Ἀποκάλυψις Ἰωάννου

Apokalipsa (tzn. objawienie) św. Jana, najbardziej tajemnicza księga NT, stanowi dopełnienie całości objawienia Bożego; ukazuje ono koniec historii świętej, której początki znamy z Księgi Rodzaju.

Autorem Apokalipsy jest św. Jan (Ap 1.9), i to właśnie, jak stwierdza niemal jednogłośnie tradycja, Jan Ewangelista. Zdaniem niektórych krytyków autorem Ap jest Jan Prezbiter, rzekomo różny od Apostoła, a wspomniany przez Papiasza (3,39,4). Wahania co do jej autentyczności i kanoniczności trwały krótko. Apokalipsa powstawała w warunkach szczególnych. Prawdopodobnie nie od razu, lecz w trzech etapach. Dopiero na początku II wieku powstała z tych części dzisiejsza jej całość. Same objawienia Apostoł miał na wyspie Patmos (Ap 1.9), dokąd z Efezu został karnie zesłany za rządów Domicjana w r. 95 (według tradycji). Stopniowe powstawanie tej księgi tłumaczy dobrze pewne nieciągłości czy powtarzania się, widoczne w tekście.

Adresatami Apokalipsy byli przede wszystkim chrześcijanie Azji Mniejszej, nad którymi Apostoł roztaczał opiekę z Efezu. Życie ich tam, od samego początku niełatwe na skutek napaści ze strony Synagogi, stawało się coraz trudniejsze, odkąd konflikt między imperium rzymskim a ich religią okazał się nieunikniony. Jedyną bowiem więź wielojęzycznego cesarstwa stanowił kult boski oddawany osobie Cezara, nie do przyjęcie dla chrześcijan. Prześladowania ich przez cesarstwo zaczynają się za Nerona od r. 64. Wyznawcom więc Chrystusa potrzeba było w tych warunkach podtrzymania na duchu. Zadanie to spełnić mógł najlepiej sędziwy wówczas Apostoł, ostatni przy życiu z grona Dwunastu. Św. Jan zatem przekazuje nie tylko wiernym swoich czasów, ale i wszystkich następnych wieków, otrzymane objawienie dotyczące losów Kościoła w bliższej i dalszej przyszłości - aż do powtórnego przyjścia Chrystusa.

W tym celu posługuje się Autor szczególnym rodzajem literackim - apokaliptyczno-prorockim, którego biblijnym przykładem jest przede wszystkim Księga Daniela. Z apokaliptyką judaizmu dzieło św. Jana ma wspólny środek przekazywania objawienia - wizje symboliczne dotyczące rzeczy ostatecznych; z proroctwem zaś łączy je to, że Autor jawnie występuje w Bożym imieniu, nie tylko poucza o przyszłości, ale również napomina, grozi lub pociesza.

Temat zasadniczy Apokalipsy - dzieje ludzkości i Kościoła - ukazuje się w niej w szeregu obrazów, które nie są kolejnymi aktami dramatu, lecz po większej części nowymi aspektami tej samej całości. Osoby i fakty są w niej typami, które w dziejach wielokrotnie będą się powtarzać. Pociechę wiernym niesie prawda, że Kościół ma zapewniony ostateczny triumf. Głównym więc pouczeniem moralnym jest hasło: Świadczyć niezłomnie Chrystusowi.

1

Wstęp
Prolog stanowi jakby legitymację całej księgi, wskazując na jej Boże pochodzenie i życiową doniosłość dla adresata, którym jest cały Kościół słuchający słowa Bożego. Objawienie, dane przez Jezusa Chrystusa, ma źródło w Bogu Ojcu. Przy tym jako jeszcze jeden pośrednik występuje tutaj anioł, postać znamienna dla apokaliptycznego gatunku literackiego. Wizje zapisuje sam św. J. Określa on siebie skromnie wzorem innych apostołów (por. Rz 1.1) mianem sługi Jezusa. Sługami zaś w liczbie mnogiej są tutaj wszyscy wierni, wielokrotnie tak określani w tej księdze (Ap 2.20; Ap 7.3; Ap 19.2; Ap 19.5; Ap 22.3; Ap 22.6). W Ap i w innych księgach NT (por. Ef 6.6; 1P 2.16) tytuł ten uwydatnia zupełną zależność chrześcijan od Boga czy Chrystusa. Treścią tego objawienia jest to, co - według określenia wzorowanego na Dn 2.28 - musi stać się niebawem. Ostatniego okolicznika nie należy brać w sensie bliskości czasowej. Skala bowiem Boża jest inna, gdy chodzi o czas, gdyż u Boga jest tysiąc lat jak jeden dzień (2P 3.8; por. Ps 90.4). Przysłówek niebawem akcentuje raczej to, że Boże ostateczne wyroki spełnią się niechybnie i nieodwołalnie. Zresztą znamienną prawdą NT jest wkroczenie świata w swą fazę ostateczną, od czasu zmartwychwstania Chrystusa. Samo objawienie dokonuje się za pomocą znaków - tzn. różnych symbolicznych wizji, jakie otrzymuje J.
Ἀποκάλυψις Ἰησοῦ Χριστοῦ ἣν ἔδωκεν αὐτῷ ὁ θεὸς δεῖξαι τοῖς δούλοις αὐτοῦ ἃ δεῖ γενέσθαι ἐν τάχει, καὶ ἐσήμανεν ἀποστείλας διὰ τοῦ ἀγγέλου αὐτοῦ τῷ δούλῳ αὐτοῦ Ἰωάννῃ,	Apocalypsis Jesu Christi, quam dedit illi Deus palam facere servis suis, quæ oportet fieri cito: et significavit, mittens per angelum suum servo suo Joanni,	Objawienie* Jezusa Pomazańca, które dał mu Bóg, (by) pokazać sługom jego, co ma stać się (szybko); i oznaczył, wysławszy przez zwiastuna* jego słudze jego Janowi, * Etymologicznie: "odsłonięcie". Pomazańca = Mesjasza = Chrystusa. * Wysłannika.
ὃς ἐμαρτύρησεν τὸν λόγον τοῦ θεοῦ καὶ τὴν μαρτυρίαν Ἰησοῦ Χριστοῦ ὅσα εἶδεν.	qui testimonium perhibuit verbo Dei, et testimonium Jesu Christi, quæcumque vidit.	który poświadczył* słowo Boga i świadectwo Jezusa Pomazańca, ile ujrzał. * Poświadczył spisując, a więc i teraz poświadcza czytelnikowi, że słowem Boga jest i świadectwem.
μακάριος ὁ ἀναγινώσκων καὶ οἱ ἀκούοντες τοὺς λόγους τῆς προφητείας καὶ τηροῦντες τὰ ἐν αὐτῇ γεγραμμένα, ὁ γὰρ καιρὸς ἐγγύς.	Beatus qui legit, et audit verba prophetiæ hujus, et servat ea, quæ in ea scripta sunt: tempus enim prope est.	Szczęśliwy odczytujący i (ci) słuchający słów proroctwa i strzegący, (co) w nim napisane, bowiem pora bliska.
Pozdrowienia
Ἰωάννης ταῖς ἑπτὰ ἐκκλησίαις ταῖς ἐν τῇ Ἀσίᾳ· χάρις ὑμῖν καὶ εἰρήνη ἀπὸ ὁ ὢν καὶ ὁ ἦν καὶ ὁ ἐρχόμενος καὶ ἀπὸ τῶν ἑπτὰ πνευμάτων ἃ ἐνώπιον τοῦ θρόνου αὐτοῦ	Joannes septem ecclesiis, quæ sunt in Asia. Gratia vobis, et pax ab eo, qui est, et qui erat, et qui venturus est: et a septem spiritibus qui in conspectu throni ejus sunt:	Jan siedmiu (społecznościom) zwołanych* w Azji*. Łaska wam i pokój od (tego który) Będący i Był i Przychodzący i od siedmiu duchów, które przed tronem jego, O Kościołach lokalnych, można tłumaczyć także "zgromadzenie" ** Tzn. prowincji rzymskiej zwanej Azją.
καὶ ἀπὸ Ἰησοῦ Χριστοῦ, ὁ μάρτυς, ὁ πιστός, ὁ πρωτότοκος τῶν νεκρῶν καὶ ὁ ἄρχων τῶν βασιλέων τῆς γῆς. Τῷ ἀγαπῶντι ἡμᾶς καὶ λύσαντι ἡμᾶς ἐκ τῶν ἁμαρτιῶν ἡμῶν ἐν τῷ αἵματι αὐτοῦ,	et a Jesu Christo, qui est testis fidelis, primogenitus mortuorum, et princeps regum terræ, qui dilexit nos, et lavit nos a peccatis nostris in sanguine suo,	i od Jezusa Pomazańca, (który) świadkiem wiernym, pierworodnym (z) martwych i władcą królów ziemi. Miłującemu nas i (temu który uwolnił) nas z grzechów naszych w krwi jego -
καὶ ἐποίησεν ἡμᾶς βασιλείαν, ἱερεῖς τῷ θεῷ καὶ πατρὶ αὐτοῦ, αὐτῷ ἡ δόξα καὶ τὸ κράτος εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων· ἀμήν.	et fecit nos regnum, et sacerdotes Deo et Patri suo: ipsi gloria et imperium in sæcula sæculorum. Amen.	i uczynił nas królestwem, kapłanami Boga i Ojca jego - jemu chwała i potęga na wieki [ wieków]. Amen.
Ἰδοὺ ἔρχεται μετὰ τῶν νεφελῶν, καὶ ὄψεται αὐτὸν πᾶς ὀφθαλμὸς καὶ οἵτινες αὐτὸν ἐξεκέντησαν, καὶ κόψονται ἐπ᾽ αὐτὸν πᾶσαι αἱ φυλαὶ τῆς γῆς. ναί, ἀμήν.	Ecce venit cum nubibus, et videbit eum omnis oculus, et qui eum pupugerunt. Et plangent se super eum omnes tribus terræ. Etiam: amen.	Oto przychodzi z chmurami, i zobaczy go każde oko, i którzy go przebodli. i uderzą się* przez niego wszystkie plemiona ziemi. Tak, amen. * W piersi (gest żałoby).
Ἐγώ εἰμι τὸ Ἄλφα καὶ τὸ Ὦ, λέγει κύριος ὁ θεός, ὁ ὢν καὶ ὁ ἦν καὶ ὁ ἐρχόμενος, ὁ παντοκράτωρ.	Ego sum alpha et omega, principium et finis, dicit Dominus Deus: qui est, et qui erat, et qui venturus est, omnipotens.	Ja jestem Alfa i Omega, mówi Pan Bóg, Będący, i Był. i Przychodzący, Wszechwładca.
Wizja Chystusa
Ἐγὼ Ἰωάννης, ὁ ἀδελφὸς ὑμῶν καὶ συγκοινωνὸς ἐν τῇ θλίψει καὶ βασιλείᾳ καὶ ὑπομονῇ ἐν Ἰησοῦ, ἐγενόμην ἐν τῇ νήσῳ τῇ καλουμένῃ Πάτμῳ διὰ τὸν λόγον τοῦ θεοῦ καὶ τὴν μαρτυρίαν Ἰησοῦ.	Ego Joannes frater vester, et particeps in tribulatione, et regno, et patientia in Christo Jesu: fui in insula, quæ appellatur Patmos, propter verbum Dei, et testimonium Jesu:	Ja Jan, brat wasz i współuczestnik w ucisku i królestwie i wytrwałości w Jezusie, (byłem) na wyspie zwanej Patmos z powodu słowa Boga i świadectwa Jezusa.
ἐγενόμην ἐν πνεύματι ἐν τῇ κυριακῇ ἡμέρᾳ καὶ ἤκουσα ὀπίσω μου φωνὴν μεγάλην ὡς σάλπιγγος	fui in spiritu in dominica die, et audivi post me vocem magnam tamquam tubæ,	Byłem w duchu w Pańskim dniu* i usłyszałem za mną głos wielki jak trąby, * W niedzielę? Albo: byłem duchem przy dniu ostatecznym, Pańskim.
λεγούσης, Ὃ βλέπεις γράψον εἰς βιβλίον καὶ πέμψον ταῖς ἑπτὰ ἐκκλησίαις, εἰς Ἔφεσον καὶ εἰς Σμύρναν καὶ εἰς Πέργαμον καὶ εἰς Θυάτειρα καὶ εἰς Σάρδεις καὶ εἰς Φιλαδέλφειαν καὶ εἰς Λαοδίκειαν.	dicentis: Quod vides, scribe in libro: et mitte septem ecclesiis, quæ sunt in Asia, Epheso, et Smyrnæ, et Pergamo, et Thyatiræ, et Sardis, et Philadelphiæ, et Laodiciæ.	mówiący: Co widzisz, zapisz do zwoju i poślij siedmiu zgromadzeniom, do Efezu, i do Smyrny, i do Pergamonu, i do Tiatyry, i do Sardes, i do Filadelfii, i do Laodycei.
Καὶ ἐπέστρεψα βλέπειν τὴν φωνὴν ἥτις ἐλάλει μετ᾽ ἐμοῦ, καὶ ἐπιστρέψας εἶδον ἑπτὰ λυχνίας χρυσᾶς	Et conversus sum ut viderem vocem, quæ loquebatur mecum: et conversus vidi septem candelabra aurea:	I obróciłem się. (by) widzieć głos, który mówił ze mną. I obróciwszy się ujrzałem siedem świeczników złotych,
καὶ ἐν μέσῳ τῶν λυχνιῶν ὅμοιον υἱὸν ἀνθρώπου ἐνδεδυμένον ποδήρη καὶ περιεζωσμένον πρὸς τοῖς μαστοῖς ζώνην χρυσᾶν.	et in medio septem candelabrorum aureorum, similem Filio hominis vestitum podere, et præcinctum ad mamillas zona aurea:	i w środku świeczników podobnego Synowi Człowieka, odzianego powłóczystą (szatą) i opasanego na piersiach pasem złotym.
ἡ δὲ κεφαλὴ αὐτοῦ καὶ αἱ τρίχες λευκαὶ ὡς ἔριον λευκὸν ὡς χιὼν καὶ οἱ ὀφθαλμοὶ αὐτοῦ ὡς φλὸξ πυρὸς	caput autem ejus, et capilli erant candidi tamquam lana alba, et tamquam nix, et oculi ejus tamquam flamma ignis:	Zaś głowa jego i włosy białe jak wełna biała, jak śnieg, i oczy jego jak płomień ognia.
καὶ οἱ πόδες αὐτοῦ ὅμοιοι χαλκολιβάνῳ ὡς ἐν καμίνῳ πεπυρωμένης καὶ ἡ φωνὴ αὐτοῦ ὡς φωνὴ ὑδάτων πολλῶν,	et pedes ejus similes auricalco, sicut in camino ardenti, et vox illius tamquam vox aquarum multarum:	I stopy jego podobne spiżowemu kadzidłu* jak w piecu rozpalonej*, i głos jego jak głos wód wielu, W oryginale znaczenie niepewne. ** Nie jest jasne, do czego słowo "rozpalonej" się odnosi. Rękopisy starożytne poprawiają na "rozpalonemu" (metalowi), względnie "rozpalonym" (w piecu), albo też na "rozpalone" (mianowicie stopy).
καὶ ἔχων ἐν τῇ δεξιᾷ χειρὶ αὐτοῦ ἀστέρας ἑπτὰ καὶ ἐκ τοῦ στόματος αὐτοῦ ῥομφαία δίστομος ὀξεῖα ἐκπορευομένη καὶ ἡ ὄψις αὐτοῦ ὡς ὁ ἥλιος φαίνει ἐν τῇ δυνάμει αὐτοῦ.	et habebat in dextera sua stellas septem: et de ore ejus gladius utraque parte acutus exibat: et facies ejus sicut sol lucet in virtute sua.	i mający w prawej ręce jego gwiazd siedem i z ust jego miecz obosieczny ostry wychodzący, i twarz* jego jak słońce pojawia się w mocy jego. * Wygląd? spojrzenie?
Καὶ ὅτε εἶδον αὐτόν, ἔπεσα πρὸς τοὺς πόδας αὐτοῦ ὡς νεκρός, καὶ ἔθηκεν τὴν δεξιὰν αὐτοῦ ἐπ᾽ ἐμὲ λέγων, Μὴ φοβοῦ· ἐγώ εἰμι ὁ πρῶτος καὶ ὁ ἔσχατος	Et cum vidissem eum, cecidi ad pedes ejus tamquam mortuus. Et posuit dexteram suam super me, dicens: Noli timere: ego sum primus, et novissimus,	I gdy ujrzałem go, padłem do stóp jego jak martwy. I położył prawicę jego na mnie mówiąc: Nie bój się. Ja jestem pierwszy i ostatni,
καὶ ὁ ζῶν, καὶ ἐγενόμην νεκρὸς καὶ ἰδοὺ ζῶν εἰμι εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων καὶ ἔχω τὰς κλεῖς τοῦ θανάτου καὶ τοῦ ᾅδου.	et vivus, et fui mortuus, et ecce sum vivens in sæcula sæculorum: et habeo claves mortis, et inferni.	i żyjący, i stałem się martwy i oto żyjący jestem na wieki wieków, i mam klucze śmierci i otchłani.
γράψον οὖν ἃ εἶδες καὶ ἃ εἰσὶν καὶ ἃ μέλλει γενέσθαι μετὰ ταῦτα.	Scribe ergo quæ vidisti, et quæ sunt, et quæ oportet fieri post hæc.	Zapisz więc, co* ujrzałeś i co* (jest) i co* ma stać się po tym. * Dosłownie "te, które".
τὸ μυστήριον τῶν ἑπτὰ ἀστέρων οὓς εἶδες ἐπὶ τῆς δεξιᾶς μου καὶ τὰς ἑπτὰ λυχνίας τὰς χρυσᾶς· οἱ ἑπτὰ ἀστέρες ἄγγελοι τῶν ἑπτὰ ἐκκλησιῶν εἰσιν καὶ αἱ λυχνίαι αἱ ἑπτὰ ἑπτὰ ἐκκλησίαι εἰσίν.	Sacramentum septem stellarum, quas vidisti in dextera mea, et septem candelabra aurea: septem stellæ, angeli sunt septem ecclesiarum: et candelabra septem, septem ecclesiæ sunt.	Tajemnicę siedmiu gwiazd, które ujrzałeś na prawicy mej, i siedem świeczników złotych: Siedem gwiazd zwiastunami* siedmiu zgromadzeń są i świeczników siedem siedmioma zgromadzeniami są. * Wysłańcami (do).

