Środa Popielcowa
Dla upokorzenia pychy naszej i przypomnienia nam prawa śmierci, któremu wskutek grzechu pierworodnego podlegamy, Kościół, na wzór Niniwitów pokutujących w popiele i włosiennicy, posypuje nam głowy popiołem mówiąc: "Pomnij, człowiecze, żeś proch i w proch się obrócisz" - Bóg jest nieprzebrany w dobroci dla tych, którzy się doń z całego serca, w postach, łzach i żalu nawracają. Nie ludzi mamy brać na świadków naszego postu, ale Ojca, który widzi skrytości serc naszych i zapłaci nam.
Antyfona (Ps 67,17; Ps 67,2)
| Exaudi nos, Dómine, quoniam benigna est misericórdia tua: secundum multitudinem miseratiónum tuarum respice nos, Dómine. Salvum me fac, Deus: quoniam intraverunt aquse usque ad animam meam. Gloria Patri… Dóminus vobiscum. Et cum spiritu tuo. | Wysłuchaj mię, Panie, bo łaskawe jest miłosierdzie Twoje: Według mnóstwa litości Twoich wejrzyj na mię, Panie. Wybaw mię, Boże: boć weszły wody, aż do duszy mojej. Chwała Ojcu… Pan z wami. I z duchem twoim. |
| Oremus. Omnipotens sempiterne Deus, parce poenitentibus, propitiare supplicantibus: et mittere digneris sanctum Angelum tuum de coelis, qui bene+ dicat, et sancti+ficet hos cineres, ut sint remedium salubre omnibus nomen sanctum tuum humiliter implorantibus, ac semetipsos pro conscientia delictórum suórum accusantibus, ante conspectum divinae clementise tuas facinora sua deplorantibus, vel serenissimam pietatem tuam suppliciter obnixeque flagitantibus: et praesta per invocationem sanctissimi nóminis tui; ut, quicumque per eos aspersi fuerint, pro redemptióne peccatórum suórum córporis sanitatem, et animae tutelam percipiant. Per Christum Dominum nostrum. Amen. | Módlmy się. Wszechmogący, wieczny Boże, przebacz pokutującym, zmiłuj się nad proszącymi i racz posłać Anioła swego z niebios, któryby pobło+gosławił i poświę+cił te popioły, aby się stały zbawiennem lekarstwem dla wszystkich, którzy w pokorze wzywają imienia Twego i oskarżają się, mając świadomość grzechów popełnionych, opłakują występki swoje przed oczyma boskiej łaskawości Twojej i najsłodszego miłosierdzia Twego pokornie i usilnie błagają. Daj przeto przez wezwanie świętego Imienia Twego, aby ci, którzy zostaną posypani (popiołem) dla odpuszczenia grzechów, zdrowie ciała i pomoc dla duszy otrzymali. Przez Chrystusa, Pana naszego. Amen. |
| Oremus. Deus, qui non mortem, sed poenitentiam desideras peccatórum: fragilitatem conditiónis humatiae benignissime respice; et hos cineres, quos causa perferendae humilitatis, atque promerendae veniae, capitibus nostris impóni decernimus, bene+ dicere pro tua pietate dignare: ut, qui nos cinerem esse, et ob pravitatis nostras demeritum, in pulverem reversuros cognóscimus; peccatórum ómnium veniam, et proemia poenitentibus repromissa, misericórditer consequi mereamur. Per Christum Dóminum nostrum. Amen. | Módlmy się. Boże, który żądasz nie śmierci, lecz pokuty grzeszników: wejrzyj łaskawie na ułomność natury ludzkiej, a popiół ten, którym na znak pokory i dla otrzymania przebaczenia zamierzamy posypać głowy swoje, racz miłościwie pobło+gosławić, a nam, którzy wiemy, iż prochem jesteśmy i że podlegając karze za nieprawości nasze, w proch się obrócimy, udziel w miłosierdziu swem łaski zasłużenia na odpuszczenie wszystkich grzechów i dostąpienia nagrody obiecanej tym, którzy czynią pokutę. Przez Chrystusa Pana naszego. Amen. |