2

Do kościoła w Efezie
Τῷ ἀγγέλῳ τῆς ἐν Ἐφέσῳ ἐκκλησίας γράψον· Τάδε λέγει ὁ κρατῶν τοὺς ἑπτὰ ἀστέρας ἐν τῇ δεξιᾷ αὐτοῦ, ὁ περιπατῶν ἐν μέσῳ τῶν ἑπτὰ λυχνιῶν τῶν χρυσῶν·	Angelo Ephesi ecclesiæ scribe: Hæc dicit, qui tenet septem stellas in dextera sua, qui ambulat in medio septem candelabrorum aureorum:	Zwiastunowi w Efezie zgromadzenia napisz: Te (rzeczy) mówi trzymający siedem gwiazd w prawicy jego, chodzący w środku siedmiu świeczników złotych.
Wszystkie siedem listów stanowi właściwie jeden list okrężny (Ap 1.4), co podkreśla stała w każdym z nich formuła końcowa o słuchaniu tego, co mówi Duch do Kościołów. Każdy z listów ma niemal identyczny układ, właściwy dla listu starożytnego (por. Rz 1.1). W adresie każdego występują dwa elementy: nakaz Chrystusa dany Janowi, by napisał orędzie, wraz z podaniem adresata, oraz wzorowana na prorokach ST formuła To mówi… z wyliczeniem poszczególnych określeń Chrystusa ze wstępnego widzenia (Ap 1.13-18). Główny zrąb treści ma stale trzy części; Chrystus stwierdza, że zna sytuację Kościoła lokalnego, ocenia jego postępowanie (przy czym częściej występuje nagana niż pochwała), wreszcie udziela napomnienia lub zachęty. W konkluzji listów występują dwa składniki: wezwanie do czujności na głos Ducha oraz wyrażona symbolem zapowiedź nagrody dla zwycięzcy. Anioł Kościoła - zob. kom. do Ap 1.20. Efez- metropolia Azji prokonsularnej, był w owych czasach miejscem kultu Artemidy, a zarazem cezarów czczonych w jej świątyni, ośrodkiem przepisywania i sprzedaży papirusów magicznych. Był on też bogatym emporium i ośrodkiem kultury. Kościół efeski zawdzięcza swe powstanie św. Pawłowi, który tam przebywał trzy lata (54-57), a patem zostawił Tymoteusza jako swego następcę (Dz 18.19-21.24; Dz 19.1-40; Dz 20.17; 1Kor 16.8; Ef 1.1; 1Tm 1.3; 2Tm 4.12). Święty J natomiast - według tradycji - osiedlił się tam po r. 70 i tamże umarł w wieku sędziwym. W chwili pisania listu kto inny tam sprawuje władzę hierarchiczną. Siedem gwiazd nawiązuje do Ap 1.16; Ap 1.20, a nowy szczegół przechadzania się Chrystusa wśród siedmiu świeczników, którego brak w wizji wstępnej, mówi o Jego trosce.
Οἶδα τὰ ἔργα σου καὶ τὸν κόπον καὶ τὴν ὑπομονήν σου καὶ ὅτι οὐ δύνῃ βαστάσαι κακούς, καὶ ἐπείρασας τοὺς λέγοντας ἑαυτοὺς ἀποστόλους καὶ οὐκ εἰσὶν καὶ εὗρες αὐτοὺς ψευδεῖς,	Scio opera tua, et laborem, et patientiam tuam, et quia non potes sustinere malos: et tentasti eos, qui se dicunt apostolos esse, et non sunt: et invenisti eos mendaces:	Znam czyny twe i trud i wytrwałość twą, i że nie możesz znieść złych, i wypróbowałeś nazywających siebie wysłannikami, a nie są, i znalazłeś ich kłamliwymi.
καὶ ὑπομονὴν ἔχεις καὶ ἐβάστασας διὰ τὸ ὄνομά μου καὶ οὐ κεκοπίακες.	et patientiam habes, et sustinuisti propter nomen meum, et non defecisti.	I wytrwałość masz, i zniosłeś z powodu imienia mego, i nie znużyłeś się.
ἀλλὰ ἔχω κατὰ σοῦ ὅτι τὴν ἀγάπην σου τὴν πρώτην ἀφῆκες.	Sed habeo adversum te, quod caritatem tuam primam reliquisti.	Ale mam przeciw tobie, że miłość* twą pierwszą* opuściłeś. * Początkową miłość braterską.
μνημόνευε οὖν πόθεν πέπτωκας καὶ μετανόησον καὶ τὰ πρῶτα ἔργα ποίησον· εἰ δὲ μή, ἔρχομαί σοι καὶ κινήσω τὴν λυχνίαν σου ἐκ τοῦ τόπου αὐτῆς, ἐὰν μὴ μετανοήσῃς.	Memor esto itaque unde excideris: et age pœnitentiam, et prima opera fac: sin autem, venio tibi, et movebo candelabrum tuum de loco suo, nisi pœnitentiam egeris.	Przypominaj sobie więc, skąd spadłeś. i zmień myślenie, i pierwsze czyny uczyń. Jeśli zaś nie, przychodzę przeciw tobie i ruszę świecznik twój z miejsca jego, jeśli nie zmienisz myślenia.
ἀλλὰ τοῦτο ἔχεις, ὅτι μισεῖς τὰ ἔργα τῶν Νικολαϊτῶν ἃ κἀγὼ μισῶ.	Sed hoc habes, quia odisti facta Nicolaitarum, quæ et ego odi.	Ale to masz, że nienawidzisz czynów nikolaitów, których i ja nienawidzę.
ὁ ἔχων οὖς ἀκουσάτω τί τὸ πνεῦμα λέγει ταῖς ἐκκλησίαις. τῷ νικῶντι δώσω αὐτῷ φαγεῖν ἐκ τοῦ ξύλου τῆς ζωῆς, ὅ ἐστιν ἐν τῷ παραδείσῳ τοῦ θεοῦ.	Qui habet aurem, audiat quid Spiritus dicat ecclesiis: Vincenti dabo edere de ligno vitæ, quod est in paradiso Dei mei.	Mający ucho niech usłyszy, co duch mówi zgromadzeniom. Zwyciężającemu dam mu zjeść z drzewa życia, które jest w raju Boga.
Do kościoła w Smyrnie
Καὶ τῷ ἀγγέλῳ τῆς ἐν Σμύρνῃ ἐκκλησίας γράψον· Τάδε λέγει ὁ πρῶτος καὶ ὁ ἔσχατος, ὃς ἐγένετο νεκρὸς καὶ ἔζησεν·	Et angelo Smyrnæ ecclesiæ scribe: Hæc dicit primus, et novissimus, qui fuit mortuus, et vivit:	A zwiastunowi w Smyrnie zgromadzenia napisz: Te (rzeczy) mówi pierwszy i ostatni, który stał się martwy i ożył.
Οἶδά σου τὴν θλῖψιν καὶ τὴν πτωχείαν, ἀλλὰ πλούσιος εἶ, καὶ τὴν βλασφημίαν ἐκ τῶν λεγόντων Ἰουδαίους εἶναι ἑαυτοὺς καὶ οὐκ εἰσὶν ἀλλὰ συναγωγὴ τοῦ Σατανᾶ.	Scio tribulationem tuam, et paupertatem tuam, sed dives es: et blasphemaris ab his, qui se dicunt Judæos esse, et non sunt, sed sunt synagoga Satanæ.	Znam twój ucisk i biedę, ale bogaty jesteś, i bluźnienie od mówiących, (że) Judejczykami (są) oni, a nie są, ale synagogą* Szatana. * Etymologicznie też "zebraniem", "zgromadzeniem".
μηδὲν φοβοῦ ἃ μέλλεις πάσχειν. ἰδοὺ μέλλει βάλλειν ὁ διάβολος ἐξ ὑμῶν εἰς φυλακὴν ἵνα πειρασθῆτε καὶ ἕξετε θλῖψιν ἡμερῶν δέκα. γίνου πιστὸς ἄχρι θανάτου, καὶ δώσω σοι τὸν στέφανον τῆς ζωῆς.	Nihil horum timeas quæ passurus es. Ecce missurus est diabolus aliquos ex vobis in carcerem ut tentemini: et habebitis tribulationem diebus decem. Esto fidelis usque ad mortem, et dabo tibi coronam vitæ.	Nic nie bój się (tego), co masz cierpieć. Oto zamierza rzucać oszczerca z was do strażnicy, aby wypróbowani zostaliście, i mieć będziecie ucisk dni dziesięć. Stawaj się wierny aż do śmierci. i dam ci wieniec życia.
ὁ ἔχων οὖς ἀκουσάτω τί τὸ πνεῦμα λέγει ταῖς ἐκκλησίαις. ὁ νικῶν οὐ μὴ ἀδικηθῇ ἐκ τοῦ θανάτου τοῦ δευτέρου.	Qui habet aurem, audiat quid Spiritus dicat ecclesiis: Qui vicerit, non lædetur a morte secunda.	Mający ucho niech usłyszy, co duch mówi zgromadzeniom. Zwyciężający nie dozna niesprawiedliwości od śmierci drugiej.
Do kościoła w Pergamonie
Καὶ τῷ ἀγγέλῳ τῆς ἐν Περγάμῳ ἐκκλησίας γράψον· Τάδε λέγει ὁ ἔχων τὴν ῥομφαίαν τὴν δίστομον τὴν ὀξεῖαν·	Et angelo Pergami ecclesiæ scribe: Hæc dicit qui habet rhomphæam utraque parte acutam:	I zwiastunowi w Pergamonie zgromadzenia napisz: Te (rzeczy) mówi mający miecz obosieczny ostry.
Οἶδα ποῦ κατοικεῖς, ὅπου ὁ θρόνος τοῦ Σατανᾶ, καὶ κρατεῖς τὸ ὄνομά μου καὶ οὐκ ἠρνήσω τὴν πίστιν μου καὶ ἐν ταῖς ἡμέραις Ἀντιπᾶς ὁ μάρτυς μου ὁ πιστός μου, ὃς ἀπεκτάνθη παρ᾽ ὑμῖν, ὅπου ὁ Σατανᾶς κατοικεῖ.	Scio ubi habitas, ubi sedes est Satanæ: et tenes nomen meum, et non negasti fidem meam. Et in diebus illis Antipas testis meus fidelis, qui occisus est apud vos ubi Satanas habitat.	Wiem, gdzie zamieszkujesz: gdzie tron Szatana, a trzymasz się imienia mego i nie wyparłeś się wiary mej i w dniach, (gdy) Antypas, świadek mój, wierny mój, który zabity został u was, gdzie Szatan zamieszkuje.
ἀλλ᾽ ἔχω κατὰ σοῦ ὀλίγα ὅτι ἔχεις ἐκεῖ κρατοῦντας τὴν διδαχὴν Βαλαάμ, ὃς ἐδίδασκεν τῷ Βαλὰκ βαλεῖν σκάνδαλον ἐνώπιον τῶν υἱῶν Ἰσραὴλ φαγεῖν εἰδωλόθυτα καὶ πορνεῦσαι.	Sed habeo aversus te pauca: quia habes illic tenentes doctrinam Balaam, qui docebat Balac mittere scandalum coram filiis Israël, edere, et fornicari:	Ale mam przeciw tobie trochę, bo masz tam trzymających się nauki Balaama, który nauczał Balaka rzucić obrazę przed synów Izraela, (by zjedli) ofiarowane wizerunkom (bożków) i (uprawiali rozpustę).
οὕτως ἔχεις καὶ σὺ κρατοῦντας τὴν διδαχὴν τῶν Νικολαϊτῶν ὁμοίως.	ita habes et tu tenentes doctrinam Nicolaitarum.	Tak masz i ty trzymających się nauki nikolaitów podobnie.
μετανόησον οὖν· εἰ δὲ μή, ἔρχομαί σοι ταχὺ καὶ πολεμήσω μετ᾽ αὐτῶν ἐν τῇ ῥομφαίᾳ τοῦ στόματός μου.	Similiter pœnitentiam age: si quominus veniam tibi cito, et pugnabo cum illis in gladio oris mei.	Zmień myślenie więc. Jeśli zaś nie, przychodzę przeciw tobie szybko, i wojować będę z nimi mieczem ust mych.
ὁ ἔχων οὖς ἀκουσάτω τί τὸ πνεῦμα λέγει ταῖς ἐκκλησίαις. τῷ νικῶντι δώσω αὐτῷ τοῦ μάννα τοῦ κεκρυμμένου καὶ δώσω αὐτῷ ψῆφον λευκήν, καὶ ἐπὶ τὴν ψῆφον ὄνομα καινὸν γεγραμμένον ὃ οὐδεὶς οἶδεν εἰ μὴ ὁ λαμβάνων.	Qui habet aurem, audiat quid Spiritus dicat ecclesiis: Vincenti dabo manna absconditum, et dabo illi calculum candidum: et in calculo nomen novum scriptum, quod nemo scit, nisi qui accipit.	Mający ucho niech usłyszy, co duch mówi zgromadzeniom. Zwyciężającemu dam mu manny ukrytej i dam mu gałkę białą, a na gałce imię nowe napisane, które nikt zna, jeśli nie biorący.
Do kościoła w Tiatyrze
Καὶ τῷ ἀγγέλῳ τῆς ἐν Θυατείροις ἐκκλησίας γράψον· Τάδε λέγει ὁ υἱὸς τοῦ θεοῦ, ὁ ἔχων τοὺς ὀφθαλμοὺς αὐτοῦ ὡς φλόγα πυρὸς καὶ οἱ πόδες αὐτοῦ ὅμοιοι χαλκολιβάνῳ·	Et angelo Thyatiræ ecclesiæ scribe: Hæc dicit Filius Dei, qui habet oculos tamquam flammam ignis, et pedes ejus similes auricalco:	I zwiastunowi w Tiatyrze zgromadzenia napisz: Te (rzeczy) mówi Syn Boga, mający oczy jego jak płomień ognia, a stopy jego podobne spiżowemu kadzidłu. W oryginale znaczenie niepewne.
Οἶδά σου τὰ ἔργα καὶ τὴν ἀγάπην καὶ τὴν πίστιν καὶ τὴν διακονίαν καὶ τὴν ὑπομονήν σου, καὶ τὰ ἔργα σου τὰ ἔσχατα πλείονα τῶν πρώτων.	Novi opera tua, et fidem, et caritatem tuam, et ministerium, et patientiam tuam, et opera tua novissima plura prioribus.	Znam twe czyny i miłość i wiarę i służbę i wytrwałość twą, i czyny twe ostatnie większe (od) pierwszych.
ἀλλὰ ἔχω κατὰ σοῦ ὅτι ἀφεῖς τὴν γυναῖκα Ἰεζάβελ, ἡ λέγουσα ἑαυτὴν προφῆτιν καὶ διδάσκει καὶ πλανᾷ τοὺς ἐμοὺς δούλους πορνεῦσαι καὶ φαγεῖν εἰδωλόθυτα.	Sed habeo adversus te pauca: quia permittis mulierem Jezabel, quæ se dicit propheten, docere, et seducere servos meos, fornicari, et manducare de idolothytis.	Ale mam przeciw tobie, że dopuszczasz kobietę Jezabel, nazywającą siebie prorokinią, i naucza i zwodzi moje sługi, (by) uprawiać rozpustę i zjeść ofiarowane wizerunkom (bożków).
καὶ ἔδωκα αὐτῇ χρόνον ἵνα μετανοήσῃ, καὶ οὐ θέλει μετανοῆσαι ἐκ τῆς πορνείας αὐτῆς.	Et dedi illi tempus ut pœnitentiam ageret: et non vult pœnitere a fornicatione sua.	I dałem jej czas. aby zmieniła myślenie, i nie chce zmienić myślenia z rozpusty jej.
ἰδοὺ βάλλω αὐτὴν εἰς κλίνην καὶ τοὺς μοιχεύοντας μετ᾽ αὐτῆς εἰς θλῖψιν μεγάλην, ἐὰν μὴ μετανοήσωσιν ἐκ τῶν ἔργων αὐτῆς,	Ecce mittam eam in lectum: et qui mœchantur cum ea, in tribulatione maxima erunt, nisi pœnitentiam ab operibus suis egerint.	Oto rzucam ją na łoże, a cudzołożących z nią w ucisk wielki, jeśli nie zmienią myślenia od czynów ich.
καὶ τὰ τέκνα αὐτῆς ἀποκτενῶ ἐν θανάτῳ. καὶ γνώσονται πᾶσαι αἱ ἐκκλησίαι ὅτι ἐγώ εἰμι ὁ ἐραυνῶν νεφροὺς καὶ καρδίας, καὶ δώσω ὑμῖν ἑκάστῳ κατὰ τὰ ἔργα ὑμῶν.	Et filios ejus interficiam in morte, et scient omnes ecclesiæ, quia ego sum scrutans renes, et corda: et dabo unicuique vestrum secundum opera sua. Vobis autem dico,	I dzieci jej zabiję śmiercią. I poznają wszystkie zgromadzenia, że ja jestem badający nerki i serca, i dam wam każdemu według czynów jego.
ὑμῖν δὲ λέγω τοῖς λοιποῖς τοῖς ἐν Θυατείροις, ὅσοι οὐκ ἔχουσιν τὴν διδαχὴν ταύτην, οἵτινες οὐκ ἔγνωσαν τὰ βαθέα τοῦ Σατανᾶ ὡς λέγουσιν· οὐ βάλλω ἐφ᾽ ὑμᾶς ἄλλο βάρος,	et ceteris qui Thyatiræ estis: quicumque non habent doctrinam hanc, et qui non cognoverunt altitudines Satanæ, quemadmodum dicunt, non mittam super vos aliud pondus:	Wam zaś mówię, pozostałym w Tiatyrze, ilu nie mają nauki tej, którzy nie poznali "głębin Szatana", jak mówią, nie rzucam na was innego ciężaru.
πλὴν ὃ ἔχετε κρατήσατε ἄχρι οὗ ἂν ἥξω.	tamen id quod habetis, tenete donec veniam.	Lecz co macie, utrzymajcie aż (kiedy) przyjdę.
καὶ ὁ νικῶν καὶ ὁ τηρῶν ἄχρι τέλους τὰ ἔργα μου, δώσω αὐτῷ ἐξουσίαν ἐπὶ τῶν ἐθνῶν	Et qui vicerit, et custodierit usque in finem opera mea, dabo illi potestatem super gentes,	I zwyciężający i strzegący aż do końca czynów mych, dam mu władzę nad narodami
καὶ ποιμανεῖ αὐτοὺς ἐν ῥάβδῳ σιδηρᾷ ὡς τὰ σκεύη τὰ κεραμικὰ συντρίβεται,	et reget eas in virga ferrea, et tamquam vas figuli confringentur,	i paść będzie je laską żelazną, jak naczynia gliniane są kruszone.
ὡς κἀγὼ εἴληφα παρὰ τοῦ πατρός μου, καὶ δώσω αὐτῷ τὸν ἀστέρα τὸν πρωϊνόν.	sicut et ego accepi a Patre meo: et dabo illi stellam matutinam.	Jak i ja wziąłem od Ojca mego, i dam mu gwiazdę poranną.
ὁ ἔχων οὖς ἀκουσάτω τί τὸ πνεῦμα λέγει ταῖς ἐκκλησίαις.	Qui habet aurem, audiat quid Spiritus dicat ecclesiis.	Mający ucho niech usłyszy, co duch mówi zgromadzeniom.

3

Do kościoła w Sardes
Καὶ τῷ ἀγγέλῳ τῆς ἐν Σάρδεσιν ἐκκλησίας γράψον· Τάδε λέγει ὁ ἔχων τὰ ἑπτὰ πνεύματα τοῦ θεοῦ καὶ τοὺς ἑπτὰ ἀστέρας· Οἶδά σου τὰ ἔργα ὅτι ὄνομα ἔχεις ὅτι ζῇς, καὶ νεκρὸς εἶ.	Et angelo ecclesiæ Sardis scribe: Hæc dicit qui habet septem spiritus Dei, et septem stellas: Scio opera tua, quia nomen habes quod vivas, et mortuus es.	A zwiastunowi w Sardes zgromadzenia napisz: Te (rzeczy) mówi mający siedem duchów Boga i siedem gwiazd. Znam twe czyny, że imię masz, że żyjesz, a martwy jesteś.
γίνου γρηγορῶν καὶ στήρισον τὰ λοιπὰ ἃ ἔμελλον ἀποθανεῖν, οὐ γὰρ εὕρηκά σου τὰ ἔργα πεπληρωμένα ἐνώπιον τοῦ θεοῦ μου.	Esto vigilans, et confirma cetera, quæ moritura erant. Non enim invenio opera tua plena coram Deo meo.	Stawaj się czuwającym i utwierdź (resztę), którzy mają umrzeć, nie bowiem znalazłem twe czyny dopełnione przed Bogiem mym. Dosłownie: "pozostałe, które", rodzaj nijaki.
Sardes, znane z okresu swej świetności podczas wojen perskich, leżały ok. 60 km na pd. -wsch. od Tiatyry. Miasto, ośrodek rzemiosła, o złej reputacji moralnej, nadto w wieku I był to ośrodek kultu Wielkiej Macierzy Bogów - Kybele. Chrystus tu się przedstawia jako suwerenny władca Kościoła, którym rządzi przez Ducha Świętego. Zarzut Jego pod adresem wspólnoty sardyjskiej jest zasadniczy i groźny: w kontraście zapewne do imienia biskupa, zawierającego w źródłosłowie pojęcie życia (np. Zosimos, Zenas, Zenon), chrześcijanie w Sardes są umarli na duchu, a więc pozostają w stanie grzechu (por. Lk 15.24: Lk 15.32; Ef 2.1; Ef 2.5).
μνημόνευε οὖν πῶς εἴληφας καὶ ἤκουσας καὶ τήρει καὶ μετανόησον. ἐὰν οὖν μὴ γρηγορήσῃς, ἥξω ὡς κλέπτης, καὶ οὐ μὴ γνῷς ποίαν ὥραν ἥξω ἐπὶ σέ.	In mente ergo habe qualiter acceperis, et audieris, et serva, et pœnitentiam age. Si ergo non vigilaveris, veniam ad te tamquam fur et nescies qua hora veniam ad te.	Przypomnij sobie więc, jak wziąłeś i usłyszałeś, i strzeż, i zmień myślenie. Jeśli więc nie będziesz czuwać, nadejdę jak złodziej i nie będziesz wiedzieć, jaką godziną nadejdę na ciebie.
ἀλλὰ ἔχεις ὀλίγα ὀνόματα ἐν Σάρδεσιν ἃ οὐκ ἐμόλυναν τὰ ἱμάτια αὐτῶν, καὶ περιπατήσουσιν μετ᾽ ἐμοῦ ἐν λευκοῖς, ὅτι ἄξιοί εἰσιν.	Sed habes pauca nomina in Sardis qui non inquinaverunt vestimenta sua: et ambulabunt mecum in albis, quia digni sunt.	Ale masz trochę imion w Sardes, które nie splamiły szat ich, i chodzić będą ze mną w białych, bo godni są.
ὁ νικῶν οὕτως περιβαλεῖται ἐν ἱματίοις λευκοῖς καὶ οὐ μὴ ἐξαλείψω τὸ ὄνομα αὐτοῦ ἐκ τῆς βίβλου τῆς ζωῆς καὶ ὁμολογήσω τὸ ὄνομα αὐτοῦ ἐνώπιον τοῦ πατρός μου καὶ ἐνώπιον τῶν ἀγγέλων αὐτοῦ.	Qui vicerit, sic vestietur vestimentis albis, et non delebo nomen ejus de libro vitæ, et confitebor nomen ejus coram Patre meo, et coram angelis ejus.	Zwyciężający tako odzieje się w szaty białe, i nie zetrę imienia jego z księgi życia, i wyznam imię jego wobec Ojca mego i wobec zwiastunów jego.
ὁ ἔχων οὖς ἀκουσάτω τί τὸ πνεῦμα λέγει ταῖς ἐκκλησίαις.	Qui habet aurem, audiat quid Spiritus dicat ecclesiis.	Mający ucho niech posłucha, co duch mówi zgromadzeniom.
Do kościoła w Filadelfii
Καὶ τῷ ἀγγέλῳ τῆς ἐν Φιλαδελφείᾳ ἐκκλησίας γράψον· Τάδε λέγει ὁ ἅγιος, ὁ ἀληθινός, ὁ ἔχων τὴν κλεῖν Δαυίδ, ὁ ἀνοίγων καὶ οὐδεὶς κλείσει καὶ κλείων καὶ οὐδεὶς ἀνοίγει·	Et angelo Philadelphiæ ecclesiæ scribe: Hæc dicit Sanctus et Verus, qui habet clavem David: qui aperit, et nemo claudit: claudit, et nemo aperit:	A zwiastunowi w Filadelfii zgromadzenia napisz: Te (rzeczy) mówi święty, prawdziwy, mający klucz Dawida, otwierający i nikt (nie) zamknie, i zamykający* i nikt (nie) otwiera. * Sens: "gdyby zamknął" (wynika to z braku rodzajnika).
Οἶδά σου τὰ ἔργα, ἰδοὺ δέδωκα ἐνώπιόν σου θύραν ἠνεῳγμένην, ἣν οὐδεὶς δύναται κλεῖσαι αὐτήν, ὅτι μικρὰν ἔχεις δύναμιν καὶ ἐτήρησάς μου τὸν λόγον καὶ οὐκ ἠρνήσω τὸ ὄνομά μου.	Scio opera tua. Ecce dedi coram te ostium apertum, quod nemo potest claudere: quia modicam habes virtutem, et servasti verbum meum, et non negasti nomen meum.	Znam twe czyny; oto dałem przed tobą drzwi otwarte, których nikt (nie) może zamknąć je - bo małą masz moc, a ustrzegłeś me słowo, i nie wyparłeś się imienia mego.
ἰδοὺ διδῶ ἐκ τῆς συναγωγῆς τοῦ Σατανᾶ τῶν λεγόντων ἑαυτοὺς Ἰουδαίους εἶναι, καὶ οὐκ εἰσὶν ἀλλὰ ψεύδονται. ἰδοὺ ποιήσω αὐτοὺς ἵνα ἥξουσιν καὶ προσκυνήσουσιν ἐνώπιον τῶν ποδῶν σου καὶ γνῶσιν ὅτι ἐγὼ ἠγάπησά σε.	Ecce dabo de synagoga Satanæ, qui dicunt se Judæos esse, et non sunt, sed mentiuntur: ecce faciam illos ut veniant, et adorent ante pedes tuos: et scient quia ego dilexi te,	Oto daję z synagogi Szatana, (z) mówiących, (że) oni Judejczykami (są), a nie są, ale kłamią. Oto uczynię ich, (tak że) przyjdą i pokłonią się przed stopami twymi, i poznają, że ja umiłowałem cię.
ὅτι ἐτήρησας τὸν λόγον τῆς ὑπομονῆς μου, κἀγώ σε τηρήσω ἐκ τῆς ὥρας τοῦ πειρασμοῦ τῆς μελλούσης ἔρχεσθαι ἐπὶ τῆς οἰκουμένης ὅλης πειράσαι τοὺς κατοικοῦντας ἐπὶ τῆς γῆς.	quoniam servasti verbum patientiæ meæ, et ego servabo te ab hora tentationis, quæ ventura est in orbem universum tentare habitantes in terra.	Bo ustrzegłeś słowo wytrwałości mej i ja ciebie ustrzegę od godziny doświadczania mającej przychodzić na (świat) zamieszkały cały, (by) wypróbować mieszkających na ziemi.
ἔρχομαι ταχύ· κράτει ὃ ἔχεις, ἵνα μηδεὶς λάβῃ τὸν στέφανόν σου.	Ecce venio cito: tene quod habes, ut nemo accipiat coronam tuam.	Przychodzę szybko. Trzymaj, co masz, aby nikt (nie) wziął wieńca twego.
ὁ νικῶν ποιήσω αὐτὸν στῦλον ἐν τῷ ναῷ τοῦ θεοῦ μου καὶ ἔξω οὐ μὴ ἐξέλθῃ ἔτι καὶ γράψω ἐπ᾽ αὐτὸν τὸ ὄνομα τοῦ θεοῦ μου καὶ τὸ ὄνομα τῆς πόλεως τοῦ θεοῦ μου, τῆς καινῆς Ἰερουσαλὴμ ἡ καταβαίνουσα ἐκ τοῦ οὐρανοῦ ἀπὸ τοῦ θεοῦ μου, καὶ τὸ ὄνομά μου τὸ καινόν.	Qui vicerit, faciam illum columnam in templo Dei mei, et foras non egredietur amplius: et scribam super eum nomen Dei mei, et nomen civitatis Dei mei novæ Jerusalem, quæ descendit de cælo a Deo meo, et nomen meum novum.	Zwyciężający, uczynię go kolumną w przybytku Boga mego i na zewnątrz nie wyjdzie już, i napiszę na nim imię Boga mego i imię miasta Boga niego, nowej Jeruzalem, schodzącej z nieba od Boga mego, i imię me nowe.
ὁ ἔχων οὖς ἀκουσάτω τί τὸ πνεῦμα λέγει ταῖς ἐκκλησίαις.	Qui habet aurem, audiat quid Spiritus dicat ecclesiis.	Mający ucho niech usłyszy, co duch mówi zgromadzeniom.
Do kościoła w Laodycei
Καὶ τῷ ἀγγέλῳ τῆς ἐν Λαοδικείᾳ ἐκκλησίας γράψον· Τάδε λέγει ὁ Ἀμήν, ὁ μάρτυς ὁ πιστὸς καὶ ἀληθινός, ἡ ἀρχὴ τῆς κτίσεως τοῦ θεοῦ·	Et angelo Laodiciæ ecclesiæ scribe: Hæc dicit: Amen, testis fidelis et verus, qui est principium creaturæ Dei.	A zwiastunowi w Laodycei zgromadzenia napisz: Te (rzeczy) mówi Amen, świadek wierny i prawdziwy, początek stworzenia Boga.
Οἶδά σου τὰ ἔργα ὅτι οὔτε ψυχρὸς εἶ οὔτε ζεστός. ὄφελον ψυχρὸς ἦς ἢ ζεστός.	Scio opera tua: quia neque frigidus es, neque calidus: utinam frigidus esses, aut calidus:	Znam twe czyny, bo ani zimny jesteś, ani gorący. Oby zimny byłeś lub gorący.
οὕτως ὅτι χλιαρὸς εἶ καὶ οὔτε ζεστὸς οὔτε ψυχρός, μέλλω σε ἐμέσαι ἐκ τοῦ στόματός μου.	sed quia tepidus es, et nec frigidus, nec calidus, incipiam te evomere ex ore meo:	Tak, skoro letni jesteś i ani gorący ani zimny. zamierzam cię wyrzygać z ust mych.
ὅτι λέγεις ὅτι Πλούσιός εἰμι καὶ πεπλούτηκα καὶ οὐδὲν χρείαν ἔχω, καὶ οὐκ οἶδας ὅτι σὺ εἶ ὁ ταλαίπωρος καὶ ἐλεεινὸς καὶ πτωχὸς καὶ τυφλὸς καὶ γυμνός,	quia dicis: Quod dives sum, et locupletatus, et nullius egeo: et nescis quia tu es miser, et miserabilis, et pauper, et cæcus, et nudus.	Bo mówisz że: Bogaty jestem i wzbogaciłem się i niczego potrzebę mam, a nie wiesz, że ty jesteś nędzny, i godny litości, i biedny, i ślepy, i nagi;
συμβουλεύω σοι ἀγοράσαι παρ᾽ ἐμοῦ χρυσίον πεπυρωμένον ἐκ πυρὸς ἵνα πλουτήσῃς, καὶ ἱμάτια λευκὰ ἵνα περιβάλῃ καὶ μὴ φανερωθῇ ἡ αἰσχύνη τῆς γυμνότητός σου, καὶ κολλύριον ἐγχρῖσαι τοὺς ὀφθαλμούς σου ἵνα βλέπῃς.	Suadeo tibi emere a me aurum ignitum probatum, ut locuples fias, et vestimentis albis induaris, et non appareat confusio nuditatis tuæ, et collyrio inunge oculos tuos ut videas.	radzę ci kupić u mnie złoto wypalone* z ognia, aby wzbogaciłeś się, i szaty białe, aby odziałeś się i nie stał się widoczny wstyd nagości twej; i maścią namaścić oczy twe, aby widziałeś. * Przetopione, oczyszczone w ogniu.
ἐγὼ ὅσους ἐὰν φιλῶ ἐλέγχω καὶ παιδεύω· ζήλευε οὖν καὶ μετανόησον.	Ego quos amo, arguo, et castigo. Æmulare ergo, et pœnitentiam age.	Ja, ilu pokocham, upominam i karcę. Bądź gorliwy więc i zmień myślenie.
ἰδοὺ ἕστηκα ἐπὶ τὴν θύραν καὶ κρούω· ἐάν τις ἀκούσῃ τῆς φωνῆς μου καὶ ἀνοίξῃ τὴν θύραν, εἰσελεύσομαι πρὸς αὐτὸν καὶ δειπνήσω μετ᾽ αὐτοῦ καὶ αὐτὸς μετ᾽ ἐμοῦ.	Ecce sto ad ostium, et pulso: si quis audierit vocem meam, et aperuerit mihi januam, intrabo ad illum, et cœnabo cum illo, et ipse mecum.	Oto stanąłem u drzwi i pukam. Jeśli ktoś usłyszy głos mój i otworzy drzwi, [i] wejdę do niego i wieczerzać będę z nim i on ze mną.
ὁ νικῶν δώσω αὐτῷ καθίσαι μετ᾽ ἐμοῦ ἐν τῷ θρόνῳ μου, ὡς κἀγὼ ἐνίκησα καὶ ἐκάθισα μετὰ τοῦ πατρός μου ἐν τῷ θρόνῳ αὐτοῦ.	Qui vicerit, dabo ei sedere mecum in throno meo: sicut et ego vici, et sedi cum Patre meo in throno ejus.	Zwyciężający, dam mu usiąść ze mną na tronie mym, jak i ja zwyciężyłem i usiadłem z Ojcem mym na tronie jego.
ὁ ἔχων οὖς ἀκουσάτω τί τὸ πνεῦμα λέγει ταῖς ἐκκλησίαις.	Qui habet aurem, audiat quid Spiritus dicat ecclesiis.	Mający ucho niech usłyszy, co duch mówi zgromadzeniom.

4

Tron w niebie
Μετὰ ταῦτα εἶδον, καὶ ἰδοὺ θύρα ἠνεῳγμένη ἐν τῷ οὐρανῷ, καὶ ἡ φωνὴ ἡ πρώτη ἣν ἤκουσα ὡς σάλπιγγος λαλούσης μετ᾽ ἐμοῦ λέγων, Ἀνάβα ὧδε, καὶ δείξω σοι ἃ δεῖ γενέσθαι μετὰ ταῦτα.	Post hæc vidi: et ecce ostium apertum in cælo, et vox prima, quam audivi tamquam tubæ loquentis mecum, dicens: Ascende huc, et ostendam tibi quæ oportet fieri post hæc.	Po tych ujrzałem, i oto drzwi otwarte w niebie i głos pierwszy, który usłyszałem, jak trąby mówiącej ze mną, mówiący: Wstąp tu i pokażę ci, co ma stać się po tych.
εὐθέως ἐγενόμην ἐν πνεύματι, καὶ ἰδοὺ θρόνος ἔκειτο ἐν τῷ οὐρανῷ, καὶ ἐπὶ τὸν θρόνον καθήμενος,	Et statim fui in spiritu: et ecce sedes posita erat in cælo, et supra sedem sedens.	Zaraz stałem się w duchu. I oto tron był położony na niebie, a na tronie siedzący,
καὶ ὁ καθήμενος ὅμοιος ὁράσει λίθῳ ἰάσπιδι καὶ σαρδίῳ, καὶ ἶρις κυκλόθεν τοῦ θρόνου ὅμοιος ὁράσει σμαραγδίνῳ.	Et qui sedebat similis erat aspectui lapidis jaspidis, et sardinis: et iris erat in circuitu sedis similis visioni smaragdinæ.	i (ten) siedzący podobny wyglądem kamieniowi jaspisowi i krwawnikowi, i tęcza naokoło tronu podobna wyglądem szmaragdowi.
Cały rozdział ukazuje wiekuistą liturgię niebiańską, która wielbi wszechmoc Boga, Stwórcy wszechrzeczy. Obraz ten stanowi wstęp do sceny odsłaniającej się w rozdz. piątym. Teofania niniejsza zapożycza barw z dawnych wizji prorockich, przede wszystkim Izajasza i Ezechiela. Za symbolami jednak szukamy treści objawionych zawsze aktualnych, niezależnych od wyobrażeń ówczesnych o wszechświecie i o niebie. Bez bliższego określenia czasu wprowadza św. J kolejne swoje wizje. Niebo - zgodnie z hebrajskim wyobrażeniem nieboskłonu jako twardej kopuły (por. Rdz 1.6; Hi 37.18) - ma drzwi otwarte, co oznacza ukazanie Wizjonerowi będącemu na ziemi Bożych tajemnic odnoszących się do przyszłości świata. Treścią objawienia - w nawiązaniu do wizji wstępnej (Ap 1.19) - będzie dalsza przyszłość tego, co potem musi się stać. Czasownik musi nie oznacza bynajmniej ślepego przeznaczenia, lecz to, że Boży plan niezawodnie się wypełni.
καὶ κυκλόθεν τοῦ θρόνου θρόνους εἴκοσι τέσσαρες, καὶ ἐπὶ τοὺς θρόνους εἴκοσι τέσσαρας πρεσβυτέρους καθημένους περιβεβλημένους ἐν ἱματίοις λευκοῖς καὶ ἐπὶ τὰς κεφαλὰς αὐτῶν στεφάνους χρυσοῦς.	Et in circuitu sedis sedilia viginti quatuor: et super thronos viginti quatuor seniores sedentes, circumamicti vestimentis albis, et in capitibus eorum coronæ aureæ.	I naokoło tronu tronów dwadzieścia cztery, i na tronach dwudziestu czterech starszych siedzących odzianych w szaty białe, i na głowach ich wieńce złote.
καὶ ἐκ τοῦ θρόνου ἐκπορεύονται ἀστραπαὶ καὶ φωναὶ καὶ βρονταί, καὶ ἑπτὰ λαμπάδες πυρὸς καιόμεναι ἐνώπιον τοῦ θρόνου, ἅ εἰσιν τὰ ἑπτὰ πνεύματα τοῦ θεοῦ,	Et de throno procedebant fulgura, et voces, et tonitrua: et septem lampades ardentes ante thronum, qui sunt septem spiritus Dei.	I z tronu wychodzą błyskawice, i głosy, i grzmoty. I siedem lamp* ognia palących się przed tronem, które są siedmioma duchami Boga. * Pochodni.
καὶ ἐνώπιον τοῦ θρόνου ὡς θάλασσα ὑαλίνη ὁμοία κρυστάλλῳ. Καὶ ἐν μέσῳ τοῦ θρόνου καὶ κύκλῳ τοῦ θρόνου τέσσαρα ζῷα γέμοντα ὀφθαλμῶν ἔμπροσθεν καὶ ὄπισθεν.	Et in conspectu sedis tamquam mare vitreum simile crystallo: et in medio sedis, et in circuitu sedis quatuor animalia plena oculis ante et retro.	I przed tronem jak morze szklane podobne kryształowi. I na środku tronu i wokół tronu cztery istoty żywe pełne oczu z przodu i z tyłu.
καὶ τὸ ζῷον τὸ πρῶτον ὅμοιον λέοντι καὶ τὸ δεύτερον ζῷον ὅμοιον μόσχῳ καὶ τὸ τρίτον ζῷον ἔχων τὸ πρόσωπον ὡς ἀνθρώπου καὶ τὸ τέταρτον ζῷον ὅμοιον ἀετῷ πετομένῳ.	Et animal primum simile leoni, et secundum animal simile vitulo, et tertium animal habens faciem quasi hominis, et quartum animal simile aquilæ volanti.	I istota żywa, (ta) pierwsza, podobna lwu, a (ta) druga istota żywa podobna cielęciu, a (ta) trzecia istota żywa mająca twarz jak człowieka, a (ta) czwarta istota żywa podobna orłu lecącemu.
καὶ τὰ τέσσαρα ζῷα, ἓν καθ᾽ ἓν αὐτῶν ἔχων ἀνὰ πτέρυγας ἕξ, κυκλόθεν καὶ ἔσωθεν γέμουσιν ὀφθαλμῶν, καὶ ἀνάπαυσιν οὐκ ἔχουσιν ἡμέρας καὶ νυκτὸς λέγοντες, Ἅγιος ἅγιος ἅγιος κύριος ὁ θεὸς ὁ παντοκράτωρ, ὁ ἦν καὶ ὁ ὢν καὶ ὁ ἐρχόμενος.	Et quatuor animalia, singula eorum habebant alas senas: et in circuitu, et intus plena sunt oculis: et requiem non habebant die ac nocte, dicentia: Sanctus, Sanctus, Sanctus Dominus Deus omnipotens, qui erat, et qui est, et qui venturus est.	I (te) cztery istoty żywe jedno po jednym (z) nich mające po skrzydeł sześć, naokoło i od wewnątrz pełne są oczu. I wypoczynku nie mają dniem i nocą mówiąc: Święty, święty, święty, Pan, Bóg Wszechwładca, Był, i Będący, i Przychodzący.
καὶ ὅταν δώσουσιν τὰ ζῷα δόξαν καὶ τιμὴν καὶ εὐχαριστίαν τῷ καθημένῳ ἐπὶ τῷ θρόνῳ τῷ ζῶντι εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων,	Et cum darent illa animalia gloriam, et honorem, et benedictionem sedenti super thronum, viventi in sæcula sæculorum,	I kiedy* dadzą istoty żywe chwałę, i szacunek, i dziękczynienie siedzącemu na tronie, żyjącemu na wieki wieków, * Może w sensie "kiedykolwiek, ilekroć".
πεσοῦνται οἱ εἴκοσι τέσσαρες πρεσβύτεροι ἐνώπιον τοῦ καθημένου ἐπὶ τοῦ θρόνου καὶ προσκυνήσουσιν τῷ ζῶντι εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων καὶ βαλοῦσιν τοὺς στεφάνους αὐτῶν ἐνώπιον τοῦ θρόνου λέγοντες,	procidebant viginti quatuor seniores ante sedentem in throno, et adorabant viventem in sæcula sæculorum, et mittebant coronas suas ante thronum, dicentes:	upadną dwadzieścia czterej starsi przed siedzącym na tronie i pokłonią się żyjącemu na wieki wieków, i rzucą wieńce ich przed tronem mówiąc:
Ἄξιος εἶ, ὁ κύριος καὶ ὁ θεὸς ἡμῶν, λαβεῖν τὴν δόξαν καὶ τὴν τιμὴν καὶ τὴν δύναμιν, ὅτι σὺ ἔκτισας τὰ πάντα καὶ διὰ τὸ θέλημά σου ἦσαν καὶ ἐκτίσθησαν.	Dignus es Domine Deus noster accipere gloriam, et honorem, et virtutem: quia tu creasti omnia, et propter voluntatem tuam erant, et creata sunt.	Godny jesteś, Panie i Boże nasz, wziąć chwałę, i szacunek, i moc, bo ty stworzyłeś wszystkie (rzeczy); i z powodu woli twej były i zostały stworzone.

5

Ofiarny Baranek Boży
Καὶ εἶδον ἐπὶ τὴν δεξιὰν τοῦ καθημένου ἐπὶ τοῦ θρόνου βιβλίον γεγραμμένον ἔσωθεν καὶ ὄπισθεν κατεσφραγισμένον σφραγῖσιν ἑπτά.	Et vidi in dextera sedentis supra thronum, librum scriptum intus et foris, signatum sigillis septem.	I ujrzałem po prawicy siedzącego na tronie, zwój zapisany od wewnątrz i od tyłu* zapieczętowany pieczęciami siedmioma. * Tzn. z dwóch stron.
καὶ εἶδον ἄγγελον ἰσχυρὸν κηρύσσοντα ἐν φωνῇ μεγάλῃ, Τίς ἄξιος ἀνοῖξαι τὸ βιβλίον καὶ λῦσαι τὰς σφραγῖδας αὐτοῦ;	Et vidi angelum fortem, prædicantem voce magna: Quis est dignus aperire librum, et solvere signacula ejus?	I ujrzałem zwiastuna silnego ogłaszającego głosem wielkim: Kto godny otworzyć zwój i rozwiązać pieczęcie jego?
καὶ οὐδεὶς ἐδύνατο ἐν τῷ οὐρανῷ οὐδὲ ἐπὶ τῆς γῆς οὐδὲ ὑποκάτω τῆς γῆς ἀνοῖξαι τὸ βιβλίον οὔτε βλέπειν αὐτό.	Et nemo poterat neque in cælo, neque in terra, neque subtus terram aperire librum, neque respicere illum.	I nikt (nie) mógł w niebie, ani na ziemi, ani popod ziemią otworzyć zwoju ani patrzeć (na) niego.
καὶ ἔκλαιον πολύ, ὅτι οὐδεὶς ἄξιος εὑρέθη ἀνοῖξαι τὸ βιβλίον οὔτε βλέπειν αὐτό.	Et ego flebam multum, quoniam nemo dignus inventus est aperire librum, nec videre eum.	I płakałem wiele, bo nikt godny (nie) został znaleziony (by) otworzyć zwój ani patrzeć (na) niego.
Na tle adoracji Boga, wyrażonej śpiewem chóru kosmosu i zbawionych w niebie, ukazuje się ponaddziejowa i wszystko obejmująca misja Baranka, tzn. Chrystusa jako Odkupiciela; to On nadaje sens dziejom świata i ludzkości. Prawa dłoń Zasiadającego na tronie, a więc Boga, którego postaci w ogóle nie próbował opisać św. J, to tyle w języku biblijnym, co moc. Księga, którą on widzi jako zwój obustronnie zapisany, jest symbolem "niezgłębionego bogactwa wyroków Bożych" (Andrzej z Cezarei), czyli rodzajem Bożego testamentu co do losów świata, testamentu czekającego na otwarcie, gdyż jest opatrzony równie symbolicznymi siedmioma pieczęciami (por. Iz 29.11; Ez 2.9; Dn 12.4; Dz 12.9). Potężny anioł jako Boży herold o głosie dosłyszalnym na wszystkich "piętrach" biblijnego kosmosu (niebo, ziemia, szeol) stawia pytanie, na które brak odpowiedzi ze strony całego rozumnego stworzenia. Fakt ten, wywołany lękiem przed Bożymi wyrokami, przyprawia Wizjonera o płacz. Powodem tych łez jest nie tyle jakaś frustracja, lecz typowy dla chrześcijan I w. lęk o przyszłość Kościoła. Na ciemnym tle smutku tamtych czasów tym wyraźniej ukaże się następny, jasny obraz.
καὶ εἷς ἐκ τῶν πρεσβυτέρων λέγει μοι, Μὴ κλαῖε, ἰδοὺ ἐνίκησεν ὁ λέων ὁ ἐκ τῆς φυλῆς Ἰούδα, ἡ ῥίζα Δαυίδ, ἀνοῖξαι τὸ βιβλίον καὶ τὰς ἑπτὰ σφραγῖδας αὐτοῦ.	Et unus de senioribus dixit mihi: Ne fleveris: ecce vicit leo de tribu Juda, radix David, aperire librum, et solvere septem signacula ejus.	I jeden ze starszych mówi mi: Nie płacz. Oto zwyciężył lew z plemienia Judy. korzeń Dawida, (by) otworzyć zwój i siedem pieczęci jego.
Καὶ εἶδον ἐν μέσῳ τοῦ θρόνου καὶ τῶν τεσσάρων ζῴων καὶ ἐν μέσῳ τῶν πρεσβυτέρων ἀρνίον ἑστηκὸς ὡς ἐσφαγμένον ἔχων κέρατα ἑπτὰ καὶ ὀφθαλμοὺς ἑπτὰ οἵ εἰσιν τὰ ἑπτὰ πνεύματα τοῦ θεοῦ ἀπεσταλμένοι εἰς πᾶσαν τὴν γῆν.	Et vidi: et ecce in medio throni et quatuor animalium, et in medio seniorum, Agnum stantem tamquam occisum, habentem cornua septem, et oculos septem: qui sunt septem spiritus Dei, missi in omnem terram.	I ujrzałem na środku tronu i czterech istot żywych i na środku starców baranka stojącego jak zabitego (na ofiarę), mającego rogów siedem i oczu siedem, które są [siedmioma] duchami Boga, wysłanymi na całą ziemię. Bardziej dosłownie "zarżniętego", zarżnięty.
καὶ ἦλθεν καὶ εἴληφεν ἐκ τῆς δεξιᾶς τοῦ καθημένου ἐπὶ τοῦ θρόνου.	Et venit: et accepit de dextera sedentis in throno librum.	I przyszedł i zabrał z prawicy siedzącego na tronie.
καὶ ὅτε ἔλαβεν τὸ βιβλίον, τὰ τέσσαρα ζῷα καὶ οἱ εἴκοσι τέσσαρες πρεσβύτεροι ἔπεσαν ἐνώπιον τοῦ ἀρνίου ἔχοντες ἕκαστος κιθάραν καὶ φιάλας χρυσᾶς γεμούσας θυμιαμάτων, αἵ εἰσιν αἱ προσευχαὶ τῶν ἁγίων,	Et cum aperuisset librum, quatuor animalia, et viginti quatuor seniores ceciderunt coram Agno, habentes singuli citharas, et phialas aureas plenas odoramentorum, quæ sunt orationes sanctorum:	I gdy wziął zwój, (te) cztery istoty żywe i dwadzieścia czterej starsi upadli przed barankiem, mając każdy cytrę i czasze złote pełne kadzideł, które są modlitwami świętych.
καὶ ᾄδουσιν ᾠδὴν καινὴν λέγοντες, Ἄξιος εἶ λαβεῖν τὸ βιβλίον καὶ ἀνοῖξαι τὰς σφραγῖδας αὐτοῦ, ὅτι ἐσφάγης καὶ ἠγόρασας τῷ θεῷ ἐν τῷ αἵματί σου ἐκ πάσης φυλῆς καὶ γλώσσης καὶ λαοῦ καὶ ἔθνους	et cantabant canticum novum, dicentes: Dignus es, Domine, accipere librum, et aperire signacula ejus: quoniam occisus es, et redemisti nos Deo in sanguine tuo ex omni tribu, et lingua, et populo, et natione:	I śpiewają pieśń nową mówiąc: Godny jesteś Wziąć (ten) zwój i otworzyć pieczęcie jego, bo zabity* (na ofiarę) zostałeś i kupiłeś Bogu w krwi twej z każdego plemienia i języka i ludu i narodu; * Bardziej dosłownie "zarżniętego", zarżnięty.
καὶ ἐποίησας αὐτοὺς τῷ θεῷ ἡμῶν βασιλείαν καὶ ἱερεῖς, καὶ βασιλεύσουσιν ἐπὶ τῆς γῆς.	et fecisti nos Deo nostro regnum, et sacerdotes: et regnabimus super terram.	i uczyniłeś ich Bogu naszemu królestwem i kapłanami i królować będą nad ziemią.
Καὶ εἶδον, καὶ ἤκουσα φωνὴν ἀγγέλων πολλῶν κύκλῳ τοῦ θρόνου καὶ τῶν ζῴων καὶ τῶν πρεσβυτέρων, καὶ ἦν ὁ ἀριθμὸς αὐτῶν μυριάδες μυριάδων καὶ χιλιάδες χιλιάδων	Et vidi, et audivi vocem angelorum multorum in circuitu throni, et animalium, et seniorum: et erat numerus eorum millia millium,	I ujrzałem, i usłyszałem głos zwiastunów licznych wokół tronu i istot żywych i starszych, i była liczba ich miriady* miriad i tysiące tysięcy, * Miriada: dziesięć tysięcy.
λέγοντες φωνῇ μεγάλῃ, Ἄξιόν ἐστιν τὸ ἀρνίον τὸ ἐσφαγμένον λαβεῖν τὴν δύναμιν καὶ πλοῦτον καὶ σοφίαν καὶ ἰσχὺν καὶ τιμὴν καὶ δόξαν καὶ εὐλογίαν.	dicentium voce magna: Dignus est Agnus, qui occisus est, accipere virtutem, et divinitatem, et sapientiam, et fortitudinem, et honorem, et gloriam, et benedictionem.	mówiący głosem wielkim: Godzien jest baranek zabity (na ofiarę) wziąć moc i bogactwo i mądrość i siłę i szacunek i chwałę i błogosławieństwo.
καὶ πᾶν κτίσμα ὃ ἐν τῷ οὐρανῷ καὶ ἐπὶ τῆς γῆς καὶ ὑποκάτω τῆς γῆς καὶ ἐπὶ τῆς θαλάσσης καὶ τὰ ἐν αὐτοῖς πάντα ἤκουσα λέγοντας, Τῷ καθημένῳ ἐπὶ τῷ θρόνῳ καὶ τῷ ἀρνίῳ ἡ εὐλογία καὶ ἡ τιμὴ καὶ ἡ δόξα καὶ τὸ κράτος εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων.	Et omnem creaturam, quæ in cælo est, et super terram, et sub terra, et quæ sunt in mari, et quæ in eo: omnes audivi dicentes: Sedenti in throno, et Agno, benedictio et honor, et gloria, et potestas in sæcula sæculorum.	I wszelkie stworzenie, które w niebie i na ziemi i popod ziemią i na morzu, i (te) w nich wszystkie, usłyszałem mówiące: Siedzącemu na tronie i barankowi błogosławieństwo i szacunek i chwała i potęga na wieki wieków.
καὶ τὰ τέσσαρα ζῷα ἔλεγον, Ἀμήν. καὶ οἱ πρεσβύτεροι ἔπεσαν καὶ προσεκύνησαν.	Et quatuor animalia dicebant: Amen. Et viginti quatuor seniores ceciderunt in facies suas: et adoraverunt viventem in sæcula sæculorum.	A cztery istoty żywe mówiły: Amen. A starsi upadli i pokłonili się.