| Oremus. Deus qui humiliatióne flecteris, et satisfactióne placaris: aurem teae pietatis inclina preci bus nostris; et capitibus servorum tuórum, horum cinerum aspersióne contactis, effunde propitius gratiam tuas benedictiónis: ut eos et spiritu compunctiónis repleas, et quae juste postulaverint, efficaciter tribuas ; et concessa perpetuo stabilita, et intacta manere decernas. Per Christum Dóminum nostrum. Amen. | Módlmy się. Boże, który upokorzeniem dajesz się wzruszyć, a zadośćuczynieniem przebłagać, nakłoń uszu miłosierdzia swego na prośby nasze i wylej miłościwie łaskę błogosławieństwa Twego na głowy poddanych Twoich, popiołem posypane: napełnij ich skruchą, spełń rozumne ich pragnienia i spraw, aby zachowali na zawsze nietkniętemi dary których im udzieliłeś. Przez Chrystusa Pana naszego. Amen. |
| Oremus. Omnipotens sempiterne Deus, qui Ninivitis in cinere et cilicio poenitentibus, indulgentiae tuae remedia praaestitisti: concede propitius: ut sic eos imitemur habitu, quatenus venia prosequamur obtentu. Per Dóminum… | Módlmy się. Wszechmogący wieczny Boże, który Niniwitom, w popiele i włosiennicy pokutę czyniącym, udzieliłeś lekarstwa przebaczenia Twego: daj nam w swej łaskawości, tak ich pokutę naśladować, abyśmy i my dostąpili odpuszczenia grzechów. Przez Pana… |
Antyfona (Jl 2,13)
| Immutemur habitu, in cinere et cilicio: jejunemus, et ploremus ante Dóminum: quia multum misericors est dimittere peccata nostra Deus noster. | Odmieńmy szaty, pokutujmy w popiele i włosiennicy, pośćmy i płaczmy przed Panem, gdyż nader miłosierny i gotów jest odpuścić nam grzechy, Bóg nasz. |
| Inter vestibulum et altare plorabunt sacerdótes ministri Domini, et dicent: Parce, Dómine, parce, pópulo tuo: et ne claudas ora canentium te, Dómine. | Między przedsionkiem, a ołtarzem będą płakać kapłani, słudzy Pańscy, a będą mówić: Przepuść Panie, przepuść ludowi Twemu, a nie zamykaj ust opiewającym chwałę Twą, Panie. |
(Es 13,1; Jl 2,1)
| Emendemus in melius, quae ignoranter peccavimus: ne subito praeoccupa ti die mortis, quaeramus spatium poenitentiae, et invenire non possimus. * Attende, Dómine, et miserere: quia peccavimus tibi. | Zmieńmy na lepsze wszystko to, czem zgrzeszyliśmy w zaślepieniu naszem, abyśmy, gdy nagle zaskoczy dzień śmierci, nie szukali już na próżno drogi pokuty, a znaleźć onej nie mogli. Wysłuchaj Panie, i zmiłuj się: albowiem zgrzeszyliśmy przeciw Tobie. |
(Ps 78,9)
| Adjuva nos, Deus salutaris noster: et propter honorem nóminis tui, Dómine, libera nos. Attende, Dómine. Gloria Patri, et Filio, et Spiritus sancto. Attende. | Wspomóżże nas, Boże, Zbawicielu nasz: a dla sławy Imienia Twego, Panie, wybaw nas. Wysłuchaj Panie. Chwała Ojcu i Synowi i Duchowi Świętemu. Wysłuchaj. |
W czasie śpiewu Antyfon kapłan posypuje głowy popiołem, mówiąc (Rdz 3,19):
| Memento, homo, quia pulvis es, et in pulverem reverteris. | Pamiętaj człowiecze, żeś proch i w proch się obrócisz. |
Ukończywszy posypywanie popiołem, kapłan mówi:
| Dóminus vobiscum. Et cum spiritu tuo. | Pan z wami. I z duchem twoim. |
| Oremus. Concede nobis, Dómine, praesidia militiae christianae sanctis inchoare jejuniis: ut contra spiritales nequitias pugnaturi, continentiae muniamur auxiliis. Per Christum Dóminum nostrum. Amen. | Módlmy się. Dozwól nam, Panie, rozpocząć zawód żołnierzy chrześcijańskich temi świętemi postami: aby w walce z duchem zła, wstrzemięźliwość była nam pomocą. Przez Chrystusa Pana naszego. Amen. |
Introit (Mdr 11,24-25; Mdr 11,27; Ps 56,2)