6

Złamanie sześciu pieczęci
Καὶ εἶδον ὅτε ἤνοιξεν τὸ ἀρνίον μίαν ἐκ τῶν ἑπτὰ σφραγίδων, καὶ ἤκουσα ἑνὸς ἐκ τῶν τεσσάρων ζῴων λέγοντος ὡς φωνὴ βροντῆς, Ἔρχου.	Et vidi quod aperuisset Agnus unum de septem sigillis, et audivi unum de quatuor animalibus, dicens tamquam vocem tonitrui: Veni, et vide.	I ujrzałem, gdy otworzył baranek jedną z siedmiu pieczęci, i usłyszałem jedną z czterech istot żywych mówiącą jak głos grzmotu: Przychodź!
καὶ εἶδον, καὶ ἰδοὺ ἵππος λευκός, καὶ ὁ καθήμενος ἐπ᾽ αὐτὸν ἔχων τόξον καὶ ἐδόθη αὐτῷ στέφανος καὶ ἐξῆλθεν νικῶν καὶ ἵνα νικήσῃ.	Et vidi: et ecce equus albus, et qui sedebat super illum, habebat arcum, et data est ei corona, et exivit vincens ut vinceret.	I ujrzałem, i oto koń biały i siedzący na nim mający łuk, i dany został mu wieniec, i wyszedł zwyciężając i aby zwyciężył.
Καὶ ὅτε ἤνοιξεν τὴν σφραγῖδα τὴν δευτέραν, ἤκουσα τοῦ δευτέρου ζῴου λέγοντος, Ἔρχου.	Et cum aperuisset sigillum secundum, audivi secundum animal, dicens: Veni, et vide.	I gdy otworzył pieczęć drugą, usłyszałem drugą istotę żywą mówiącą: Przychodź!
καὶ ἐξῆλθεν ἄλλος ἵππος πυρρός, καὶ τῷ καθημένῳ ἐπ᾽ αὐτὸν ἐδόθη αὐτῷ λαβεῖν τὴν εἰρήνην ἐκ τῆς γῆς καὶ ἵνα ἀλλήλους σφάξουσιν καὶ ἐδόθη αὐτῷ μάχαιρα μεγάλη.	Et exivit alius equus rufus: et qui sedebat super illum, datum est ei ut sumeret pacem de terra, et ut invicem se interficiant, et datus est ei gladius magnus.	I wyszedł inny koń ognisty i siedzącemu na nim dane zostało mu wziąć pokój z ziemi i aby jedni drugich zarzynali, i dany został mu miecz wielki. Dosłownie "zarżną" (niegramatycznie).
Καὶ ὅτε ἤνοιξεν τὴν σφραγῖδα τὴν τρίτην, ἤκουσα τοῦ τρίτου ζῴου λέγοντος, Ἔρχου. καὶ εἶδον, καὶ ἰδοὺ ἵππος μέλας, καὶ ὁ καθήμενος ἐπ᾽ αὐτὸν ἔχων ζυγὸν ἐν τῇ χειρὶ αὐτοῦ.	Et cum aperuisset sigillum tertium, audivi tertium animal, dicens: Veni, et vide. Et ecce equus niger: et qui sedebat super illum, habebat stateram in manu sua.	I gdy otworzył pieczęć trzecią, usłyszałem trzecią istotę żywą mówiącą: Przychodź! I ujrzałem, i oto koń czarny i siedzący na nim mający wagę w ręce jego.
Wizja siedmiu pieczęci (wyraźny podział: 4 + 3) ukazuje Chrystusa jako Władcę dziejów ludzkich. Można też rozumieć otwieranie pieczęci jako ujawnianie biblijnego sensu dziejów, który dopiero w Chrystusie staje się zrozumiały. Klęski tu opisane - mimo podobieństwa do wizji trąb i czasz - są zaledwie dalekimi zwiastunami Dnia gniewu. Można więc je interpretować jako szersze rozwinięcie Jezusowych przepowiedni z tzw. apokalipsy synoptycznej (Mt 24.1-51; Mk 13.1-37; Lk 21.5-36), z zacieśnieniem do wypadków mających poprzedzić zburzenie Jerozolimy, które stanowiło bez wątpienia w oczach Żydów koniec jakiegoś świata - dawnej ekonomii zbawczej. Pierwsze cztery pieczęcie - to wizje zbudowane na podobnym schemacie: kolejne otwarcie pieczęci jednej po drugiej, kolejne wezwanie wypowiedziane przez każdą z czterech Istot żyjących słowem: Przyjdź! , kolejne ukazanie się czterech jeźdźców, opis skutków objawienia się każdego z nich. Istoty żyjące (por. Ap 4.6-8) - to cherubiny, które reprezentują świat materii a zarazem nim rządzą. Przyzywają one eschatologicznym wołaniem Boga, określonego już w Ap 4.8 jako Tego, który przychodzi, a konkretnie - Chrystusa, który wciąż przychodzi w wypadkach dziejowych, zanim przyjdzie definitywnie podczas paruzji. Całe stworzenie z utęsknieniem wyczekuje Chrystusa (Rz 8.19-23). Motyw koni symbolicznych zapożyczony jest od Zachariasza (Za 1.8-11; Za 6.1-8), znaczenie ich jednak jest inne: nie są to aniołowie, lecz wielkie wydarzenia. Biały koń, a więc koloru radosnego w symbolice Ap, wraz ze swoim zwycięskim, uwieńczonym jeźdźcem oznacza raczej, zgodnie z Ap 19.11-16, triumf Ewangelii niż zwycięski militaryzm starożytny (jako jedną z plag według "apokalipsy synoptycznej"). Pierwszy jeździec jest wyraźnie odróżniony od trzech następnych, gdyż zapowiada go głos jakby grzmotu. Drugi jeździec - to bez wątpienia symbol wojny, przy czym jego barwa ognia nawiązuje do sądu Bożego, co nadto podkreśla wielki miecz, w apokaliptyce niekanonicznej symbol nieuchronnego sądu. Sądem tym są zapowiedziane przez Jezusa wojny (Mk 13.7).
καὶ ἤκουσα ὡς φωνὴν ἐν μέσῳ τῶν τεσσάρων ζῴων λέγουσαν, Χοῖνιξ σίτου δηναρίου καὶ τρεῖς χοίνικες κριθῶν δηναρίου, καὶ τὸ ἔλαιον καὶ τὸν οἶνον μὴ ἀδικήσῃς.	Et audivi tamquam vocem in medio quatuor animalium dicentium: Bilibris tritici denario et tres bilibres hordei denario, et vinum, et oleum ne læseris.	I usłyszałem jak głos na środku czterech istot żywych mówiący: Kwarta zboża denara i trzy kwarty jęczmienia denara. I oliwie i winu nie uczyń niesprawiedliwości.
Καὶ ὅτε ἤνοιξεν τὴν σφραγῖδα τὴν τετάρτην, ἤκουσα φωνὴν τοῦ τετάρτου ζῴου λέγοντος, Ἔρχου.	Et cum aperuisset sigillum quartum, audivi vocem quarti animalis dicentis: Veni, et vide.	I gdy otworzył pieczęć czwartą, usłyszałem głos czwartej istoty żywej mówiącej: Przychodź!
καὶ εἶδον, καὶ ἰδοὺ ἵππος χλωρός, καὶ ὁ καθήμενος ἐπάνω αὐτοῦ ὄνομα αὐτῷ ὁ Θάνατος, καὶ ὁ ᾅδης ἠκολούθει μετ᾽ αὐτοῦ καὶ ἐδόθη αὐτοῖς ἐξουσία ἐπὶ τὸ τέταρτον τῆς γῆς ἀποκτεῖναι ἐν ῥομφαίᾳ καὶ ἐν λιμῷ καὶ ἐν θανάτῳ καὶ ὑπὸ τῶν θηρίων τῆς γῆς.	Et ecce equus pallidus: et qui sedebat super eum, nomen illi Mors, et infernus sequebatur eum, et data est illi potestas super quatuor partes terræ, interficere gladio, fame, et morte, et bestiis terræ.	I ujrzałem, i oto koń zielony i siedzący na nim, imię mu Śmierć, i otchłań towarzyszy z nim. I dana została im władza nad (jedną) czwartą ziemi, (by) zabić mieczem i głodem i śmiercią* i przez zwierzęta ziemi. * Pomorem, zarazą.
Καὶ ὅτε ἤνοιξεν τὴν πέμπτην σφραγῖδα, εἶδον ὑποκάτω τοῦ θυσιαστηρίου τὰς ψυχὰς τῶν ἐσφαγμένων διὰ τὸν λόγον τοῦ θεοῦ καὶ διὰ τὴν μαρτυρίαν ἣν εἶχον.	Et cum aperuisset sigillum quintum, vidi subtus altare animas interfectorum propter verbum Dei, et propter testimonium, quod habebant:	I gdy otworzył piątą pieczęć, ujrzałem popod ołtarzem dusze zabitych (na ofiarę) z powodu słowa Boga i z powodu świadectwa, które mieli.
καὶ ἔκραξαν φωνῇ μεγάλῃ λέγοντες, Ἕως πότε, ὁ δεσπότης ὁ ἅγιος καὶ ἀληθινός, οὐ κρίνεις καὶ ἐκδικεῖς τὸ αἷμα ἡμῶν ἐκ τῶν κατοικούντων ἐπὶ τῆς γῆς;	et clamabant voce magna, dicentes: Usquequo Domine (sanctus et verus), non judicas, et non vindicas sanguinem nostrum de iis qui habitant in terra?	I krzyknęli głosem wielkim mówiąc: Aż do kiedy, Władco święty i prawdziwy, nie sądzisz i (nie) mścisz* krwi naszej od zamieszkujących na ziemi? * Wymierzając słuszną karę. Albo: "bierzesz w obronę".
καὶ ἐδόθη αὐτοῖς ἑκάστῳ στολὴ λευκὴ καὶ ἐρρέθη αὐτοῖς ἵνα ἀναπαύσονται ἔτι χρόνον μικρόν, ἕως πληρωθῶσιν καὶ οἱ σύνδουλοι αὐτῶν καὶ οἱ ἀδελφοὶ αὐτῶν οἱ μέλλοντες ἀποκτέννεσθαι ὡς καὶ αὐτοί.	Et datæ sunt illis singulæ stolæ albæ: et dictum est illis ut requiescerent adhuc tempus modicum donec compleantur conservi eorum, et fratres eorum, qui interficiendi sunt sicut et illi.	I dana została im każdemu szata biała, i zostało powiedziane im, żeby odpoczęli* jeszcze czas mały, aż wypełnią się** i współsłudzy ich i bracia ich mający być zabici jak i oni. * Dosłownie "odpoczną" (niegramatycznie). ** Aż dopełni się liczba (lub czas), że…
Καὶ εἶδον ὅτε ἤνοιξεν τὴν σφραγῖδα τὴν ἕκτην, καὶ σεισμὸς μέγας ἐγένετο καὶ ὁ ἥλιος ἐγένετο μέλας ὡς σάκκος τρίχινος καὶ ἡ σελήνη ὅλη ἐγένετο ὡς αἷμα	Et vidi cum aperuisset sigillum sextum: et ecce terræmotus magnus factus est, et sol factus est niger tamquam saccus cilicinus: et luna tota facta est sicut sanguis:	I ujrzałem, gdy otworzył pieczęć szóstą, i trzęsienie wielkie stało się i słońce stało się czarne jak wór włosiany, i księżyc cały stał się jak krew,
καὶ οἱ ἀστέρες τοῦ οὐρανοῦ ἔπεσαν εἰς τὴν γῆν, ὡς συκῆ βάλλει τοὺς ὀλύνθους αὐτῆς ὑπὸ ἀνέμου μεγάλου σειομένη,	et stellæ de cælo ceciderunt super terram, sicut ficus emittit grossos suos cum a vento magno movetur:	i gwiazdy nieba spadły na ziemię, jak figowiec rzuca figi jego przez wiatr wielki wstrząsany,
καὶ ὁ οὐρανὸς ἀπεχωρίσθη ὡς βιβλίον ἑλισσόμενον καὶ πᾶν ὄρος καὶ νῆσος ἐκ τῶν τόπων αὐτῶν ἐκινήθησαν.	et cælum recessit sicut liber involutus: et omnis mons, et insulæ de locis suis motæ sunt:	i niebo oddzielone zostało jak zwój zwijający się, i wszelka góra i wyspa z miejsc ich poruszone zostały.
καὶ οἱ βασιλεῖς τῆς γῆς καὶ οἱ μεγιστᾶνες καὶ οἱ χιλίαρχοι καὶ οἱ πλούσιοι καὶ οἱ ἰσχυροὶ καὶ πᾶς δοῦλος καὶ ἐλεύθερος ἔκρυψαν ἑαυτοὺς εἰς τὰ σπήλαια καὶ εἰς τὰς πέτρας τῶν ὀρέων	et reges terræ, et principes, et tribuni, et divites, et fortes, et omnis servus, et liber absconderunt se in speluncis, et in petris montium:	I królowie ziemi i wielmoże i tysiącznicy i bogaci i silni i każdy niewolnik i wolny ukryli się do jaskiń i w skały gór.
καὶ λέγουσιν τοῖς ὄρεσιν καὶ ταῖς πέτραις, Πέσετε ἐφ᾽ ἡμᾶς καὶ κρύψατε ἡμᾶς ἀπὸ προσώπου τοῦ καθημένου ἐπὶ τοῦ θρόνου καὶ ἀπὸ τῆς ὀργῆς τοῦ ἀρνίου,	et dicunt montibus, et petris: Cadite super nos, et abscondite nos a facie sedentis super thronum, et ab ira Agni:	I mówią górom i skałom: Padnijcie na nas i skryjcie nas od oblicza siedzącego na tronie i od gniewu baranka,
ὅτι ἦλθεν ἡ ἡμέρα ἡ μεγάλη τῆς ὀργῆς αὐτῶν, καὶ τίς δύναται σταθῆναι;	quoniam venit dies magnus iræ ipsorum: et quis poterit stare?	bo przyszedł dzień wielki gniewu ich, i kto może (u)stać?

7

Opieczętowani przez Boga
Μετὰ τοῦτο εἶδον τέσσαρας ἀγγέλους ἑστῶτας ἐπὶ τὰς τέσσαρας γωνίας τῆς γῆς, κρατοῦντας τοὺς τέσσαρας ἀνέμους τῆς γῆς ἵνα μὴ πνέῃ ἄνεμος ἐπὶ τῆς γῆς μήτε ἐπὶ τῆς θαλάσσης μήτε ἐπὶ πᾶν δένδρον.	Post hæc vidi quatuor angelos stantes super quatuor angulos terræ, tenentes quatuor ventos terræ, ne flarent super terram, neque super mare, neque in ullam arborem.	Po tym ujrzałem czterech zwiastunów stojących na czterech rogach ziemi, trzymających cztery wiatry ziemi, aby nie dął wiatr na ziemię, ani na morze, ani na wszelkie drzewo.
καὶ εἶδον ἄλλον ἄγγελον ἀναβαίνοντα ἀπὸ ἀνατολῆς ἡλίου ἔχοντα σφραγῖδα θεοῦ ζῶντος, καὶ ἔκραξεν φωνῇ μεγάλῃ τοῖς τέσσαρσιν ἀγγέλοις οἷς ἐδόθη αὐτοῖς ἀδικῆσαι τὴν γῆν καὶ τὴν θάλασσαν	Et vidi alterum angelum ascendentem ab ortu solis, habentem signum Dei vivi: et clamavit voce magna quatuor angelis, quibus datum est nocere terræ et mari,	I ujrzałem innego zwiastuna wstępującego od wschodu słońca, mającego pieczęć Boga żyjącego i krzyknął głosem wielkim czterem zwiastunom, którym dane zostało im uczynić niesprawiedliwość ziemi i morzu,
λέγων, Μὴ ἀδικήσητε τὴν γῆν μήτε τὴν θάλασσαν μήτε τὰ δένδρα, ἄχρι σφραγίσωμεν τοὺς δούλους τοῦ θεοῦ ἡμῶν ἐπὶ τῶν μετώπων αὐτῶν.	dicens: Nolite nocere terræ, et mari, neque arboribus, quoadusque signemus servos Dei nostri in frontibus eorum.	mówiąc: Nie uczyńcie niesprawiedliwości ziemi, ani morzu, ani drzewom, aż opieczętujemy sługi Boga naszego na czołach ich.
καὶ ἤκουσα τὸν ἀριθμὸν τῶν ἐσφραγισμένων, ἑκατὸν τεσσεράκοντα τέσσαρες χιλιάδες, ἐσφραγισμένοι ἐκ πάσης φυλῆς υἱῶν Ἰσραήλ·	Et audivi numerum signatorum, centum quadraginta quatuor millia signati, ex omni tribu filiorum Israël.	I usłyszałem liczbę opieczętowanych, sto czterdzieści cztery tysiące opieczętowanych z każdego plemienia synów Izraela.
ἐκ φυλῆς Ἰούδα δώδεκα χιλιάδες ἐσφραγισμένοι, ἐκ φυλῆς Ῥουβὴν δώδεκα χιλιάδες, ἐκ φυλῆς Γὰδ δώδεκα χιλιάδες,	Ex tribu Juda duodecim millia signati: ex tribu Ruben duodecim millia signati: ex tribu Gad duodecim millia signati:	z plemienia Judy dwanaście tysięcy opieczętowanych, z plemienia Rubena dwanaście tysięcy, z plemienia Gada dwanaście tysięcy,
ἐκ φυλῆς Ἀσὴρ δώδεκα χιλιάδες, ἐκ φυλῆς Νεφθαλὶμ δώδεκα χιλιάδες, ἐκ φυλῆς Μανασσῆ δώδεκα χιλιάδες,	ex tribu Aser duodecim millia signati: ex tribu Nephthali duodecim millia signati: ex tribu Manasse duodecim millia signati:	z plemienia Asera dwanaście tysięcy, z plemienia Neftalego dwanaście tysięcy, z plemienia Manassesa dwanaście tysięcy,
Ostatni wiersz poprzedniego rozdziału, rozpaczliwe pytanie: Któż się może ostać? otrzymuje odpowiedź w drugiej części kontrastowego obrazu. Kościół może się nie lękać doświadczeń, gdyż jest przygotowany na ich przyjęcie, mając zapewnioną sobie szczególną Bożą opiekę. Jest to odpowiednik ocalenia Izraela od plag egipskich. Według zapatrywań apokaliptyki, przejętych potem przez Ojców Kościoła, aniołowie rządzą żywiołami - tutaj wiatrami, w Ap 14.18 - ogniem, a w Ap 16.5 - wodą. Ziemia ma narożniki, jest więc, według wyobrażeń hebrajskich, płaską, czworokątną tarczą, unoszącą się na powierzchni praoceanu. Wiatry traktowane w ST jako czynniki wykonujące wolę Bożą (np. Ps 104.3), zwłaszcza karzącą (Jer 49.36; Hi 9.17), podzieliła apokaliptyka judaizmu na pomyślne (wiejące od boków ziemi) i na szkodliwe (wiejące jak tutaj: od narożników). Wiatry tu są symbolem plag Bożych o zasięgu ogólnoświatowym (por. Mt 24.31). Ich działanie zostanie wstrzymane, gdy skończy się symboliczna czynność pieczętowania sług Bożych.
ἐκ φυλῆς Συμεὼν δώδεκα χιλιάδες, ἐκ φυλῆς Λευὶ δώδεκα χιλιάδες, ἐκ φυλῆς Ἰσσαχὰρ δώδεκα χιλιάδες,	ex tribu Simeon duodecim millia signati: ex tribu Levi duodecim millia signati: ex tribu Issachar duodecim millia signati:	z plemienia Symeona dwanaście tysięcy, z plemienia Lewiego dwanaście tysięcy, z plemienia Issachara dwanaście tysięcy,
ἐκ φυλῆς Ζαβουλὼν δώδεκα χιλιάδες, ἐκ φυλῆς Ἰωσὴφ δώδεκα χιλιάδες, ἐκ φυλῆς Βενιαμὶν δώδεκα χιλιάδες ἐσφραγισμένοι.	ex tribu Zabulon duodecim millia signati: ex tribu Joseph duodecim millia signati: ex tribu Benjamin duodecim millia signati.	z plemienia Zabulona dwanaście tysięcy, z plemienia Józefa dwanaście tysięcy, z plemienia Beniamina dwanaście tysięcy opieczętowanych.
Tłum w białych szatach
Μετὰ ταῦτα εἶδον, καὶ ἰδοὺ ὄχλος πολύς, ὃν ἀριθμῆσαι αὐτὸν οὐδεὶς ἐδύνατο, ἐκ παντὸς ἔθνους καὶ φυλῶν καὶ λαῶν καὶ γλωσσῶν ἑστῶτες ἐνώπιον τοῦ θρόνου καὶ ἐνώπιον τοῦ ἀρνίου περιβεβλημένους στολὰς λευκὰς καὶ φοίνικες ἐν ταῖς χερσὶν αὐτῶν,	Post hæc vidi turbam magnam, quam dinumerare nemo poterat, ex omnibus gentibus, et tribubus, et populis, et linguis: stantes ante thronum, et in conspectu Agni, amicti stolis albis, et palmæ in manibus eorum:	Po tych ujrzałem, i oto tłum liczny, którego policzyć go nikt (nie) mógł, ze każdego narodu i plemion i ludów i języków, stojący przed tronem i przed barankiem, odzianych w szaty białe i palmy w rękach ich.
καὶ κράζουσιν φωνῇ μεγάλῃ λέγοντες, Ἡ σωτηρία τῷ θεῷ ἡμῶν τῷ καθημένῳ ἐπὶ τῷ θρόνῳ καὶ τῷ ἀρνίῳ.	et clamabant voce magna, dicentes: Salus Deo nostro, qui sedet super thronum, et Agno.	I krzyczą głosem wielkim mówiąc: Wybawienie (dzięki) Bogu naszemu siedzącemu na tronie i barankowi.
καὶ πάντες οἱ ἄγγελοι εἱστήκεισαν κύκλῳ τοῦ θρόνου καὶ τῶν πρεσβυτέρων καὶ τῶν τεσσάρων ζῴων καὶ ἔπεσαν ἐνώπιον τοῦ θρόνου ἐπὶ τὰ πρόσωπα αὐτῶν καὶ προσεκύνησαν τῷ θεῷ	Et omnes angeli stabant in circuitu throni, et seniorum, et quatuor animalium: et ceciderunt in conspectu throni in facies suas, et adoraverunt Deum,	I wszyscy zwiastunowie stanęli wokół tronu i starszych i czterech istot żywych, i padli przed tronem na twarze ich i pokłonili się Bogu,
λέγοντες, Ἀμήν, ἡ εὐλογία καὶ ἡ δόξα καὶ ἡ σοφία καὶ ἡ εὐχαριστία καὶ ἡ τιμὴ καὶ ἡ δύναμις καὶ ἡ ἰσχὺς τῷ θεῷ ἡμῶν εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων· ἀμήν.	dicentes: Amen. Benedictio, et claritas, et sapientia, et gratiarum actio, honor, et virtus, et fortitudo Deo nostro in sæcula sæculorum. Amen.	mówiąc: Amen. Błogosławieństwo i chwała i mądrość i dziękczynienie i szacunek i moc i siła Bogu naszemu na wieki wieków. Amen.
Καὶ ἀπεκρίθη εἷς ἐκ τῶν πρεσβυτέρων λέγων μοι, Οὗτοι οἱ περιβεβλημένοι τὰς στολὰς τὰς λευκὰς τίνες εἰσὶν καὶ πόθεν ἦλθον;	Et respondit unus de senioribus et dixit mihi: Hi, qui amicti sunt stolis albis, qui sunt? et unde venerunt?	I odpowiedział jeden ze starszych mówiąc mi: Ci odziani w szaty białe, kto są i skąd przyszli?
καὶ εἴρηκα αὐτῷ, Κύριέ μου, σὺ οἶδας. καὶ εἶπέν μοι, Οὗτοί εἰσιν οἱ ἐρχόμενοι ἐκ τῆς θλίψεως τῆς μεγάλης καὶ ἔπλυναν τὰς στολὰς αὐτῶν καὶ ἐλεύκαναν αὐτὰς ἐν τῷ αἵματι τοῦ ἀρνίου.	Et dixi illi: Domine mi, tu scis. Et dixit mihi: Hi sunt, qui venerunt de tribulatione magna, et laverunt stolas suas, et dealbaverunt eas in sanguine Agni.	I rzekłem mu: Panie mój, ty wiesz. I powiedział mi: Ci są przychodzący z ucisku wielkiego, i opłukali szaty ich, i wybielili je w krwi baranka.
διὰ τοῦτό εἰσιν ἐνώπιον τοῦ θρόνου τοῦ θεοῦ καὶ λατρεύουσιν αὐτῷ ἡμέρας καὶ νυκτὸς ἐν τῷ ναῷ αὐτοῦ, καὶ ὁ καθήμενος ἐπὶ τοῦ θρόνου σκηνώσει ἐπ᾽ αὐτούς.	Ideo sunt ante thronum Dei, et serviunt ei die ac nocte in templo ejus: et qui sedet in throno, habitabit super illos:	Dla tego są przed tronem Boga, i służą mu dniem i nocą w przybytku jego, i siedzący na tronie rozbije namiot nad nimi.
οὐ πεινάσουσιν ἔτι οὐδὲ διψήσουσιν ἔτι οὐδὲ μὴ πέσῃ ἐπ᾽ αὐτοὺς ὁ ἥλιος οὐδὲ πᾶν καῦμα,	non esurient, neque sitient amplius, nec cadet super illos sol, neque ullus æstus:	Nie będą głodować już, ani nie będą pragnąć już, ani nie padnie na nich słońce ani wszelki upał,
ὅτι τὸ ἀρνίον τὸ ἀνὰ μέσον τοῦ θρόνου ποιμανεῖ αὐτοὺς καὶ ὁδηγήσει αὐτοὺς ἐπὶ ζωῆς πηγὰς ὑδάτων, καὶ ἐξαλείψει ὁ θεὸς πᾶν δάκρυον ἐκ τῶν ὀφθαλμῶν αὐτῶν.	quoniam Agnus, qui in medio throni est, reget illos et deducet eos ad vitæ fontes aquarum, et absterget Deus omnem lacrimam ab oculis eorum.	bo baranek (ten) na środku tronu pasł będzie ich, i poprowadzi ich nad życia źródła wód. I zetrze Bóg każdą łzę z oczu ich.

8

Siódma pieczęć
Καὶ ὅταν ἤνοιξεν τὴν σφραγῖδα τὴν ἑβδόμην, ἐγένετο σιγὴ ἐν τῷ οὐρανῷ ὡς ἡμιώριον.	Et cum aperuisset sigillum septimum, factum est silentium in cælo, quasi media hora.	I kiedy otworzył pieczęć siódmą, stało się milczenie w niebie jakieś pół godziny.
καὶ εἶδον τοὺς ἑπτὰ ἀγγέλους οἳ ἐνώπιον τοῦ θεοῦ ἑστήκασιν, καὶ ἐδόθησαν αὐτοῖς ἑπτὰ σάλπιγγες.	Et vidi septem angelos stantes in conspectu Dei: et datæ sunt illis septem tubæ.	I ujrzałem siedmiu zwiastunów, którzy przed Bogiem stali, i dane zostały im siedem trąb.
Καὶ ἄλλος ἄγγελος ἦλθεν καὶ ἐστάθη ἐπὶ τοῦ θυσιαστηρίου ἔχων λιβανωτὸν χρυσοῦν, καὶ ἐδόθη αὐτῷ θυμιάματα πολλά, ἵνα δώσει ταῖς προσευχαῖς τῶν ἁγίων πάντων ἐπὶ τὸ θυσιαστήριον τὸ χρυσοῦν τὸ ἐνώπιον τοῦ θρόνου.	Et alius angelus venit, et stetit ante altare habens thuribulum aureum: et data sunt illi incensa multa, ut daret de orationibus sanctorum omnium super altare aureum, quod est ante thronum Dei.	I inny zwiastun przyszedł i stanął przy ołtarzu mając kadzielnicę* złotą, i dane zostało mu kadzideł wiele, aby dał** (z) modlitwami świętych wszystkich na ołtarz złoty przed tronem. * W formie naczynia na żarzące się węgle. ** Dosłownie "da" (niegramatycznie).
καὶ ἀνέβη ὁ καπνὸς τῶν θυμιαμάτων ταῖς προσευχαῖς τῶν ἁγίων ἐκ χειρὸς τοῦ ἀγγέλου ἐνώπιον τοῦ θεοῦ.	Et ascendit fumus incensorum de orationibus sanctorum de manu angeli coram Deo.	I wstąpił dym kadzideł (z) modlitwami świętych z ręki zwiastuna przed Bogiem.
καὶ εἴληφεν ὁ ἄγγελος τὸν λιβανωτὸν καὶ ἐγέμισεν αὐτὸν ἐκ τοῦ πυρὸς τοῦ θυσιαστηρίου καὶ ἔβαλεν εἰς τὴν γῆν, καὶ ἐγένοντο βρονταὶ καὶ φωναὶ καὶ ἀστραπαὶ καὶ σεισμός.	Et accepit angelus thuribulum, et implevit illud de igne altaris, et misit in terram: et facta sunt tonitrua, et voces, et fulgura, et terræmotus magnus.	I wziął zwiastun kadzielnicę* i napełnił ją z ognia ołtarza i rzucił na ziemię, i stały się grzmoty, i głosy, błyskawice, i trzęsienie. * W formie naczynia na żarzące się węgle.
Trąby
Καὶ οἱ ἑπτὰ ἄγγελοι οἱ ἔχοντες τὰς ἑπτὰ σάλπιγγας ἡτοίμασαν αὐτοὺς ἵνα σαλπίσωσιν.	Et septem angeli, qui habebant septem tubas, præparaverunt se ut tuba canerent.	I siedmiu zwiastunów mających siedem trąb przygotowali (siebie), aby zatrąbili.
Καὶ ὁ πρῶτος ἐσάλπισεν· καὶ ἐγένετο χάλαζα καὶ πῦρ μεμιγμένα ἐν αἵματι καὶ ἐβλήθη εἰς τὴν γῆν, καὶ τὸ τρίτον τῆς γῆς κατεκάη καὶ τὸ τρίτον τῶν δένδρων κατεκάη καὶ πᾶς χόρτος χλωρὸς κατεκάη.	Et primus angelus tuba cecinit, et facta est grando, et ignis, mista in sanguine, et missum est in terram, et tertia pars terræ combusta est, et tertia pars arborum concremata est, et omne fœnum viride combustum est.	I pierwszy zatrąbił. I stał się grad i ogień zmieszane (z) krwią, i rzucony został na ziemię. I (jedna) trzecia ziemi spalona została, i (jedna) trzecia drzew spalona została, i cała trawa zielona spalona została.
Zakończenie pierwszej siódemki pieczęci jest jednocześnie rozpoczęciem następnej serii. Drugą siódemką są trąby. Wizja ma analogiczny podział wewnętrzny (4 + 3), z przerwą dłuższą po swej szóstej części składowej. Pod względem treści można ją traktować jako rozwinięcie działalności Czterech Jeźdźców z wizji pieczęci. Ukazane tu kolejne zwiastuny Dnia gniewu wzorowane są głównie na plagach egipskich. Wizja wstępna obejmuje dwa obrazy: wręczenie trąb siedmiu aniołom i symboliczną liturgię kadzenia. Ciszę w niebie trzeba rozumieć jako krótką przerwę - tylko symboliczne "pół godziny" - w nieustannym wielbieniu Boga, ukazanym poprzednio (zwł. w Ap 4.8). Biorąc pod uwagę paralele proroków, którzy nakazują ziemi zamilknąć w obliczu nowych działań Bożych, zwłaszcza eschatologicznych (Hab 2.20; So 1.7; Za 2.13), trzeba w tym uznać oczekiwanie u niebian - pełne napięcia, jak u Daniela przed wyjaśnieniem snu Nabuchodonozora (Dn 4.16) - nowej interwencji Bożej. Cisza może też oznaczać przerwę dla wysłuchania płynących z ziemi modlitw wszystkich świętych (Ap 8.3), zgodnie z poglądami rabinów. J widzi siedmiu aniołów, znanych ze ST (Tb 12.15) i z judaistycznej literatury pozakanonicznej, nazywanych przez Żydów "aniołami Oblicza" (por. Lk 1.19), z czasem określonych mianem archaniołów (1Tes 4.16; Jud 1.9). Siedem trąb - to dostosowana do ilości aniołów liczba, również symboliczna. Głos trąby, towarzyszący w ST teofanii synajskiej (Wj 19.16: Wj 19.19), stanowi dla wygnańców sygnał powrotu z niewoli (Iz 27.13), obwieszcza nadejście dnia Jahwe (Jl 2.1), zapowiada Jego pomstę nad grzesznymi (So 1.16; Za 9.14). Odpowiednio do tego w NT głos trąby jest stale sygnałem paruzji, powszechnego zmartwychwskrzeszenia i zgromadzenia wybranych wokół Chrystusa (Mt 24.31; 1Kor 15.52; 1Tes 4.16). Do dnia dzisiejszego Żydzi obchodzą "Święto Trąbki" i w modlitwie tzw. Osiemnastu Błogosławieństw proszą o to, by zabrzmiała trąba ich wolności.
Καὶ ὁ δεύτερος ἄγγελος ἐσάλπισεν· καὶ ὡς ὄρος μέγα πυρὶ καιόμενον ἐβλήθη εἰς τὴν θάλασσαν, καὶ ἐγένετο τὸ τρίτον τῆς θαλάσσης αἷμα	Et secundus angelus tuba cecinit: et tamquam mons magnus igne ardens missus est in mare, et facta est tertia pars maris sanguis,	I drugi zwiastun zatrąbił. I jakby góra wielka, ogniem paląca się rzucona została w morze. I stała się (jedna) trzecia morza krwią,
καὶ ἀπέθανεν τὸ τρίτον τῶν κτισμάτων τῶν ἐν τῇ θαλάσσῃ τὰ ἔχοντα ψυχὰς καὶ τὸ τρίτον τῶν πλοίων διεφθάρησαν.	et mortua est tertia pars creaturæ eorum, quæ habebant animas in mari, et tertia pars navium interiit.	i umarła (jedna) trzecia stworzeń w morzu, mające życie, i (jedna) trzecia statków została zniszczona.
Καὶ ὁ τρίτος ἄγγελος ἐσάλπισεν· καὶ ἔπεσεν ἐκ τοῦ οὐρανοῦ ἀστὴρ μέγας καιόμενος ὡς λαμπὰς καὶ ἔπεσεν ἐπὶ τὸ τρίτον τῶν ποταμῶν καὶ ἐπὶ τὰς πηγὰς τῶν ὑδάτων,	Et tertius angelus tuba cecinit: et cecidit de cælo stella magna, ardens tamquam facula, et cecidit in tertiam partem fluminum, et in fontes aquarum:	I trzeci zwiastun zatrąbił. I spadła z nieba gwiazda wielka paląca się jak lampa, i spadła na (jedną) trzecią rzek i na źródła wód.
καὶ τὸ ὄνομα τοῦ ἀστέρος λέγεται ὁ Ἄψινθος, καὶ ἐγένετο τὸ τρίτον τῶν ὑδάτων εἰς ἄψινθον καὶ πολλοὶ τῶν ἀνθρώπων ἀπέθανον ἐκ τῶν ὑδάτων ὅτι ἐπικράνθησαν.	et nomen stellæ dicitur Absinthium, et facta est tertia pars aquarum in absinthium; et multi hominum mortui sunt de aquis, quia amaræ factæ sunt.	I imię gwiazdy nazywane jest Piołun. I stała się (jedna) trzecia wód piołunem i liczni (z) ludzi umarli od wód, bo stały się gorzkie.
Καὶ ὁ τέταρτος ἄγγελος ἐσάλπισεν· καὶ ἐπλήγη τὸ τρίτον τοῦ ἡλίου καὶ τὸ τρίτον τῆς σελήνης καὶ τὸ τρίτον τῶν ἀστέρων, ἵνα σκοτισθῇ τὸ τρίτον αὐτῶν καὶ ἡ ἡμέρα μὴ φάνῃ τὸ τρίτον αὐτῆς καὶ ἡ νὺξ ὁμοίως.	Et quartus angelus tuba cecinit: et percussa est tertia pars solis, et tertia pars lunæ, et tertia pars stellarum, ita ut obscuraretur tertia pars eorum, et diei non luceret pars tertia, et noctis similiter.	I czwarty zwiastun zatrąbił. I uderzona została (jedna) trzecia słońca i (jedna) trzecia księżyca i (jedna) trzecia gwiazd, aby zaciemniona została (jedna) trzecia ich, i dzień nie ukazałby się (jedną) trzecią jego, i noc podobnie.
Καὶ εἶδον, καὶ ἤκουσα ἑνὸς ἀετοῦ πετομένου ἐν μεσουρανήματι λέγοντος φωνῇ μεγάλῃ, Οὐαὶ οὐαὶ οὐαὶ τοὺς κατοικοῦντας ἐπὶ τῆς γῆς ἐκ τῶν λοιπῶν φωνῶν τῆς σάλπιγγος τῶν τριῶν ἀγγέλων τῶν μελλόντων σαλπίζειν.	Et vidi, et audivi vocem unius aquilæ volantis per medium cæli dicentis voce magna: Væ, væ, væ habitantibus in terra de ceteris vocibus trium angelorum, qui erant tuba canituri.	I ujrzałem, i usłyszałem jednego orła lecącego w środku nieba, mówiącego głosem wielkim: Biada, biada, biada zamieszkującym na ziemi od pozostałych głosów trąby trzech zwiastunów mających trąbić. W zenicie.

9

Otwarta otchłań
Καὶ ὁ πέμπτος ἄγγελος ἐσάλπισεν· καὶ εἶδον ἀστέρα ἐκ τοῦ οὐρανοῦ πεπτωκότα εἰς τὴν γῆν, καὶ ἐδόθη αὐτῷ ἡ κλεὶς τοῦ φρέατος τῆς ἀβύσσου	Et quintus angelus tuba cecinit: et vidi stellam de cælo cecidisse in terram, et data est ei clavis putei abyssi.	I piąty zwiastun zatrąbił. I ujrzałem gwiazdę z nieba spadłą na ziemię i dany został jej klucz studni czeluści.
καὶ ἤνοιξεν τὸ φρέαρ τῆς ἀβύσσου, καὶ ἀνέβη καπνὸς ἐκ τοῦ φρέατος ὡς καπνὸς καμίνου μεγάλης, καὶ ἐσκοτώθη ὁ ἥλιος καὶ ὁ ἀὴρ ἐκ τοῦ καπνοῦ τοῦ φρέατος.	Et aperuit puteum abyssi: et ascendit fumus putei, sicut fumus fornacis magnæ: et obscuratus est sol, et aër de fumo putei:	I otworzyła studnię czeluści i wstąpił dym ze studni jak dym pieca wielkiego, i zaciemnione zostało słońce i powietrze od dymu studni.
καὶ ἐκ τοῦ καπνοῦ ἐξῆλθον ἀκρίδες εἰς τὴν γῆν, καὶ ἐδόθη αὐταῖς ἐξουσία ὡς ἔχουσιν ἐξουσίαν οἱ σκορπίοι τῆς γῆς.	et de fumo putei exierunt locustæ in terram, et data est illis potestas, sicut habent potestatem scorpiones terræ:	I z dymu wyszły szarańcze na ziemię i dana została im władza jak mają władzę skorpiony ziemi.
καὶ ἐρρέθη αὐταῖς ἵνα μὴ ἀδικήσουσιν τὸν χόρτον τῆς γῆς οὐδὲ πᾶν χλωρὸν οὐδὲ πᾶν δένδρον, εἰ μὴ τοὺς ἀνθρώπους οἵτινες οὐκ ἔχουσι τὴν σφραγῖδα τοῦ θεοῦ ἐπὶ τῶν μετώπων.	et præceptum est illis ne læderent fœnum terræ, neque omne viride, neque omnem arborem: nisi tantum homines, qui non habent signum Dei in frontibus suis:	I powiedziane zostało im, aby nie czyniły niesprawiedliwości trawie ziemi ani wszelkiej zieleni ani wszelkiemu drzewu, jeśli nie ludziom, którzy nie mają pieczęci Boga na czołach.
καὶ ἐδόθη αὐτοῖς ἵνα μὴ ἀποκτείνωσιν αὐτούς, ἀλλ᾽ ἵνα βασανισθήσονται μῆνας πέντε, καὶ ὁ βασανισμὸς αὐτῶν ὡς βασανισμὸς σκορπίου ὅταν παίσῃ ἄνθρωπον.	et datum est illis ne occiderent eos: sed ut cruciarent mensibus quinque: et cruciatus eorum, ut cruciatus scorpii cum percutit hominem.	I dane zostało im, aby nie zabijały ich, ale aby męczeni byli miesięcy pięć. I męczarnia ich jak męczarnia (od) skorpiona, kiedy razi człowieka.
καὶ ἐν ταῖς ἡμέραις ἐκείναις ζητήσουσιν οἱ ἄνθρωποι τὸν θάνατον καὶ οὐ μὴ εὑρήσουσιν αὐτόν, καὶ ἐπιθυμήσουσιν ἀποθανεῖν καὶ φεύγει ὁ θάνατος ἀπ᾽ αὐτῶν.	Et in diebus illis quærent homines mortem, et non invenient eam: et desiderabunt mori, et fugiet mors ab eis.	I w dniach owych szukać będą ludzie śmierci i nie znajdą jej, i będą pragnąć umrzeć i ucieka śmierć od nich.
Καὶ τὰ ὁμοιώματα τῶν ἀκρίδων ὅμοια ἵπποις ἡτοιμασμένοις εἰς πόλεμον, καὶ ἐπὶ τὰς κεφαλὰς αὐτῶν ὡς στέφανοι ὅμοιοι χρυσῷ, καὶ τὰ πρόσωπα αὐτῶν ὡς πρόσωπα ἀνθρώπων,	Et similitudines locustarum, similes equis paratis in prælium: et super capita earum tamquam coronæ similes auro: et facies earum tamquam facies hominum.	I wygląd(y) szarańczy podobne koniom przygotowanym do wojny, i na głowach ich jakby wieńce podobne złotu, i twarze ich jak twarze ludzi. Boju.
καὶ εἶχον τρίχας ὡς τρίχας γυναικῶν, καὶ οἱ ὀδόντες αὐτῶν ὡς λεόντων ἦσαν,	Et habebant capillos sicut capillos mulierum. Et dentes earum, sicut dentes leonum erant:	I miały włosy jak włosy kobiet, a zęby ich jak lwów były,
Odpowiednio do ósmej plagi egipskiej (Wj 10.12-15) trąba piąta, czyli pierwsze biada, przynosi ze sobą inwazję upiornej szarańczy - demonów, które dręczą w szczególny sposób tylko wrogów Boga. Na głos trąby piątego anioła spada, tzn. zstępuje, symbolizowany w języku apokaliptyki przez gwiazdę - duch, tu raczej dobry niż zły, a więc anioł, nie demon. Gwiazda-anioł wypełnia Boży wyrok ogłoszony piątym trąbieniem, otwierając Czeluść. Nie jest to Otchłań (Szeol, Hades), lecz odpowiadający hebrajskiemu tehom grecki άβυσσoς, który w NT niemal stale (z wyjątkiem Rz 10.7) oznacza miejsce przebywania demonów (Ap 9.11; Ap 11.7; Ap 17.8; Ap 20.1: Ap 20.3; Lk 8.31), czyli pewien aspekt piekła. Stamtąd wychodzą złe duchy (por. 2P 2.4; Jud 1.6). Obraz studni wiąże się z wyobrażeniem hebrajskim ziemi jako płaskiej tarczy (Ap 7.1). Z powierzchni ziemi studnia prowadzi do Czeluści piekielnej. Dym jest następstwem wyobrażenia piekła ognistego (Mt 5.22; Mt 5.29n; Mt 18.9 par. ; Jk 3.6). W tym zaś obrazie stanowi plagę dotykającą ostatni z żywiołów starożytnych - powietrze. O nim jako domenie złych duchów zob. Ef 2.2.
καὶ εἶχον θώρακας ὡς θώρακας σιδηροῦς, καὶ ἡ φωνὴ τῶν πτερύγων αὐτῶν ὡς φωνὴ ἁρμάτων ἵππων πολλῶν τρεχόντων εἰς πόλεμον,	et habebant loricas sicut loricas ferreas, et vox alarum earum sicut vox curruum equorum multorum currentium in bellum:	i miały napierśniki jak napierśniki żelazne, i głos skrzydeł ich jak głos rydwanów koni* licznych biegnących na wojnę. * Konnych?
καὶ ἔχουσιν οὐρὰς ὁμοίας σκορπίοις καὶ κέντρα, καὶ ἐν ταῖς οὐραῖς αὐτῶν ἡ ἐξουσία αὐτῶν ἀδικῆσαι τοὺς ἀνθρώπους μῆνας πέντε,	et habebant caudas similes scorpionum, et aculei erant in caudis earum: et potestas earum nocere hominibus mensibus quinque:	I mają ogony podobne skorpionom i żądła, a w ogonach ich władza ich. (by) uczynić niesprawiedliwość ludziom miesięcy pięć.
ἔχουσιν ἐπ᾽ αὐτῶν βασιλέα τὸν ἄγγελον τῆς ἀβύσσου, ὄνομα αὐτῷ Ἑβραϊστὶ Ἀβαδδών, καὶ ἐν τῇ Ἑλληνικῇ ὄνομα ἔχει Ἀπολλύων.	et habebant super se regem angelum abyssi cui nomen hebraice Abaddon, græce autem Apollyon, latine habens nomen Exterminans.	Mają nad nimi króla. zwiastuna czeluści. Imię mu (po) hebrajsku Abaddon* i w greckim imię ma Niszczyciel. * Tj. "zagłada".
Ἡ οὐαὶ ἡ μία ἀπῆλθεν· ἰδοὺ ἔρχεται ἔτι δύο οὐαὶ μετὰ ταῦτα.	Væ unum abiit, et ecce veniunt adhuc duo væ post hæc.	Biada jedno odeszło. Oto przychodzą jeszcze dwa biada po tych.
Uwolnienie czterech aniołów
Καὶ ὁ ἕκτος ἄγγελος ἐσάλπισεν· καὶ ἤκουσα φωνὴν μίαν ἐκ τῶν τεσσάρων κεράτων τοῦ θυσιαστηρίου τοῦ χρυσοῦ τοῦ ἐνώπιον τοῦ θεοῦ,	Et sextus angelus tuba cecinit: et audivi vocem unam ex quatuor cornibus altaris aurei, quod est ante oculos Dei,	I szósty zwiastun zatrąbił. I usłyszałem głos jeden z [czterech] rogów ołtarza złotego przed Bogiem,
λέγοντα τῷ ἕκτῳ ἀγγέλῳ, ὁ ἔχων τὴν σάλπιγγα, Λῦσον τοὺς τέσσαρας ἀγγέλους τοὺς δεδεμένους ἐπὶ τῷ ποταμῷ τῷ μεγάλῳ Εὐφράτῃ.	dicentem sexto angelo, qui habebat tubam: Solve quatuor angelos, qui alligati sunt in flumine magno Euphrate.	mówiący szóstemu zwiastunowi, (który) mający trąbę: Rozwiąż czterech zwiastunów związanych nad rzeką wielką Eufratem.
καὶ ἐλύθησαν οἱ τέσσαρες ἄγγελοι οἱ ἡτοιμασμένοι εἰς τὴν ὥραν καὶ ἡμέραν καὶ μῆνα καὶ ἐνιαυτόν, ἵνα ἀποκτείνωσιν τὸ τρίτον τῶν ἀνθρώπων.	Et soluti sunt quatuor angeli, qui parati erant in horam, et diem, et mensem, et annum, ut occiderent tertiam partem hominum.	I rozwiązani zostali czterej zwiastunowie, przygotowani na (tę) godzinę i dzień i miesiąc i rok, aby zabili (jedną) trzecią ludzi.
καὶ ὁ ἀριθμὸς τῶν στρατευμάτων τοῦ ἱππικοῦ δισμυριάδες μυριάδων, ἤκουσα τὸν ἀριθμὸν αὐτῶν.	Et numerus equestris exercitus vicies millies dena millia. Et audivi numerum eorum.	I liczba wojsk konnicy dwie miriady miriad. Usłyszałem liczbę ich. Miriada: dziesięć tysięcy.
καὶ οὕτως εἶδον τοὺς ἵππους ἐν τῇ ὁράσει καὶ τοὺς καθημένους ἐπ᾽ αὐτῶν, ἔχοντας θώρακας πυρίνους καὶ ὑακινθίνους καὶ θειώδεις, καὶ αἱ κεφαλαὶ τῶν ἵππων ὡς κεφαλαὶ λεόντων, καὶ ἐκ τῶν στομάτων αὐτῶν ἐκπορεύεται πῦρ καὶ καπνὸς καὶ θεῖον.	Et ita vidi equos in visione: et qui sedebant super eos, habebant loricas igneas, et hyacinthinas, et sulphureas, et capita eorum erant tamquam capita leonum: et de ore eorum procedit ignis, et fumus, et sulphur.	I tak ujrzałem konie w widzeniu i siedzących na nich. mających napierśniki ogniste* i hiacyntowe* i siarkowe. O głowy koni jak głowy lwów i z ust ich wychodzi ogień i dym i siarka. Trzy kolory. Hiacyntowe = kolor kamienia o tej nazwie (ciemnoczerwony).
ἀπὸ τῶν τριῶν πληγῶν τούτων ἀπεκτάνθησαν τὸ τρίτον τῶν ἀνθρώπων, ἐκ τοῦ πυρὸς καὶ τοῦ καπνοῦ καὶ τοῦ θείου τοῦ ἐκπορευομένου ἐκ τῶν στομάτων αὐτῶν.	Et ab his tribus plagis occisa est tertia pars hominum de igne, et de fumo, et sulphure, quæ procedebant de ore ipsorum.	Od trzech uderzeń tych zabici zostali, (jedna) trzecia ludzi, od ognia i dymu i siarki wychodzącej z ust ich.
ἡ γὰρ ἐξουσία τῶν ἵππων ἐν τῷ στόματι αὐτῶν ἐστιν καὶ ἐν ταῖς οὐραῖς αὐτῶν, αἱ γὰρ οὐραὶ αὐτῶν ὅμοιαι ὄφεσιν, ἔχουσαι κεφαλὰς καὶ ἐν αὐταῖς ἀδικοῦσιν.	Potestas enim equorum in ore eorum est, et in caudis eorum, nam caudæ eorum similes serpentibus, habentes capita: et in his nocent.	Bowiem władza koni w ustach ich jest i w ogonach ich, bowiem ogony ich podobne wężom, mające głowy i nimi czynią niesprawiedliwość.
Καὶ οἱ λοιποὶ τῶν ἀνθρώπων, οἳ οὐκ ἀπεκτάνθησαν ἐν ταῖς πληγαῖς ταύταις, οὐδὲ μετενόησαν ἐκ τῶν ἔργων τῶν χειρῶν αὐτῶν, ἵνα μὴ προσκυνήσουσιν τὰ δαιμόνια καὶ τὰ εἴδωλα τὰ χρυσᾶ καὶ τὰ ἀργυρᾶ καὶ τὰ χαλκᾶ καὶ τὰ λίθινα καὶ τὰ ξύλινα, ἃ οὔτε βλέπειν δύνανται οὔτε ἀκούειν οὔτε περιπατεῖν,	Et ceteri homines, qui non sunt occisi in his plagis, neque pœnitentiam egerunt de operibus manuum suarum, ut non adorarent dæmonia, et simulacra aurea, et argentea, et ærea, et lapidea, et lignea, quæ neque videre possunt, neque audire, neque ambulare,	I pozostali (z) ludzi, którzy nie zostali zabici w uderzeniach tych, ani nie zmienili myślenia od dzieł rąk ich, żeby nie kłaniali się demonom i wizerunkom złotym i srebrnym i spiżowym* i kamiennym i drewnianym, które ani patrzeć mogą, ani słuchać, ani chodzić, * Miedzianym.
καὶ οὐ μετενόησαν ἐκ τῶν φόνων αὐτῶν οὔτε ἐκ τῶν φαρμάκων αὐτῶν οὔτε ἐκ τῆς πορνείας αὐτῶν οὔτε ἐκ τῶν κλεμμάτων αὐτῶν.	et non egerunt pœnitentiam ab homicidiis suis, neque a veneficiis suis, neque a fornicatione sua, neque a furtis suis.	i nie zmienili myślenia od zabójstw ich, ani od czarów ich, ani z rozpusty ich, ani z kradzieży ich.