| Misereris ómnium Dómine, et nihil odisti eórum quae fecisti, dissimulans peccata hóminum propter poenitentiam et parcens illis: quia tu es Dóminus Deus noster. Miserere mei, Deus, miserere mei: quoniam in te confidit anima mea. Gloria Patri… | Panie, Ty masz litość nad wszystkimi, a nic nie masz w nienawiści z tego, coś uczynił: gładzisz grzechy ludzkie dla pokuty i przebaczasz im, albowiem Ty jesteś Pan Bóg nasz. Zmiłuj się nade mną, Boże, zmiłuj się nade mną: albowiem w Tobie ufa dusza moja. Chwała Ojcu… |
Kolekta
| Praesta, Dómine, fidelibus tuis: ut jejuniórum veneranda solemnia, et cóngrua pietate suscipiant, et secura devotióne percurrant. Per Dóminum… | Daj, Panie, wiernym Twoim, aby uroczystość tego świętego postu z prawdziwą pobożnością rozpoczęli i w nim. z niezmiennem nabożeństwem wytrwali. Przez Pana… |
Lekcja (Jl, 2,12-19)
Graduał (Ps 56,2; Ps 56,4)
| Miserere mei, Deus, miserere mei: quóniam in te confidit anima mea. Misit de coelo, et liberavit me: dedit in oppróbrium conculcantes me. | Zmiłuj się nade mną, Boże, zmiłuj się nade mną, albowiem w Tobie ufa dusza moja. Posłał z nieba i wybawi} mię: Dał na pohańbienie, którzy mię deptali. |
Traktus (Ps 102,10)
| Dómine, non secóndum peccata nostra, qus fecimus nos: neque secundum iniquitates nostras retribuas nobis. Dómine, ne memineris iniquitatum nostrarum antiquarum, cito anticipent nos misericordiae tuae: quia pauperes facti sumus nimis. (Hic genuflectitur). f. Adjuva nos, Deus salutaris noster: et propter glóriam nóminis tui, Dómine, libera nos: et propitius esto peccatis nostris, propter nomen tuum. | Panie, nie według grzechów naszych, któreśmy popełnili, ani według nieprawości naszych oddawaj nam. Ps. 78, 8-9. — Panie, nie wspominaj starych nieprawości naszych: Niech nas rychło uprzedzą litości Twoje: bośmy się stali bardzo ubogimi. (Tutaj się przyklęka). Wspomóżże nas, Boże Zbawicielu nasz: a dla sławy Imienia Twego, Panie, wybaw nas: a bądź miłościw grzechom naszym dla Imienia Twego. |
Ewangelia (Mt 6,16-21)
Ofertorium (Ps 29,2-3)
| Exaltabo te, Dómine, quoniam suscepisti me, nec delectasti inimicos meos super me: Dómine, clamavi ad te, et sanasti me. | Wywyższać Cię będę, Panie, żeś mię przyjął, a nie dał pociechy nieprzyjaciołom moim nade mną. Panie Boże mój, wołałem do Ciebie i uzdrowiłeś mię. |
Sekreta
| Fac nos, quaesumus, Dómine, his muneribus offerendis convenienter aptari: quibus ipsius venerabilis sacramenti celebramus exordium. Per Dóminum. | Prosimy Cię, Panie, uczyń nas godnymi ofiarowania Ci tych darów, przez które święcimy pamiątkę ustanowienia tego czcigodnego sakramentu. Przez Pana. |
Komunia (Ps 1,2-3)
| Qui meditabitur in lege Domini die ac nocte, dabit fructum suum in tempore suo. | Kto w zakonie Pańskim będzie rozmyślał we dnie i w nocy, da owoc swój czasu swego. |
Po Komunii
| Percepta nobis, Dómine, praebeant sacramenta subsidium: ut tibi grata sint nostra jejunia, et nobis proficiant ad medelam. Per Dóminum… | Niechaj nas wspomagają te Sakramenta, któreśmy przyjęli, Panie, aby posty nasze były Ci przyjemne, a nam stały się lekarstwem. Przez Pana… |
| Oremus. Humiliate capita vestra Deo. Inclinantes se, Dómine, majestati tuae, propitiatus intende; ut qui divino munere sunt refecti, coelestibus semper nutriantur auxiliis. Per Dóminum… Benedicamus Domino. Deo gratias. | Módlmy się: Ukorzcie głowy wasze przed Bogiem. Wejrzyj, Panie, łaskawie na nas, korzących się przed Majestatem Twoim: aby tych, których Boskim darem posilasz, pomoc niebieska zawsze wzmacniała. Przez Pana… Błogosławmy Panu. Bogu (niech będą) dzięki. |