10

Anioł trzymający mały zwój
Καὶ εἶδον ἄλλον ἄγγελον ἰσχυρὸν καταβαίνοντα ἐκ τοῦ οὐρανοῦ περιβεβλημένον νεφέλην, καὶ ἡ ἶρις ἐπὶ τῆς κεφαλῆς αὐτοῦ καὶ τὸ πρόσωπον αὐτοῦ ὡς ὁ ἥλιος καὶ οἱ πόδες αὐτοῦ ὡς στῦλοι πυρός,	Et vidi alium angelum fortem descendentem de cælo amictum nube, et iris in capite ejus, et facies ejus erat ut sol, et pedes ejus tamquam columnæ ignis:	I ujrzałem innego zwiastuna silnego schodzącego z nieba, odzianego chmurą, a tęcza przy głowie jego, i twarz jego jak słońce i stopy jego jak kolumny ognia;
καὶ ἔχων ἐν τῇ χειρὶ αὐτοῦ βιβλαρίδιον ἠνεῳγμένον. καὶ ἔθηκεν τὸν πόδα αὐτοῦ τὸν δεξιὸν ἐπὶ τῆς θαλάσσης, τὸν δὲ εὐώνυμον ἐπὶ τῆς γῆς,	et habebat in manu sua libellum apertum: et posuit pedem suum dextrum super mare, sinistrum autem super terram:	i mający w ręce jego mały zwój otwarty. I położył stopę jego prawą na morzu, zaś lewą na ziemi.
καὶ ἔκραξεν φωνῇ μεγάλῃ ὥσπερ λέων μυκᾶται. καὶ ὅτε ἔκραξεν, ἐλάλησαν αἱ ἑπτὰ βρονταὶ τὰς ἑαυτῶν φωνάς.	et clamavit voce magna, quemadmodum cum leo rugit. Et cum clamasset, locuta sunt septem tonitrua voces suas.	I krzyknął głosem wielkim jako lew ryczy. I gdy krzyknął, powiedziało siedem grzmotów swoimi głosami.
καὶ ὅτε ἐλάλησαν αἱ ἑπτὰ βρονταί, ἤμελλον γράφειν, καὶ ἤκουσα φωνὴν ἐκ τοῦ οὐρανοῦ λέγουσαν, Σφράγισον ἃ ἐλάλησαν αἱ ἑπτὰ βρονταί, καὶ μὴ αὐτὰ γράψῃς.	Et cum locuta fuissent septem tonitrua voces suas, ego scripturus eram: et audivi vocem de cælo dicentem mihi: Signa quæ locuta sunt septem tonitrua: et noli ea scribere.	I gdy powiedziało siedem grzmotów, miałem pisać. I usłyszałem głos z nieba mówiący: Zapieczętuj, co powiedziało siedem grzmotów i nie te zapisz. Nie zapisuj tego.
Καὶ ὁ ἄγγελος, ὃν εἶδον ἑστῶτα ἐπὶ τῆς θαλάσσης καὶ ἐπὶ τῆς γῆς, ἦρεν τὴν χεῖρα αὐτοῦ τὴν δεξιὰν εἰς τὸν οὐρανὸν	Et angelus, quem vidi stantem super mare et super terram, levavit manum suam ad cælum:	I zwiastun, którego ujrzałem stojącego na morzu i na ziemi podniósł rękę jego prawą ku niebu
καὶ ὤμοσεν ἐν τῷ ζῶντι εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων, ὃς ἔκτισεν τὸν οὐρανὸν καὶ τὰ ἐν αὐτῷ καὶ τὴν γῆν καὶ τὰ ἐν αὐτῇ καὶ τὴν θάλασσαν καὶ τὰ ἐν αὐτῇ, ὅτι χρόνος οὐκέτι ἔσται,	et juravit per viventem in sæcula sæculorum, qui creavit cælum, et ea quæ in eo sunt: et terram, et ea quæ in ea sunt: et mare, et ea quæ in eo sunt: Quia tempus non erit amplius:	i przysiągł na żyjącego na wieki wieków, który stworzył niebo i (te) w nim, i ziemię i (te) w niej, i morze i (te) w nim, że czas już nie jest,
ἀλλ᾽ ἐν ταῖς ἡμέραις τῆς φωνῆς τοῦ ἑβδόμου ἀγγέλου, ὅταν μέλλῃ σαλπίζειν, καὶ ἐτελέσθη τὸ μυστήριον τοῦ θεοῦ, ὡς εὐηγγέλισεν τοὺς ἑαυτοῦ δούλους τοὺς προφήτας.	sed in diebus vocis septimi angeli, cum cœperit tuba canere, consummabitur mysterium Dei sicut evangelizavit per servos suos prophetas.	ale w dniach głosu siódmego zwiastuna, kiedy będzie miał trąbić, i dokonała się tajemnica Boga, gdy ogłosił dobrą nowinę swoim sługom prorokom.
Καὶ ἡ φωνὴ ἣν ἤκουσα ἐκ τοῦ οὐρανοῦ πάλιν λαλοῦσαν μετ᾽ ἐμοῦ καὶ λέγουσαν, Ὕπαγε λάβε τὸ βιβλίον τὸ ἠνεῳγμένον ἐν τῇ χειρὶ τοῦ ἀγγέλου τοῦ ἑστῶτος ἐπὶ τῆς θαλάσσης καὶ ἐπὶ τῆς γῆς.	Et audivi vocem de cælo iterum loquentem mecum, et dicentem: Vade, et accipe librum apertum de manu angeli stantis super mare, et super terram.	I głos, który usłyszałem z nieba, znów mówiący ze mną i mówiący: Idź, weź zwój otwarty w ręce zwiastuna stojącego na morzu i na ziemi.
καὶ ἀπῆλθα πρὸς τὸν ἄγγελον λέγων αὐτῷ δοῦναί μοι τὸ βιβλαρίδιον. καὶ λέγει μοι, Λάβε καὶ κατάφαγε αὐτό, καὶ πικρανεῖ σου τὴν κοιλίαν, ἀλλ᾽ ἐν τῷ στόματί σου ἔσται γλυκὺ ὡς μέλι.	Et abii ad angelum, dicens ei, ut daret mihi librum. Et dixit mihi: Accipe librum, et devora illum: et faciet amaricari ventrem tuum, sed in ore tuo erit dulce tamquam mel.	I odszedłem do zwiastuna mówiąc mu, (by) (dał) mi mały zwój. I mówi mi: Weź i zjedz go, i gorzkim uczyni twój brzuch, ale w ustach twych będzie słodki jak miód.
W tym miejscu wątek ulega przerwaniu. Jest to bądź zabieg redakcyjny, częsty w Ap, rodzaj intermezza po szóstym składniku siódemek, bądź fragment z tzw. drugiego tekstu (zob. Wstęp). Rozdział niniejszy ukazuje obrazowo posłannictwo Jana w związku z bliskim Dniem gniewu. J ma wizję będąc na ziemi. Anioł widziany przez niego jest inny niż siedmiu trąbiących lub czterech z Ap 9.14; potężny zaś jak ów z Ap 5.2 oraz Ap 18.21 ze względu na wagę orędzia, jakie głosi, odziany w obłok, który stanowi częsty szczegół teofanii i rodzaj pojazdu istot nadziemskich (Ap 1.7; Ap 11.12; Ap 14.14-16; Ps 43.3; Dn 7.13). Tęcza symbolizuje Boże miłosierdzie (Ap 4.3), widoczne także w przejawach Bożej sprawiedliwości (por. Mdr 11.17-26; Mdr 12.8-10.15-25). Tu nadto jest wywołana logiką kompozycji obrazu, zestawieniem chmury i słońca. Anioł - to poseł Bożego miłosierdzia, bliskiego ludziom, i jako taki, nosi na sobie odblask słońca, symbolu Bóstwa (Ap 1.16; Mt 17.2). Wygląd jego nóg przypomina postać anioła z Dn 10.6 oraz słupy ogniste wiodące Izraela (Wj 13.21; Wj 14.19; Wj 14.24).
καὶ ἔλαβον τὸ βιβλαρίδιον ἐκ τῆς χειρὸς τοῦ ἀγγέλου καὶ κατέφαγον αὐτό, καὶ ἦν ἐν τῷ στόματί μου ὡς μέλι γλυκὺ καὶ ὅτε ἔφαγον αὐτό, ἐπικράνθη ἡ κοιλία μου.	Et accepi librum de manu angeli, et devoravi illum: et erat in ore meo tamquam mel dulce, et cum devorassem eum, amaricatus est venter meus:	I wziąłem (ten) mały zwój z ręki zwiastuna i zjadłem go, i był w ustach mych jak miód słodki. I gdy zjadłem go, gorzki stał się brzuch mój.
καὶ λέγουσίν μοι, Δεῖ σε πάλιν προφητεῦσαι ἐπὶ λαοῖς καὶ ἔθνεσιν καὶ γλώσσαις καὶ βασιλεῦσιν πολλοῖς.	et dixit mihi: Oportet te iterum prophetare gentibus, et populis, et linguis, et regibus multis.	I mówią mi: Trzeba (ci) znów zacząć prorokować o ludach i narodach i językach i królach licznych.

11

Dwaj świadkowie
Καὶ ἐδόθη μοι κάλαμος ὅμοιος ῥάβδῳ, λέγων, Ἔγειρε καὶ μέτρησον τὸν ναὸν τοῦ θεοῦ καὶ τὸ θυσιαστήριον καὶ τοὺς προσκυνοῦντας ἐν αὐτῷ.	Et datus est mihi calamus similis virgæ, et dictum est mihi: Surge, et metire templum Dei, et altare, et adorantes in eo:	I dana została mi trzcina podobna lasce; mówiąc: Podnieś się i zmierz przybytek Boga i ołtarz i kłaniających się w nim.
καὶ τὴν αὐλὴν τὴν ἔξωθεν τοῦ ναοῦ ἔκβαλε ἔξωθεν καὶ μὴ αὐτὴν μετρήσῃς, ὅτι ἐδόθη τοῖς ἔθνεσιν, καὶ τὴν πόλιν τὴν ἁγίαν πατήσουσιν μῆνας τεσσεράκοντα καὶ δύο.	atrium autem, quod est foris templum, ejice foras, et ne metiaris illud: quoniam datum est gentibus, et civitatem sanctam calcabunt mensibus quadraginta duobus:	I dziedziniec na zewnątrz przybytku porzuć na zewnątrz i nie go zmierz, bo dany został narodom, i miasto święte deptać będą miesięcy czterdzieści [i] dwa. Pogańskim.
καὶ δώσω τοῖς δυσὶν μάρτυσίν μου καὶ προφητεύσουσιν ἡμέρας χιλίας διακοσίας ἑξήκοντα περιβεβλημένοι σάκκους.	et dabo duobus testibus meis, et prophetabunt diebus mille ducentis sexaginta, amicti saccis.	I dam dwóm świadkom mym, i prorokować będą dni tysiąc dwieście sześćdziesiąt odziani worami.
οὗτοί εἰσιν αἱ δύο ἐλαῖαι καὶ αἱ δύο λυχνίαι αἱ ἐνώπιον τοῦ κυρίου τῆς γῆς ἑστῶτες.	Hi sunt duæ olivæ et duo candelabra in conspectu Domini terræ stantes.	Ci są dwie oliwki i dwa świeczniki przed Panem ziemi stojące.
καὶ εἴ τις αὐτοὺς θέλει ἀδικῆσαι πῦρ ἐκπορεύεται ἐκ τοῦ στόματος αὐτῶν καὶ κατεσθίει τοὺς ἐχθροὺς αὐτῶν· καὶ εἴ τις θελήσῃ αὐτοὺς ἀδικῆσαι, οὕτως δεῖ αὐτὸν ἀποκτανθῆναι.	Et si quis voluerit eos nocere, ignis exiet de ore eorum, et devorabit inimicos eorum: et si quis voluerit eos lædere, sic oportet eum occidi.	I jeśli ktoś im chce uczynić niesprawiedliwość, ogień wychodzi z ust ich i zjada wrogów ich. I jeśli ktoś zechce im uczynić niesprawiedliwość, tak ma on zostać zabitym.
οὗτοι ἔχουσιν τὴν ἐξουσίαν κλεῖσαι τὸν οὐρανόν, ἵνα μὴ ὑετὸς βρέχῃ τὰς ἡμέρας τῆς προφητείας αὐτῶν, καὶ ἐξουσίαν ἔχουσιν ἐπὶ τῶν ὑδάτων στρέφειν αὐτὰ εἰς αἷμα καὶ πατάξαι τὴν γῆν ἐν πάσῃ πληγῇ ὁσάκις ἐὰν θελήσωσιν.	Hi habent potestatem claudendi cælum, ne pluat diebus prophetiæ ipsorum: et potestatem habent super aquas convertendi eas in sanguinem, et percutere terram omni plaga quotiescumque voluerint.	Ci mają władzę zamknąć niebo, aby nie deszcz zraszałby dni prorokowania ich, i władzę mają nad wodami obracać je w krew i porazić ziemię każdą plagą, ilekroć zechcą.
καὶ ὅταν τελέσωσιν τὴν μαρτυρίαν αὐτῶν, τὸ θηρίον τὸ ἀναβαῖνον ἐκ τῆς ἀβύσσου ποιήσει μετ᾽ αὐτῶν πόλεμον καὶ νικήσει αὐτοὺς καὶ ἀποκτενεῖ αὐτούς.	Et cum finierint testimonium suum, bestia, quæ ascendit de abysso, faciet adversum eos bellum, et vincet illos, et occidet eos.	I kiedy dokończą świadectwo ich, zwierzę wychodzące z czeluści uczyni z nimi wojnę, i zwycięży ich, i zabije ich.
καὶ τὸ πτῶμα αὐτῶν ἐπὶ τῆς πλατείας τῆς πόλεως τῆς μεγάλης, ἥτις καλεῖται πνευματικῶς Σόδομα καὶ Αἴγυπτος, ὅπου καὶ ὁ κύριος αὐτῶν ἐσταυρώθη.	Et corpora eorum jacebunt in plateis civitatis magnæ, quæ vocatur spiritualiter Sodoma, et Ægyptus, ubi et Dominus eorum crucifixus est.	I zwłoki ich na placu miasta wielkiego, które nazywa się duchowo Sodoma i Egipt, gdzie i Pan ich został ukrzyżowany.
καὶ βλέπουσιν ἐκ τῶν λαῶν καὶ φυλῶν καὶ γλωσσῶν καὶ ἐθνῶν τὸ πτῶμα αὐτῶν ἡμέρας τρεῖς καὶ ἥμισυ καὶ τὰ πτώματα αὐτῶν οὐκ ἀφίουσιν τεθῆναι εἰς μνῆμα.	Et videbunt de tribubus, et populis, et linguis, et gentibus corpora eorum per tres dies et dimidium: et corpora eorum non sinent poni in monumentis:	I widzą z ludów i plemion i języków i narodów zwłoki ich dni trzy i pół, i zwłok ich nie dopuszczają położyć do grobowca.
καὶ οἱ κατοικοῦντες ἐπὶ τῆς γῆς χαίρουσιν ἐπ᾽ αὐτοῖς καὶ εὐφραίνονται καὶ δῶρα πέμψουσιν ἀλλήλοις, ὅτι οὗτοι οἱ δύο προφῆται ἐβασάνισαν τοὺς κατοικοῦντας ἐπὶ τῆς γῆς.	et inhabitantes terram gaudebunt super illos, et jucundabuntur: et munera mittent invicem, quoniam hi duo prophetæ cruciaverunt eos, qui habitabant super terram.	I zamieszkujący na ziemi radują się nad nimi i cieszą się i dary posyłać będą jedni drugim, bo ci dwaj prorocy znękali zamieszkujących na ziemi.
Rozdział 11 można potraktować jako złożoną z dwóch obrazów świetlaną antytezę poprzedniej plagi, a jeśli go się uzna za element drugiego tekstu (zob. Wstęp), stanowi on zamkniętą całość tematyczną. Treścią jej jest swoista teologia tej klęski, jaką w oczach ówczesnego pokolenia było zburzenie Jerozolimy w r. 70. Pointą tego wywodu jest treść końcowego obrazu: symbolizowane przez Arkę Przymierza duchowe dziedzictwo Izraela przechodzi na Kościół, który ma już wymiary eschatologiczne. Symboliczna czynność mierzenia świątyni ma swoje biblijne wzory, tutaj jednak Autor nadaje jej inne znaczenie niż poprzednie księgi. W ST występują dwa znaczenia przeciwstawne tej czynności: albo zapowiedź zrujnowania (2Krl 21.13; Iz 34.11; Lm 2.8; Am 7.7-9), albo snucie planów idealnej przyszłości świątyni czy Miasta Świętego (Ez 40.3-42.20; Ez 43.13-17; Za 2.5-9). Rozkaz Boży dokonania czynności symbolicznej mierzenia odnosi się do świątyni jerozolimskiej z czasów Salomona, kiedy to miała ona tylko dwa dziedzińce (1Krl 6.36; 1Krl 7.12), a nie cztery, jak świątynia Herodowa. Jednakże ziemska ta świątynia - w praktyce niedostępna już dla Wizjonera w jego czasach - oznacza wiernych zorganizowanych w Kościele, zgodnie z symboliką NT (1Kor 3.16; 2Kor 6.16; Ef 2.21). Na to, że chodzi głównie o ludzi, wskazuje włączenie do mierzenia tych, co wielbią w niej Boga. Rozkaz odnoszący się do dziedzińca zewnętrznego ma znaczenie, które uwyraźnia sens poprzedniego polecenia. Pomiń zupełnie (dosł. : "odrzuć") odnosi się do Synagogi, która teraz znajdzie się na zewnątrz prawdziwej świątyni, tj. Kościoła. On zaś będzie "zmierzony", to znaczy zachowany. Spełnią się zapowiedzi Proroków (Iz 63.18; Za 12.3 - LXX) i samego Jezusa o deptaniu Jerozolimy przez pogan (Lk 21.24), jak również Jego wyraźna przestroga dotycząca odrzucenia Żydów na korzyść pogan (Lk 13.25-30). Klęska ta będzie mieć jednak czas ograniczony, jak na to wskazuje symboliczna liczba czterdziestu dwóch miesięcy, tzn. potrwa trzy lata i pół roku. Połowa doskonałej siódemki wyraża niedoskonałość, ograniczoność (por. Dn 7.25; Dn 12.7 - odpowiednik czasu trwania akcji prześladowczej Antiocha IV Epifanesa, od czerwca 167 r. do grudnia 164 r. przed Chr.). A zatem czasy pogan (Lk 21.24) to tylko triumf przejściowy, przewidziany i dopuszczony przez Boga po to, by "Reszta Izraela" mogła ocaleć w tragedii r. 70 przez wejście do prawdziwej Świątyni - do Kościoła. W tym kontekście łatwiej można zrozumieć następny obraz Ap 11.3-6. Tak długo, jak długo poganom wolno będzie deptać Miasto Święte, a więc w okrągłym przeliczeniu tysiąc dwieście sześćdziesiąt dni, będzie trwał tajemniczy kerygmat pokutny dwóch Świadków Bożych, wprowadzonych przez Autora jako od razu znanych czytelnikom czy słuchaczom. Imion ich nie podaje, a wyposaża w cechy wielu postaci ST, a także NT. Wszystko to wskazuje, że mamy do czynienia z symbolami. Dwóch świadków domagała się żydowska procedura sądowa (Pwt 19.15; Mt 18.16; J 8.17; 2Kor 13.1). Nadto Pismo Święte ukazuje postaci występujące parami: Mojżesz i Eliasz, arcykapłan Jozue i Zorobabel (Wj 7.17-20; 1Krl 17.1; 2Krl 1.10; 2Krl 1.12; Syr 48.1; Mt 17.3-5), których rysy stapiają się tutaj w jeden obraz. A zatem w Nowym Izraelu, w Kościele, świadkowie Chrystusa będą - jak Jozue i Zorobabel z wizji Zachariasza - rekrutować się zarówno z hierarchii jak i laikatu. Zadaniem ich będzie głoszenie pokuty wobec tych Żydów, którzy odrzucili prawdziwego Mesjasza w osobie Jezusa. Do swojej dyspozycji mają ci Świadkowie moc czynienia cudów podobnych do plag egipskich, sprowadzonych przez Mojżesza, lub do cudów-kar, dokonanych przez Eliasza. Zachariaszowy obraz "świeczników" odpowiada nadto trafnie zadaniu świecenia, włożonemu na uczniów przez Jezusa (Mt 5.14; Mt 5.16; por. Flp 2.15). Ogień z ust to symboliczne określenie nadprzyrodzonej mocy ich słowa (Ps 18.8; Jer 5.14).
καὶ μετὰ τὰς τρεῖς ἡμέρας καὶ ἥμισυ πνεῦμα ζωῆς ἐκ τοῦ θεοῦ εἰσῆλθεν ἐν αὐτοῖς, καὶ ἔστησαν ἐπὶ τοὺς πόδας αὐτῶν, καὶ φόβος μέγας ἐπέπεσεν ἐπὶ τοὺς θεωροῦντας αὐτούς.	Et post dies tres et dimidium, spiritus vitæ a Deo intravit in eos. Et steterunt super pedes suos, et timor magnus cecidit super eos qui viderunt eos.	I po trzech dniach i pół duch życia od Boga wszedł w nich i stanęli na stopach ich, i strach wielki padł na oglądających ich.
καὶ ἤκουσαν φωνῆς μεγάλης ἐκ τοῦ οὐρανοῦ λεγούσης αὐτοῖς, Ἀνάβατε ὧδε. καὶ ἀνέβησαν εἰς τὸν οὐρανὸν ἐν τῇ νεφέλῃ, καὶ ἐθεώρησαν αὐτοὺς οἱ ἐχθροὶ αὐτῶν.	Et audierunt vocem magnam de cælo, dicentem eis: Ascendite huc. Et ascenderunt in cælum in nube: et viderunt illos inimici eorum.	I usłyszeli głos wielki z nieba mówiący im: Wejdźcie tu. I weszli do nieba w chmurze, i zobaczyli ich wrogowie ich.
Καὶ ἐν ἐκείνῃ τῇ ὥρᾳ ἐγένετο σεισμὸς μέγας καὶ τὸ δέκατον τῆς πόλεως ἔπεσεν καὶ ἀπεκτάνθησαν ἐν τῷ σεισμῷ ὀνόματα ἀνθρώπων χιλιάδες ἑπτὰ καὶ οἱ λοιποὶ ἔμφοβοι ἐγένοντο καὶ ἔδωκαν δόξαν τῷ θεῷ τοῦ οὐρανοῦ.	Et in illa hora factus est terræmotus magnus, et decima pars civitatis cecidit: et occisa sunt in terræmotu nomina hominum septem millia: et reliqui in timorem sunt missi, et dederunt gloriam Deo cæli.	I w ową godzinę stało się trzęsienie wielkie, i (jedna) dziesiąta miasta upadła, i zabici zostali w trzęsieniu imiona* ludzi tysięcy siedem, a pozostali przestraszeni stali się i dali chwałę Bogu nieba. * Tzn. osoby.
Ἡ οὐαὶ ἡ δευτέρα ἀπῆλθεν· ἰδοὺ ἡ οὐαὶ ἡ τρίτη ἔρχεται ταχύ.	Væ secundum abiit: et ecce væ tertium veniet cito.	Biada drugie odeszło, oto biada trzecie przychodzi szybko.
Siódma trąba
Καὶ ὁ ἕβδομος ἄγγελος ἐσάλπισεν· καὶ ἐγένοντο φωναὶ μεγάλαι ἐν τῷ οὐρανῷ λέγοντες, Ἐγένετο ἡ βασιλεία τοῦ κόσμου τοῦ κυρίου ἡμῶν καὶ τοῦ Χριστοῦ αὐτοῦ, καὶ βασιλεύσει εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων.	Et septimus angelus tuba cecinit: et factæ sunt voces magnæ in cælo dicentes: Factum est regnum hujus mundi, Domini nostri et Christi ejus, et regnabit in sæcula sæculorum. Amen.	I siódmy zwiastun zatrąbił. I stały się głosy wielkie w niebie mówiące: Stało się królowanie świata Pana* naszego i Pomazańca jego, i królować będzie na wieki wieków. * Królowanie nad światem przypadło Panu.
καὶ οἱ εἴκοσι τέσσαρες πρεσβύτεροι οἱ ἐνώπιον τοῦ θεοῦ καθήμενοι ἐπὶ τοὺς θρόνους αὐτῶν ἔπεσαν ἐπὶ τὰ πρόσωπα αὐτῶν καὶ προσεκύνησαν τῷ θεῷ	Et viginti quatuor seniores, qui in conspectu Dei sedent in sedibus suis, ceciderunt in facies suas, et adoraverunt Deum, dicentes:	I dwadzieścia czterej starsi przed Bogiem siedzący na tronach ich padli na twarze ich i pokłonili się Bogu.
λέγοντες, Εὐχαριστοῦμέν σοι, κύριε ὁ θεὸς ὁ παντοκράτωρ, ὁ ὢν καὶ ὁ ἦν, ὅτι εἴληφας τὴν δύναμίν σου τὴν μεγάλην καὶ ἐβασίλευσας.	Gratias agimus tibi, Domine Deus omnipotens, qui es, et qui eras, et qui venturus es: quia accepisti virtutem tuam magnam, et regnasti.	mówiąc: Dzięki czynimy ci. Panie. Boże Wszechwładco, Będący, i Był, bo wziąłeś moc twą wielką i zakrólowałeś.
καὶ τὰ ἔθνη ὠργίσθησαν, καὶ ἦλθεν ἡ ὀργή σου καὶ ὁ καιρὸς τῶν νεκρῶν κριθῆναι καὶ δοῦναι τὸν μισθὸν τοῖς δούλοις σου τοῖς προφήταις καὶ τοῖς ἁγίοις καὶ τοῖς φοβουμένοις τὸ ὄνομά σου, τοὺς μικροὺς καὶ τοὺς μεγάλους, καὶ διαφθεῖραι τοὺς διαφθείροντας τὴν γῆν.	Et iratæ sunt gentes, et advenit ira tua et tempus mortuorum judicari, et reddere mercedem servis tuis prophetis, et sanctis, et timentibus nomen tuum pusillis et magnis, et exterminandi eos qui corruperunt terram.	I narody rozgniewały się. I przyszedł gniew twój, i pora martwych być sądzonymi, i dać zapłatę sługom twym prorokom i świętym i bojącym się imienia twego, małych i wielkich, i zniszczyć niszczących ziemię.
καὶ ἠνοίγη ὁ ναὸς τοῦ θεοῦ ὁ ἐν τῷ οὐρανῷ καὶ ὤφθη ἡ κιβωτὸς τῆς διαθήκης αὐτοῦ ἐν τῷ ναῷ αὐτοῦ, καὶ ἐγένοντο ἀστραπαὶ καὶ φωναὶ καὶ βρονταὶ καὶ σεισμὸς καὶ χάλαζα μεγάλη.	Et apertum est templum Dei in cælo: et visa est arca testamenti ejus in templo ejus, et facta sunt fulgura, et voces, et terræmotus, et grando magna.	I otwarty został przybytek Boga w niebie i dała się widzieć arka Przymierza jego w przybytku jego. I stały się błyskawice i głosy i grzmoty i trzęsienie i grad wielki.

12

Znaki na niebie
Καὶ σημεῖον μέγα ὤφθη ἐν τῷ οὐρανῷ, γυνὴ περιβεβλημένη τὸν ἥλιον, καὶ ἡ σελήνη ὑποκάτω τῶν ποδῶν αὐτῆς καὶ ἐπὶ τῆς κεφαλῆς αὐτῆς στέφανος ἀστέρων δώδεκα,	Et signum magnum apparuit in cælo: mulier amicta sole, et luna sub pedibus ejus, et in capite ejus corona stellarum duodecim:	I znak wielki dał się widzieć na niebie, kobieta odziana słońcem, a księżyc popod stopami jej, i na głowie jej wieniec gwiazd dwunastu,
καὶ ἐν γαστρὶ ἔχουσα, καὶ κράζει ὠδίνουσα καὶ βασανιζομένη τεκεῖν.	et in utero habens, clamabat parturiens, et cruciabatur ut pariat.	i w łonie mająca, i krzyczy rodząca w bólach i męcząca się (by) urodzić.
καὶ ὤφθη ἄλλο σημεῖον ἐν τῷ οὐρανῷ, καὶ ἰδοὺ δράκων μέγας πυρρὸς ἔχων κεφαλὰς ἑπτὰ καὶ κέρατα δέκα καὶ ἐπὶ τὰς κεφαλὰς αὐτοῦ ἑπτὰ διαδήματα,	Et visum est aliud signum in cælo: et ecce draco magnus rufus habens capita septem, et cornua decem: et in capitibus ejus diademata septem,	I dał się widzieć inny znak na niebie, i oto smok wielki ognisty, mający głów siedem i rogów dziesięć, a na głowach jego siedem diademów
καὶ ἡ οὐρὰ αὐτοῦ σύρει τὸ τρίτον τῶν ἀστέρων τοῦ οὐρανοῦ καὶ ἔβαλεν αὐτοὺς εἰς τὴν γῆν. καὶ ὁ δράκων ἕστηκεν ἐνώπιον τῆς γυναικὸς τῆς μελλούσης τεκεῖν, ἵνα ὅταν τέκῃ τὸ τέκνον αὐτῆς καταφάγῃ.	et cauda ejus trahebat tertiam partem stellarum cæli, et misit eas in terram: et draco stetit ante mulierem, quæ erat paritura, ut cum peperisset, filium ejus devoraret.	i ogon jego ciągnie (jedną) trzecią gwiazd nieba i rzucił je na ziemię. I smok stanął przed kobietą mającą urodzić, aby kiedy urodzi dziecko jej, pożarł.
καὶ ἔτεκεν υἱὸν ἄρσεν, ὃς μέλλει ποιμαίνειν πάντα τὰ ἔθνη ἐν ῥάβδῳ σιδηρᾷ. καὶ ἡρπάσθη τὸ τέκνον αὐτῆς πρὸς τὸν θεὸν καὶ πρὸς τὸν θρόνον αὐτοῦ.	Et peperit filium masculum, qui recturus erat omnes gentes in virga ferrea: et raptus est filius ejus ad Deum, et ad thronum ejus,	I urodziła syna, mężczyznę, który ma paść wszystkie narody laską żelazną. I porwane zostało dziecko jej do Boga i do tronu jego. Dosłownie "istotę płci męskiej".
καὶ ἡ γυνὴ ἔφυγεν εἰς τὴν ἔρημον, ὅπου ἔχει ἐκεῖ τόπον ἡτοιμασμένον ἀπὸ τοῦ θεοῦ, ἵνα ἐκεῖ τρέφωσιν αὐτὴν ἡμέρας χιλίας διακοσίας ἑξήκοντα.	et mulier fugit in solitudinem ubi habebat locum paratum a Deo, ut ibi pascant eam diebus mille ducentis sexaginta.	I kobieta uciekła na pustkowie, gdzie ma tam miejsce przygotowane od Boga, aby tam karmili ją dni tysiąc dwieście sześćdziesiąt.
Καὶ ἐγένετο πόλεμος ἐν τῷ οὐρανῷ, ὁ Μιχαὴλ καὶ οἱ ἄγγελοι αὐτοῦ τοῦ πολεμῆσαι μετὰ τοῦ δράκοντος. καὶ ὁ δράκων ἐπολέμησεν καὶ οἱ ἄγγελοι αὐτοῦ,	Et factum est prælium magnum in cælo: Michaël et angeli ejus præliabantur cum dracone, et draco pugnabat, et angeli ejus:	I stała się wojna na niebie, Michał i zwiastunowie jego, (by) wojować ze smokiem. I smok zaczął wojować i zwiastunowie jego.
καὶ οὐκ ἴσχυσεν οὐδὲ τόπος εὑρέθη αὐτῶν ἔτι ἐν τῷ οὐρανῷ.	et non valuerunt, neque locus inventus est eorum amplius in cælo.	I nie miał siły ani miejsce znalezione zostało ich jeszcze na niebie.
καὶ ἐβλήθη ὁ δράκων ὁ μέγας, ὁ ὄφις ὁ ἀρχαῖος, ὁ καλούμενος Διάβολος καὶ ὁ Σατανᾶς, ὁ πλανῶν τὴν οἰκουμένην ὅλην, ἐβλήθη εἰς τὴν γῆν, καὶ οἱ ἄγγελοι αὐτοῦ μετ᾽ αὐτοῦ ἐβλήθησαν.	Et projectus est draco ille magnus, serpens antiquus, qui vocatur diabolus, et Satanas, qui seducit universum orbem: et projectus est in terram, et angeli ejus cum illo missi sunt.	I rzucony został smok wielki, wąż dawny, zwany Oszczerca i Szatan, zwodzący (świat) zamieszkały cały, rzucony został na ziemię i zwiastunowie jego z nim zostali rzuceni.
καὶ ἤκουσα φωνὴν μεγάλην ἐν τῷ οὐρανῷ λέγουσαν, Ἄρτι ἐγένετο ἡ σωτηρία καὶ ἡ δύναμις καὶ ἡ βασιλεία τοῦ θεοῦ ἡμῶν καὶ ἡ ἐξουσία τοῦ Χριστοῦ αὐτοῦ, ὅτι ἐβλήθη ὁ κατήγωρ τῶν ἀδελφῶν ἡμῶν, ὁ κατηγορῶν αὐτοὺς ἐνώπιον τοῦ θεοῦ ἡμῶν ἡμέρας καὶ νυκτός.	Et audivi vocem magnam in cælo dicentem: Nunc facta est salus, et virtus, et regnum Dei nostri, et potestas Christi ejus: quia projectus est accusator fratrum nostrorum, qui accusabat illos ante conspectum Dei nostri die ac nocte.	I usłyszałem głos wielki na niebie mówiący: Teraz stało się wybawienie i moc, i królowanie Boga naszego, i władza Pomazańca jego, bo rzucony został oskarżyciel braci naszych, oskarżający ich przed Bogiem naszym dniem i nocą.
καὶ αὐτοὶ ἐνίκησαν αὐτὸν διὰ τὸ αἷμα τοῦ ἀρνίου καὶ διὰ τὸν λόγον τῆς μαρτυρίας αὐτῶν καὶ οὐκ ἠγάπησαν τὴν ψυχὴν αὐτῶν ἄχρι θανάτου.	Et ipsi vicerunt eum propter sanguinem Agni, et propter verbum testimonii sui, et non dilexerunt animas suas usque ad mortem.	I oni zwyciężyli go przez krew baranka, i przez słowo świadectwa ich, i nie umiłowali życia* ich aż do śmierci. * "Dusza" oznacza tu życie doczesne.
Losy Kościoła. Takim tytułem można opatrzyć niniejszą część Apokalipsy. Ujawnia się tu wyraźna nieciągłość kompozycji. Pięć rozdziałów, które teraz następują, tworzą zwartą całość, ale pochodzą z tekstu drugiego (zob. Wstęp). Przerywają one już rozpoczęty wątek, za którego kontynuację mogą uchodzić rozdziały począwszy od siedemnastego, lub nawet dziewiętnastego. Niemniej zwartość tematyczna obecnego bloku rozdziałów pozwala na przyjrzenie się teraz teologii dziejów Kościoła w świetle eschatologicznym. Rozdział ten stanowi wstęp do niniejszego bloku rozdziałów, które traktują o losach prześladowanego Kościoła. Odsłaniając głębszy sens teologiczny tych zmagań wizja wstępna przeciwstawia sobie wzajemnie dwa znaki, zarysowane zresztą już w Protoewangelii (Rdz 3.15): Niewiastę obleczoną w słońce, zwalczaną przez Smoka. Jest to walka Ludu Bożego obu Przymierzy z szatanem. Znak (hebr. ôt, gr. σημειoν) już w ST ma zabarwienie religijne, gdy występuje w kontekście z Bogiem czy niebem, tak jak i tutaj. W Ap wystąpi jeszcze w podobnym znaczeniu w Ap 15.1, natomiast pozostałe miejsca mówią - zawsze w liczbie mnogiej - o szatańskich cudach (Ap 13.13; Ap 16.14; Ap 19.20). Chodzi o symboliczne zjawisko nadziemskie. Wielki jest ów znak ze względu na swoją doniosłość. Święty J ogląda go z ziemi, patrząc na nieboskłon jak na ekran. W znaku Niewiasty ogniskują się w śmiałej syntezie rysy indywidualne ziemskiej Matki Mesjasza - Emmanuela (Iz 7.11; Iz 7.14; Mi 5.2), dalej rysy "Małżonki Jahwe" jako uosobienia teokratycznego Ludu Bożego, zapożyczone głównie od proroków ST (Oz 2.19; Jer 3.6-10; Ez 16.8-14), które niekiedy zacieśniają się do Syjonu (Iz 26.17; Iz 49.25) lub Jerozolimy (Iz 66.7) jako matki Izraelitów, wreszcie - ze względu na Smoka występującego w kontekście, rysy tak zbiorowe, jak i indywidualne, Niewiasty z Protoewangelii (Rdz 3.14). Wyrażenie obleczona w słońce świadczy o jakiejś szczególnej bliskości z Bogiem, którego biblijnym symbolem jest słońce (Ps 84.11; Pnp 6.10; Mt 17.2; Dz 26.13). Księżyc pod stopami symbolizuje ponadświatowe wyniesienie i pokonanie zmienności (Syr 27.11). Wieniec z gwiazd dwunastu nawiązuje do snu Józefa z Rdz 37.9, mówi zaś o doskonałej zbiorowości 12 pokoleń Izraela i 12 apostołów Baranka: Ap 21.13; (zob. uwagę po Ap 12.17).
διὰ τοῦτο εὐφραίνεσθε, οὐρανοὶ καὶ οἱ ἐν αὐτοῖς σκηνοῦντες. οὐαὶ τὴν γῆν καὶ τὴν θάλασσαν, ὅτι κατέβη ὁ διάβολος πρὸς ὑμᾶς ἔχων θυμὸν μέγαν, εἰδὼς ὅτι ὀλίγον καιρὸν ἔχει.	Propterea lætamini cæli, et qui habitatis in eis. Væ terræ, et mari, quia descendit diabolus ad vos habens iram magnam, sciens quod modicum tempus habet.	Dla tego cieszcie się niebiosa, i w nich rozbijający namioty. Biada ziemi i morzu, bo zeszedł oszczerca do was mający furię wielką, wiedząc, że mały czas ma.
Καὶ ὅτε εἶδεν ὁ δράκων ὅτι ἐβλήθη εἰς τὴν γῆν, ἐδίωξεν τὴν γυναῖκα ἥτις ἔτεκεν τὸν ἄρσενα.	Et postquam vidit draco quod projectus esset in terram, persecutus est mulierem, quæ peperit masculum:	I gdy ujrzał smok, że rzucony został na ziemię, zaczął ścigać kobietę, która urodziła mężczyznę. Dosłownie "istotę płci męskiej".
καὶ ἐδόθησαν τῇ γυναικὶ αἱ δύο πτέρυγες τοῦ ἀετοῦ τοῦ μεγάλου, ἵνα πέτηται εἰς τὴν ἔρημον εἰς τὸν τόπον αὐτῆς, ὅπου τρέφεται ἐκεῖ καιρὸν καὶ καιροὺς καὶ ἥμισυ καιροῦ ἀπὸ προσώπου τοῦ ὄφεως.	et datæ sunt mulieri alæ duæ aquilæ magnæ ut volaret in desertum in locum suum, ubi alitur per tempus et tempora, et dimidium temporis a facie serpentis.	I dane zostały kobiecie dwa skrzydła orła wielkiego, aby leciała na pustkowie na miejsce jej, gdzie karmiona jest tam porą i pory i połowę pory. z dala od oblicza węża.
καὶ ἔβαλεν ὁ ὄφις ἐκ τοῦ στόματος αὐτοῦ ὀπίσω τῆς γυναικὸς ὕδωρ ὡς ποταμόν, ἵνα αὐτὴν ποταμοφόρητον ποιήσῃ.	Et misit serpens ex ore suo post mulierem, aquam tamquam flumen, ut eam faceret trahi a flumine.	I rzucił* wąż z ust jego za kobietą wodę jak rzekę, aby ją przez rzekę niesioną uczynił. * Wylał.
καὶ ἐβοήθησεν ἡ γῆ τῇ γυναικὶ καὶ ἤνοιξεν ἡ γῆ τὸ στόμα αὐτῆς καὶ κατέπιεν τὸν ποταμὸν ὃν ἔβαλεν ὁ δράκων ἐκ τοῦ στόματος αὐτοῦ.	Et adjuvit terra mulierem, et aperuit terra os suum, et absorbuit flumen, quod misit draco de ore suo.	I pomogła ziemia kobiecie, i otworzyła ziemia usta jej i połknęła rzekę, którą rzucił* smok z ust jego. * Wylał.
καὶ ὠργίσθη ὁ δράκων ἐπὶ τῇ γυναικὶ καὶ ἀπῆλθεν ποιῆσαι πόλεμον μετὰ τῶν λοιπῶν τοῦ σπέρματος αὐτῆς τῶν τηρούντων τὰς ἐντολὰς τοῦ θεοῦ καὶ ἐχόντων τὴν μαρτυρίαν Ἰησοῦ.	Et iratus est draco in mulierem: et abiit facere prælium cum reliquis de semine ejus, qui custodiunt mandata Dei, et habent testimonium Jesu Christi.	I rozgniewał się smok na kobietę, i odszedł uczynić wojnę z pozostałymi (z) nasienia jej, strzegącymi przykazań Boga i mającymi świadectwo Jezusa.
καὶ ἐστάθη ἐπὶ τὴν ἄμμον τῆς θαλάσσης.	Et stetit supra arenam maris.	I stanął na piasku morza.

13

Bestia z morza
Καὶ εἶδον ἐκ τῆς θαλάσσης θηρίον ἀναβαῖνον, ἔχον κέρατα δέκα καὶ κεφαλὰς ἑπτὰ καὶ ἐπὶ τῶν κεράτων αὐτοῦ δέκα διαδήματα καὶ ἐπὶ τὰς κεφαλὰς αὐτοῦ ὀνόμα βλασφημίας.	Et vidi de mari bestiam ascendentem habentem capita septem, et cornua decem, et super cornua ejus decem diademata, et super capita ejus nomina blasphemiæ.	I ujrzałem z morza zwierzę wychodzące, mające rogów dziesięć i głów siedem, i na rogach jego dziesięć diademów, i na głowach jego imię* bluźnierstwa. * Część rękopisów "imiona".
καὶ τὸ θηρίον ὃ εἶδον ἦν ὅμοιον παρδάλει καὶ οἱ πόδες αὐτοῦ ὡς ἄρκου καὶ τὸ στόμα αὐτοῦ ὡς στόμα λέοντος. καὶ ἔδωκεν αὐτῷ ὁ δράκων τὴν δύναμιν αὐτοῦ καὶ τὸν θρόνον αὐτοῦ καὶ ἐξουσίαν μεγάλην.	Et bestia, quam vidi, similis erat pardo, et pedes ejus sicut pedes ursi, et os ejus sicut os leonis. Et dedit illi draco virtutem suam, et potestatem magnam.	I zwierzę, które ujrzałem, było podobne panterze, a stopy jego jak niedźwiedzia, a pysk jego jak pysk lwa. I dał mu smok moc jego, i tron jego, i władzę wielką.
καὶ μίαν ἐκ τῶν κεφαλῶν αὐτοῦ ὡς ἐσφαγμένην εἰς θάνατον, καὶ ἡ πληγὴ τοῦ θανάτου αὐτοῦ ἐθεραπεύθη. καὶ ἐθαυμάσθη ὅλη ἡ γῆ ὀπίσω τοῦ θηρίου	Et vidi unum de capitibus suis quasi occisum in mortem: et plaga mortis ejus curata est. Et admirata est universa terra post bestiam.	I jedna z głów jego jak zarżnięta na śmierć, i uderzenie śmierci jego zostało uzdrowione. I zdziwiła się cała ziemia za zwierzęciem
καὶ προσεκύνησαν τῷ δράκοντι, ὅτι ἔδωκεν τὴν ἐξουσίαν τῷ θηρίῳ, καὶ προσεκύνησαν τῷ θηρίῳ λέγοντες, Τίς ὅμοιος τῷ θηρίῳ καὶ τίς δύναται πολεμῆσαι μετ᾽ αὐτοῦ;	Et adoraverunt draconem, qui dedit potestatem bestiæ: et adoraverunt bestiam, dicentes: Quis similis bestiæ? et quis poterit pugnare cum ea?	i pokłonili się smokowi, bo dał władzę zwierzęciu, i pokłonili się zwierzęciu mówiąc: Kto podobny zwierzęciu, i kto może zacząć wojować z nim?
Καὶ ἐδόθη αὐτῷ στόμα λαλοῦν μεγάλα καὶ βλασφημίας καὶ ἐδόθη αὐτῷ ἐξουσία ποιῆσαι μῆνας τεσσεράκοντα καὶ δύο.	Et datum est ei os loquens magna et blasphemias: et data est ei potestas facere menses quadraginta duos.	I dane zostały mu usta mówiące wielkości* i bluźnierstwa, i dana została mu władza uczynić (przez) miesięcy czterdzieści [i] dwa. * Rzeczy brzmiące jak wielkie.
καὶ ἤνοιξεν τὸ στόμα αὐτοῦ εἰς βλασφημίας πρὸς τὸν θεὸν βλασφημῆσαι τὸ ὄνομα αὐτοῦ καὶ τὴν σκηνὴν αὐτοῦ, τοὺς ἐν τῷ οὐρανῷ σκηνοῦντας.	Et aperuit os suum in blasphemias ad Deum, blasphemare nomen ejus, et tabernaculum ejus, et eos qui in cælo habitant.	I otworzyło pysk jego do bluźnierstw przeciw Bogu, (by) zelżyć imię jego i namiot* jego, w niebie rozbijających namioty. * Sens "przybytek" (jak w czasie wędrówki Izraela przez pustynię, gdy zamiast budynku świątyni był namiot).
καὶ ἐδόθη αὐτῷ ποιῆσαι πόλεμον μετὰ τῶν ἁγίων καὶ νικῆσαι αὐτούς, καὶ ἐδόθη αὐτῷ ἐξουσία ἐπὶ πᾶσαν φυλὴν καὶ λαὸν καὶ γλῶσσαν καὶ ἔθνος.	Et est datum illi bellum facere cum sanctis, et vincere eos. Et data est illi potestas in omnem tribum, et populum, et linguam, et gentem,	I dane zostało mu uczynić wojnę ze świętymi i zwyciężyć ich, i dana została mu władza nad każdym plemieniem i ludem i językiem i narodem.
καὶ προσκυνήσουσιν αὐτὸν πάντες οἱ κατοικοῦντες ἐπὶ τῆς γῆς, οὗ οὐ γέγραπται τὸ ὄνομα αὐτοῦ ἐν τῷ βιβλίῳ τῆς ζωῆς τοῦ ἀρνίου τοῦ ἐσφαγμένου ἀπὸ καταβολῆς κόσμου.	et adoraverunt eam omnes, qui inhabitant terram: quorum non sunt scripta nomina in libro vitæ Agni, qui occisus est ab origine mundi.	I pokłonią się mu wszyscy zamieszkujący na ziemi, którego nie jest zapisane imię jego w zwoju życia baranka zabitego (na ofiarę), od założenia świata.
Εἴ τις ἔχει οὖς ἀκουσάτω.	Si quis habet aurem, audiat.	Jeśli ktoś ma ucho niech usłyszy.
εἴ τις εἰς αἰχμαλωσίαν, εἰς αἰχμαλωσίαν ὑπάγει· εἴ τις ἐν μαχαίρῃ ἀποκτανθῆναι αὐτὸν ἐν μαχαίρῃ ἀποκτανθῆναι. Ὧδέ ἐστιν ἡ ὑπομονὴ καὶ ἡ πίστις τῶν ἁγίων.	Qui in captivitatem duxerit, in captivitatem vadet: qui in gladio occiderit, oportet eum gladio occidi. Hic est patientia, et fides sanctorum.	Jeśli ktoś do niewoli, do niewoli idzie; jeśli ktoś mieczem (ma) zostać zabitym, (jemu) mieczem zostać zabitym. Tu jest wytrwałość i wiara świętych.
Bestia z ziemi
Καὶ εἶδον ἄλλο θηρίον ἀναβαῖνον ἐκ τῆς γῆς, καὶ εἶχεν κέρατα δύο ὅμοια ἀρνίῳ καὶ ἐλάλει ὡς δράκων.	Et vidi aliam bestiam ascendentem de terra, et habebat cornua duo similia Agni, et loquebatur sicut draco.	I ujrzałem inne zwierzę wychodzące z ziemi, a miało rogi dwa podobne barankowi, i mówiło jak smok.
καὶ τὴν ἐξουσίαν τοῦ πρώτου θηρίου πᾶσαν ποιεῖ ἐνώπιον αὐτοῦ, καὶ ποιεῖ τὴν γῆν καὶ τοὺς ἐν αὐτῇ κατοικοῦντας ἵνα προσκυνήσουσιν τὸ θηρίον τὸ πρῶτον, οὗ ἐθεραπεύθη ἡ πληγὴ τοῦ θανάτου αὐτοῦ.	Et potestatem prioris bestiæ omnem faciebat in conspectu ejus: et fecit terram, et habitantes in ea, adorare bestiam primam, cujus curata est plaga mortis.	I władzę pierwszego zwierzęcia całą czyni przed nim. I czyni ziemię i na niej zamieszkujących, by pokłonili się zwierzęciu pierwszemu, którego uzdrowione zostało uderzenie śmierci jego.
Symbolizowany przez Smoka szatan, korzystając z "krótkiego czasu", jakim jeszcze rozporządza, nadal prowadzi walkę z poszczególnymi dziećmi Niewiasty-Kościoła. W tym celu posługuje się jako narzędziem ziemską potęgą, która jest antytezą i podrobionym naśladownictwem Chrystusa i Jego Kościoła. Symbolem tej doczesnej potęgi jest Bestia pierwsza. Nosi ona na sobie wiele cech Rzymu cezarów jako pierwowzoru wszystkich późniejszych potęg prześladowczych. Morze, nad którego brzegiem stanął Smok, to nie tylko za wzorem snu Daniela (Ap 7.1-8), snu będącego dalszą inspiracją niniejszej wizji, symbol Zachodu dla mieszkańca Palestyny, ale pełen sensu alegorycznego biblijny symbol pierwotnego chaosu (bezmiaru wód z Rdz 1.2), domeny potęg wrogich Jahwe, owej Czeluści z Ap 11.7, miejsca przebywania złych duchów. Nadto przechodząc do konkretu dziejowego jest to symbol mnóstwa zbuntowanych przeciw Bogu narodów pogańskich (Ap 17.15; Iz 17.12; Iz 57.20). Dlatego z tak rozumianego morza wychodzi owa zachodnia potęga, kierowana przez samo piekło. Jej wygląd przypomina czwartą Bestię z cytowanego snu Daniela, a także samego Smoka. Dopiero rozdz. 17 da wyjaśnienie, w świetle którego dziesięć rogów oznacza dziesięciu władców, a to z kolei wskaże na ówczesny Rzym cezarów. Diademy wskazują na uzurpatorskie względem suwerennej władzy Boga uroszczenia, a imiona bluźniercze na ich boskie tytuły w rodzaju: "bóg, boski, syn bogów, pan, dostojny, zbawca", jakimi hojnie szafował kult religijny cezarów. Bestia, zgodnie z jej prawzorem Danielowym, symbolizuje władzę doczesnego imperium, które o tyle, o ile ulega inspiracji szatańskiej, otrzymuje moc Smoka-szatana i podobieństwo do niego.
καὶ ποιεῖ σημεῖα μεγάλα, ἵνα καὶ πῦρ ποιῇ ἐκ τοῦ οὐρανοῦ καταβαίνειν εἰς τὴν γῆν ἐνώπιον τῶν ἀνθρώπων,	Et fecit signa magna, ut etiam ignem faceret de cælo descendere in terram in conspectu hominum.	I czyni znaki wielkie, aby i ogień czyniło z nieba. (by) (schodził) na ziemię przed ludźmi.
καὶ πλανᾷ τοὺς κατοικοῦντας ἐπὶ τῆς γῆς διὰ τὰ σημεῖα ἃ ἐδόθη αὐτῷ ποιῆσαι ἐνώπιον τοῦ θηρίου, λέγων τοῖς κατοικοῦσιν ἐπὶ τῆς γῆς ποιῆσαι εἰκόνα τῷ θηρίῳ, ὃς ἔχει τὴν πληγὴν τῆς μαχαίρης καὶ ἔζησεν.	Et seduxit habitantes in terra propter signa, quæ data sunt illi facere in conspectu bestiæ, dicens habitantibus in terra, ut faciant imaginem bestiæ, quæ habet plagam gladii, et vixit.	I zwodzi zamieszkujących na ziemi przez znaki, które dane zostało jej uczynić przed zwierzęciem, mówiąc zamieszkującym na ziemi, (by) uczynić obraz zwierzęciu, które* ma uderzenie miecza i ożyło. * W oryginale rodzaj męski zaimka, choć "zwierzę" ma rodzaj nijaki.
καὶ ἐδόθη αὐτῷ δοῦναι πνεῦμα τῇ εἰκόνι τοῦ θηρίου, ἵνα καὶ λαλήσῃ ἡ εἰκὼν τοῦ θηρίου καὶ ποιήσῃ ἵνα ὅσοι ἐὰν μὴ προσκυνήσωσιν τῇ εἰκόνι τοῦ θηρίου ἀποκτανθῶσιν.	Et datum est illi ut daret spiritum imagini bestiæ, et ut loquatur imago bestiæ: et faciat ut quicumque non adoraverint imaginem bestiæ, occidantur.	I dane zostało mu dać ducha obrazowi zwierzęcia, aby i mówił obraz zwierzęcia i czynił, [aby] ilu nie pokłonią się obrazowi zwierzęcia, zostali zabici.
καὶ ποιεῖ πάντας, τοὺς μικροὺς καὶ τοὺς μεγάλους, καὶ τοὺς πλουσίους καὶ τοὺς πτωχούς, καὶ τοὺς ἐλευθέρους καὶ τοὺς δούλους, ἵνα δῶσιν αὐτοῖς χάραγμα ἐπὶ τῆς χειρὸς αὐτῶν τῆς δεξιᾶς ἢ ἐπὶ τὸ μέτωπον αὐτῶν	Et faciet omnes pusillos, et magnos, et divites, et pauperes, et liberos, et servos habere caracterem in dextera manu sua, aut in frontibus suis:	I czyni wszystkich, małych i wielkich, i bogatych i biednych, i wolnych i niewolników, aby dali im piętno* na rękę ich prawą lub na czoło ich, * Odcisk pieczęci.
καὶ ἵνα μή τις δύνηται ἀγοράσαι ἢ πωλῆσαι εἰ μὴ ὁ ἔχων τὸ χάραγμα τὸ ὄνομα τοῦ θηρίου ἢ τὸν ἀριθμὸν τοῦ ὀνόματος αὐτοῦ.	et nequis possit emere, aut vendere, nisi qui habet caracterem, aut nomen bestiæ, aut numerum nominis ejus.	i aby nie ktoś mógł kupić lub sprzedać, jeśli nie mający piętno, imię zwierzęcia lub liczbę imienia jego.
Ὧδε ἡ σοφία ἐστίν. ὁ ἔχων νοῦν ψηφισάτω τὸν ἀριθμὸν τοῦ θηρίου, ἀριθμὸς γὰρ ἀνθρώπου ἐστίν, καὶ ὁ ἀριθμὸς αὐτοῦ ἑξακόσιοι ἑξήκοντα ἕξ.	Hic sapientia est. Qui habet intellectum, computet numerum bestiæ. Numerus enim hominis est: et numerus ejus sexcenti sexaginta sex.	Tu mądrość jest: mający rozum niech przeliczy liczbę zwierzęcia, liczbą bowiem człowieka jest. A liczba jego sześćset sześćdziesiąt sześć.

14

Baranek i sto cztedzieści cztery tysiące
Καὶ εἶδον, καὶ ἰδοὺ τὸ ἀρνίον ἑστὸς ἐπὶ τὸ ὄρος Σιὼν καὶ μετ᾽ αὐτοῦ ἑκατὸν τεσσεράκοντα τέσσαρες χιλιάδες ἔχουσαι τὸ ὄνομα αὐτοῦ καὶ τὸ ὄνομα τοῦ πατρὸς αὐτοῦ γεγραμμένον ἐπὶ τῶν μετώπων αὐτῶν.	Et vidi: et ecce Agnus stabat supra montem Sion, et cum eo centum quadraginta quatuor millia, habentes nomen ejus, et nomen Patris ejus scriptum in frontibus suis.	I ujrzałem, a oto baranek stojący na górze Syjon, i z nim sto czterdzieści cztery tysiące, mające imię jego i imię Ojca jego napisane na czołach ich.
καὶ ἤκουσα φωνὴν ἐκ τοῦ οὐρανοῦ ὡς φωνὴν ὑδάτων πολλῶν καὶ ὡς φωνὴν βροντῆς μεγάλης, καὶ ἡ φωνὴ ἣν ἤκουσα ὡς κιθαρῳδῶν κιθαριζόντων ἐν ταῖς κιθάραις αὐτῶν.	Et audivi vocem de cælo, tamquam vocem aquarum multarum, et tamquam vocem tonitrui magni: et vocem, quam audivi, sicut citharœdorum citharizantium in citharis suis.	I usłyszałem głos z nieba jak głos wód wielu i jak głos grzmotu wielkiego, a głos, który usłyszałem, jak cytrzystów grających na cytrach* ich. * Dosłownie "kitara", instrument inny niż obecne.
καὶ ᾄδουσιν ᾠδὴν καινὴν ἐνώπιον τοῦ θρόνου καὶ ἐνώπιον τῶν τεσσάρων ζῴων καὶ τῶν πρεσβυτέρων, καὶ οὐδεὶς ἐδύνατο μαθεῖν τὴν ᾠδὴν εἰ μὴ αἱ ἑκατὸν τεσσεράκοντα τέσσαρες χιλιάδες, οἱ ἠγορασμένοι ἀπὸ τῆς γῆς.	Et cantabant quasi canticum novum ante sedem, et ante quatuor animalia, et seniores: et nemo poterat dicere canticum, nisi illa centum quadraginta quatuor millia, qui empti sunt de terra.	I śpiewają [jak] pieśń nową przed tronem i przed czterema istotami żywymi i starszymi. I nikt (nie) mógł nauczyć się pieśni, jeśli nie sto czterdzieści cztery tysiące, kupieni z ziemi.
οὗτοί εἰσιν οἳ μετὰ γυναικῶν οὐκ ἐμολύνθησαν, παρθένοι γάρ εἰσιν, οὗτοι οἱ ἀκολουθοῦντες τῷ ἀρνίῳ ὅπου ἂν ὑπάγῃ. οὗτοι ἠγοράσθησαν ἀπὸ τῶν ἀνθρώπων ἀπαρχὴ τῷ θεῷ καὶ τῷ ἀρνίῳ,	Hi sunt, qui cum mulieribus non sunt coinquinati: virgines enim sunt. Hi sequuntur Agnum quocumque ierit. Hi empti sunt ex hominibus primitiæ Deo, et Agno:	Ci są, którzy z kobietami nie splamili się, dziewicami bowiem są. Ci towarzyszący barankowi, gdzie szedłby, Ci kupieni zostali z ludzi, pierwocina Bogu i barankowi.
καὶ ἐν τῷ στόματι αὐτῶν οὐχ εὑρέθη ψεῦδος, ἄμωμοί εἰσιν.	et in ore eorum non est inventum mendacium: sine macula enim sunt ante thronum Dei.	I w ustach ich nie zostało znalezione kłamstwo. Niewinni są.
Trzech aniołów
Καὶ εἶδον ἄλλον ἄγγελον πετόμενον ἐν μεσουρανήματι, ἔχοντα εὐαγγέλιον αἰώνιον εὐαγγελίσαι ἐπὶ τοὺς καθημένους ἐπὶ τῆς γῆς καὶ ἐπὶ πᾶν ἔθνος καὶ φυλὴν καὶ γλῶσσαν καὶ λαόν,	Et vidi alterum angelum volantem per medium cæli, habentem Evangelium æternum, ut evangelizaret sedentibus super terram, et super omnem gentem, et tribum, et linguam, et populum:	I ujrzałem innego zwiastuna lecącego w środku nieba. mającego dobrą nowinę wieczną ogłosić wobec siedzących na ziemi i wobec każdego narodu i plemienia i języka i ludu.
λέγων ἐν φωνῇ μεγάλῃ, Φοβήθητε τὸν θεὸν καὶ δότε αὐτῷ δόξαν, ὅτι ἦλθεν ἡ ὥρα τῆς κρίσεως αὐτοῦ, καὶ προσκυνήσατε τῷ ποιήσαντι τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν καὶ θάλασσαν καὶ πηγὰς ὑδάτων.	dicens magna voce: Timete Dominum, et date illi honorem, quia venit hora judicii ejus: et adorate eum, qui fecit cælum, et terram, mare, et fontes aquarum.	mówiąc głosem wielkim: Ulęknijcie się Boga i dajcie mu chwałę, bo przyszła godzina sądu jego. i pokłońcie się (temu), (który uczynił) niebo i ziemię i morze i źródła wód.
Καὶ ἄλλος ἄγγελος δεύτερος ἠκολούθησεν λέγων, Ἔπεσεν ἔπεσεν Βαβυλὼν ἡ μεγάλη ἣ ἐκ τοῦ οἴνου τοῦ θυμοῦ τῆς πορνείας αὐτῆς πεπότικεν πάντα τὰ ἔθνη.	Et alius angelus secutus est dicens: Cecidit, cecidit Babylon illa magna: quæ a vino iræ fornicationis suæ potavit omnes gentes.	1 inny zwiastun, drugi. nastąpił mówiąc: Upadł, upadł Babilon wielki. który z wina szału rozpusty jego napoił wszystkie narody.
Καὶ ἄλλος ἄγγελος τρίτος ἠκολούθησεν αὐτοῖς λέγων ἐν φωνῇ μεγάλῃ, Εἴ τις προσκυνεῖ τὸ θηρίον καὶ τὴν εἰκόνα αὐτοῦ καὶ λαμβάνει χάραγμα ἐπὶ τοῦ μετώπου αὐτοῦ ἢ ἐπὶ τὴν χεῖρα αὐτοῦ,	Et tertius angelus secutus est illos, dicens voce magna: Si quis adoraverit bestiam, et imaginem ejus, et acceperit caracterem in fronte sua, aut in manu sua:	I inny zwiastun, trzeci, nastąpił po nich mówiąc głosem wielkim: Jeśli ktoś kłania się zwierzęciu i obrazowi jego. i bierze piętno na czole jego lub na ręce jego,
καὶ αὐτὸς πίεται ἐκ τοῦ οἴνου τοῦ θυμοῦ τοῦ θεοῦ τοῦ κεκερασμένου ἀκράτου ἐν τῷ ποτηρίῳ τῆς ὀργῆς αὐτοῦ καὶ βασανισθήσεται ἐν πυρὶ καὶ θείῳ ἐνώπιον ἀγγέλων ἁγίων καὶ ἐνώπιον τοῦ ἀρνίου.	et hic bibet de vino iræ Dei, quod mistum est mero in calice iræ ipsius, et cruciabitur igne, et sulphure in conspectu angelorum sanctorum, et ante conspectum Agni:	i sam napije się z wina szału Boga. zmieszanego, nierozcieńczonego w kielichu gniewu jego. i męczony będzie ogniem i siarką wobec zwiastunów świętych i wobec baranka.
καὶ ὁ καπνὸς τοῦ βασανισμοῦ αὐτῶν εἰς αἰῶνας αἰώνων ἀναβαίνει, καὶ οὐκ ἔχουσιν ἀνάπαυσιν ἡμέρας καὶ νυκτὸς οἱ προσκυνοῦντες τὸ θηρίον καὶ τὴν εἰκόνα αὐτοῦ καὶ εἴ τις λαμβάνει τὸ χάραγμα τοῦ ὀνόματος αὐτοῦ.	et fumus tormentorum eorum ascendet in sæcula sæculorum: nec habent requiem die ac nocte, qui adoraverunt bestiam, et imaginem ejus, et si quis acceperit caracterem nominis ejus.	I dym męczarni ich na wieki wieków wstępuje, i nie mają wypoczynku dniem i nocą, kłaniający się zwierzęciu i obrazowi jego, i jeśli ktoś bierze piętno imienia jego.
Ὧδε ἡ ὑπομονὴ τῶν ἁγίων ἐστίν, οἱ τηροῦντες τὰς ἐντολὰς τοῦ θεοῦ καὶ τὴν πίστιν Ἰησοῦ.	Hic patientia sanctorum est, qui custodiunt mandata Dei, et fidem Jesu.	Tu wytrwałość świętych jest, strzegący przykazań Boga i wiary Jezusa.
Καὶ ἤκουσα φωνῆς ἐκ τοῦ οὐρανοῦ λεγούσης, Γράψον· Μακάριοι οἱ νεκροὶ οἱ ἐν κυρίῳ ἀποθνῄσκοντες ἀπ᾽ ἄρτι. ναί, λέγει τὸ πνεῦμα, ἵνα ἀναπαήσονται ἐκ τῶν κόπων αὐτῶν, τὰ γὰρ ἔργα αὐτῶν ἀκολουθεῖ μετ᾽ αὐτῶν.	Et audivi vocem de cælo, dicentem mihi: Scribe: Beati mortui qui in Domino moriuntur. Amodo jam dicit Spiritus, ut requiescant a laboribus suis: opera enim illorum sequuntur illos.	I usłyszałem głos z nieba mówiący: Napisz: Szczęśliwi martwi, w Panu umierający, od teraz. Tak, mówi duch, aby odpoczęli od trudów ich. Bowiem czyny ich idą z nimi.
Czas żniwa
Wizja ta stanowi we wszystkich szczegółach zamierzony kontrast do poprzedniego obrazu doczesnych sukcesów odniesionych przez szatańską trójcę: Smoka, Bestię pierwszą i Bestię drugą, nad mieszkańcami ziemi. Ukazuje się tu szczególny aspekt Kościoła na ziemi - jego niebiańska świętość, polegająca na wierności Chrystusowi-Barankowi. Świątynny akropol Jerozolimy, góra Syjon - to miejsce, skąd według Ps 2.6; Iz 24.23 ma się rozpocząć mesjańskie królestwo Boże. Syjon symbolizuje niezłomną moc i bezpieczeństwo ludu Bożego, tutaj - Nowego Izraela, jakim jest Kościół. Podobnie jak w Ap 11.1 tak i tutaj chodzi o świątynię ziemską będącą symbolem innej rzeczywistości, duchowej. Jest to inna postać tej samej prawdy o zachowaniu Kościoła w jego fazie pustynnej, którą ukazał tekst Ap 12.6; Ap 12.14. Tu jednak wyraźnie na pierwszy plan wysuwa się Chrystus, symbolizowany przez Baranka. Liczba osób Jego orszaku dokładnie odpowiada wybrańcom opieczętowanym w Ap 7.4, sto czterdzieści cztery tysiące (kwadrat dwunastu, pomnożony przez tysiąc). Imię Chrystusa i Jego Ojca na ich czołach - znamię przynależności otrzymane przez chrzest - kontrastuje ze znamieniem Bestii u mieszkańców ziemi (Ap 13.16). Potężna a piękna muzyka pochodzi z nieba, zapewne od miriad anielskich, wspomnianych w Ap 5.11; harfy świątynne w Ap 5.8; Ap 15.2 mają też w rękach niebianie. Zestawienie ich dźwięku z mnogimi wodami i gromem to jakaś synteza mocy i łagodności, znamienna dla Bożego działania (por. Mdr 8.1).
Καὶ εἶδον, καὶ ἰδοὺ νεφέλη λευκή, καὶ ἐπὶ τὴν νεφέλην καθήμενον ὅμοιον υἱὸν ἀνθρώπου, ἔχων ἐπὶ τῆς κεφαλῆς αὐτοῦ στέφανον χρυσοῦν καὶ ἐν τῇ χειρὶ αὐτοῦ δρέπανον ὀξύ.	Et vidi: et ecce nubem candidam, et super nubem sedentem similem Filio hominis, habentem in capite suo coronam auream, et in manu sua falcem acutam.	I ujrzałem, a oto chmura biała, i na chmurze siedzący, podobny Synowi Człowieka, mający na głowie jego wieniec złoty i w ręce jego sierp ostry.
καὶ ἄλλος ἄγγελος ἐξῆλθεν ἐκ τοῦ ναοῦ κράζων ἐν φωνῇ μεγάλῃ τῷ καθημένῳ ἐπὶ τῆς νεφέλης, Πέμψον τὸ δρέπανόν σου καὶ θέρισον, ὅτι ἦλθεν ἡ ὥρα θερίσαι, ὅτι ἐξηράνθη ὁ θερισμὸς τῆς γῆς.	Et alius angelus exivit de templo, clamans voce magna ad sedentem super nubem: Mitte falcem tuam, et mete, quia venit hora ut metatur, quoniam aruit messis terræ.	I inny zwiastun wyszedł z - przybytku, krzycząc - głosem wielkim - siedzącemu na - chmurze: Poślij sierp twój i zacznij żąć, bo przyszła godzina, (by) zżąć. bo wysuszone zostało żniwo ziemi.
καὶ ἔβαλεν ὁ καθήμενος ἐπὶ τῆς νεφέλης τὸ δρέπανον αὐτοῦ ἐπὶ τὴν γῆν καὶ ἐθερίσθη ἡ γῆ.	Et misit qui sedebat super nubem, falcem suam in terram, et demessa est terra.	I rzucił siedzący na chmurze sierp jego na ziemię, i zżęta została ziemia.
Καὶ ἄλλος ἄγγελος ἐξῆλθεν ἐκ τοῦ ναοῦ τοῦ ἐν τῷ οὐρανῷ ἔχων καὶ αὐτὸς δρέπανον ὀξύ.	Et alius angelus exivit de templo, quod est in cælo, habens et ipse falcem acutam.	I inny zwiastun wyszedł z przybytku w niebie. mający i on sierp ostry.
Καὶ ἄλλος ἄγγελος ἐξῆλθεν ἐκ τοῦ θυσιαστηρίου ὁ ἔχων ἐξουσίαν ἐπὶ τοῦ πυρός, καὶ ἐφώνησεν φωνῇ μεγάλῃ τῷ ἔχοντι τὸ δρέπανον τὸ ὀξὺ λέγων, Πέμψον σου τὸ δρέπανον τὸ ὀξὺ καὶ τρύγησον τοὺς βότρυας τῆς ἀμπέλου τῆς γῆς, ὅτι ἤκμασαν αἱ σταφυλαὶ αὐτῆς.	Et alius angelus exivit de altari, qui habebat potestatem supra ignem: et clamavit voce magna ad eum qui habebat falcem acutam, dicens: Mitte falcem tuam acutam, et vindemia botros vineæ terræ: quoniam maturæ sunt uvæ ejus.	I inny zwiastun [wyszedł] od ołtarza, mający władzę nad ogniem, i zawołał wołaniem wielkim mającemu sierp ostry, mówiąc: Poślij twój sierp ostry i zerwij kiście winorośli ziemi, bo dojrzały winne grona jej.
καὶ ἔβαλεν ὁ ἄγγελος τὸ δρέπανον αὐτοῦ εἰς τὴν γῆν καὶ ἐτρύγησεν τὴν ἄμπελον τῆς γῆς καὶ ἔβαλεν εἰς τὴν ληνὸν τοῦ θυμοῦ τοῦ θεοῦ τὸν μέγαν.	Et misit angelus falcem suam acutam in terram, et vindemiavit vineam terræ, et misit in lacum iræ Dei magnum:	I rzucił zwiastun sierp jego na ziemię i obrał winorośl ziemi i rzucił do tłoczni szału Boga, (to) wielkie.
καὶ ἐπατήθη ἡ ληνὸς ἔξωθεν τῆς πόλεως καὶ ἐξῆλθεν αἷμα ἐκ τῆς ληνοῦ ἄχρι τῶν χαλινῶν τῶν ἵππων ἀπὸ σταδίων χιλίων ἑξακοσίων.	et calcatus est lacus extra civitatem, et exivit sanguis de lacu usque ad frenos equorum per stadia mille sexcenta.	I udeptana została tłocznia poza miastem, i wyszła krew z tłoczni aż do wędzideł koni na stadiów tysiąc sześćset.

15

Pieśń Mojżesza i Baranka
Καὶ εἶδον ἄλλο σημεῖον ἐν τῷ οὐρανῷ μέγα καὶ θαυμαστόν, ἀγγέλους ἑπτὰ ἔχοντας πληγὰς ἑπτὰ τὰς ἐσχάτας, ὅτι ἐν αὐταῖς ἐτελέσθη ὁ θυμὸς τοῦ θεοῦ.	Et vidi aliud signum in cælo magnum et mirabile, angelos septem, habentes plagas septem novissimas: quoniam in illis consummata est ira Dei.	I ujrzałem inny znak na niebie wielki i zadziwiający, zwiastunów siedmiu mających plag siedem ostatnich, bo w nich dokona się gniew Boga.
Καὶ εἶδον ὡς θάλασσαν ὑαλίνην μεμιγμένην πυρὶ καὶ τοὺς νικῶντας ἐκ τοῦ θηρίου καὶ ἐκ τῆς εἰκόνος αὐτοῦ καὶ ἐκ τοῦ ἀριθμοῦ τοῦ ὀνόματος αὐτοῦ ἑστῶτας ἐπὶ τὴν θάλασσαν τὴν ὑαλίνην ἔχοντας κιθάρας τοῦ θεοῦ.	Et vidi tamquam mare vitreum mistum igne, et eos, qui vicerunt bestiam, et imaginem ejus, et numerum nominis ejus, stantes super mare vitreum, habentes citharas Dei:	I ujrzałem jakby morze szklane zmieszane z ogniem, i zwyciężających zwierzę, i obraz jego, i liczbę imienia jego, stojących nad morzem szklanym, mających cytry Boga.
καὶ ᾄδουσιν τὴν ᾠδὴν Μωϋσέως τοῦ δούλου τοῦ θεοῦ καὶ τὴν ᾠδὴν τοῦ ἀρνίου λέγοντες, Μεγάλα καὶ θαυμαστὰ τὰ ἔργα σου, κύριε ὁ θεὸς ὁ παντοκράτωρ· δίκαιαι καὶ ἀληθιναὶ αἱ ὁδοί σου, ὁ βασιλεὺς τῶν ἐθνῶν·	et cantantes canticum Moysi servi Dei, et canticum Agni, dicentes: Magna et mirabilia sunt opera tua, Domine Deus omnipotens: justæ et veræ sunt viæ tuæ, Rex sæculorum.	I śpiewają pieśń Mojżesza, sługi Boga, i pieśń baranka, mówiąc: Wielkie i zadziwiające czyny twe, Panie Boże, Wszechwładco; sprawiedliwe i prawdziwe drogi twe, królu narodów.
τίς οὐ μὴ φοβηθῇ, κύριε, καὶ δοξάσει τὸ ὄνομά σου; ὅτι μόνος ὅσιος, ὅτι πάντα τὰ ἔθνη ἥξουσιν καὶ προσκυνήσουσιν ἐνώπιόν σου, ὅτι τὰ δικαιώματά σου ἐφανερώθησαν.	Quis non timebit te, Domine, et magnificabit nomen tuum? quia solus pius es: quoniam omnes gentes venient, et adorabunt in conspectu tuo, quoniam judicia tua manifesta sunt.	Kto nie bać się będzie, Panie, i wysławi imię twe? Bo jedyny świątobliwy, bo wszystkie narody przyjdą i pokłonią się przed tobą, bo sprawiedliwe czyny twe ujawnione zostały.
Καὶ μετὰ ταῦτα εἶδον, καὶ ἠνοίγη ὁ ναὸς τῆς σκηνῆς τοῦ μαρτυρίου ἐν τῷ οὐρανῷ,	Et post hæc vidi: et ecce apertum est templum tabernaculi testimonii in cælo,	I po tych ujrzałem, i otwarty został przybytek namiotu świadectwa w niebie,
καὶ ἐξῆλθον οἱ ἑπτὰ ἄγγελοι οἱ ἔχοντες τὰς ἑπτὰ πληγὰς ἐκ τοῦ ναοῦ ἐνδεδυμένοι λίνον καθαρὸν λαμπρὸν καὶ περιεζωσμένοι περὶ τὰ στήθη ζώνας χρυσᾶς.	et exierunt septem angeli habentes septem plagas de templo, vestiti lino mundo et candido, et præcincti circa pectora zonis aureis.	i wyszli, siedmiu, zwiastunowie mający siedem plag z przybytku, odziani lnem czystym, lśniącym i opasani wokół piersi pasami złotymi.
καὶ ἓν ἐκ τῶν τεσσάρων ζῴων ἔδωκεν τοῖς ἑπτὰ ἀγγέλοις ἑπτὰ φιάλας χρυσᾶς γεμούσας τοῦ θυμοῦ τοῦ θεοῦ τοῦ ζῶντος εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων.	Et unum de quatuor animalibus dedit septem angelis septem phialas aureas, plenas iracundiæ Dei viventis in sæcula sæculorum.	I jedna z czterech istot żywych dała siedmiu zwiastunom siedem czasz złotych, napełnionych gniewem Boga, żyjącego na wieki wieków.
καὶ ἐγεμίσθη ὁ ναὸς καπνοῦ ἐκ τῆς δόξης τοῦ θεοῦ καὶ ἐκ τῆς δυνάμεως αὐτοῦ, καὶ οὐδεὶς ἐδύνατο εἰσελθεῖν εἰς τὸν ναὸν ἄχρι τελεσθῶσιν αἱ ἑπτὰ πληγαὶ τῶν ἑπτὰ ἀγγέλων.	Et impletum est templum fumo a majestate Dei, et de virtute ejus: et nemo poterat introire in templum, donec consummarentur septem plagæ septem angelorum.	I napełniony został przybytek dymem od chwały Boga i od mocy jego i nikt (nie) mógł wejść do przybytku, aż dokonane zostanie siedem plag siedmiu zwiastunów.

16

Siedem pucharów Bożego gniewu
Καὶ ἤκουσα μεγάλης φωνῆς ἐκ τοῦ ναοῦ λεγούσης τοῖς ἑπτὰ ἀγγέλοις, Ὑπάγετε καὶ ἐκχέετε τὰς ἑπτὰ φιάλας τοῦ θυμοῦ τοῦ θεοῦ εἰς τὴν γῆν.	Et audivi vocem magnam de templo, dicentem septem angelis: Ite, et effundite septem phialas iræ Dei in terram.	I usłyszałem wielki głos z przybytku mówiący siedmiu zwiastunom: Idźcie i wylewajcie siedem czasz gniewu Boga na ziemię.
Καὶ ἀπῆλθεν ὁ πρῶτος καὶ ἐξέχεεν τὴν φιάλην αὐτοῦ εἰς τὴν γῆν, καὶ ἐγένετο ἕλκος κακὸν καὶ πονηρὸν ἐπὶ τοὺς ἀνθρώπους τοὺς ἔχοντας τὸ χάραγμα τοῦ θηρίου καὶ τοὺς προσκυνοῦντας τῇ εἰκόνι αὐτοῦ.	Et abiit primus, et effudit phialam suam in terram, et factum est vulnus sævum et pessimum in homines, qui habebant caracterem bestiæ, et in eos qui adoraverunt imaginem ejus.	I odszedł pierwszy i wylał czaszę jego w ziemię. I stał się wrzód zły i złośliwy na ludzi mających piętno zwierzęcia i kłaniających się obrazowi jego.
Καὶ ὁ δεύτερος ἐξέχεεν τὴν φιάλην αὐτοῦ εἰς τὴν θάλασσαν, καὶ ἐγένετο αἷμα ὡς νεκροῦ, καὶ πᾶσα ψυχὴ ζωῆς ἀπέθανεν τὰ ἐν τῇ θαλάσσῃ.	Et secundus angelus effudit phialam suam in mare, et factus est sanguis tamquam mortui: et omnis anima vivens mortua est in mari.	I drugi wylał czaszę jego w morze. I stała się krew jak martwego, i każdy dech życia* umarł, (te) w morzu. * Tzn. istota żywa.
Καὶ ὁ τρίτος ἐξέχεεν τὴν φιάλην αὐτοῦ εἰς τοὺς ποταμοὺς καὶ τὰς πηγὰς τῶν ὑδάτων, καὶ ἐγένετο αἷμα.	Et tertius effudit phialam suam super flumina, et super fontes aquarum, et factus est sanguis.	I trzeci wylał czaszę jego w rzeki i źródła wód. I stała się krwią.
καὶ ἤκουσα τοῦ ἀγγέλου τῶν ὑδάτων λέγοντος, Δίκαιος εἶ, ὁ ὢν καὶ ὁ ἦν, ὁ ὅσιος, ὅτι ταῦτα ἔκρινας,	Et audivi angelum aquarum dicentem: Justus es, Domine, qui es, et qui eras sanctus, qui hæc judicasti:	I usłyszałem zwiastuna wód mówiącego: Sprawiedliwy jesteś, Będący i Był, świątobliwy, bo te osądziłeś,
ὅτι αἷμα ἁγίων καὶ προφητῶν ἐξέχεαν καὶ αἷμα αὐτοῖς δέδωκας πιεῖν, ἄξιοί εἰσιν.	quia sanguinem sanctorum et prophetarum effuderunt, et sanguinem eis dedisti bibere: digni enim sunt.	bo krew świętych i proroków wylali, i krew im dałeś wypić; godni są.
καὶ ἤκουσα τοῦ θυσιαστηρίου λέγοντος, Ναὶ κύριε ὁ θεὸς ὁ παντοκράτωρ, ἀληθιναὶ καὶ δίκαιαι αἱ κρίσεις σου.	Et audivi alterum ab altari dicentem: Etiam Domine Deus omnipotens, vera et justa judicia tua.	I usłyszałem ołtarz mówiący: Tak, Panie Boże, Wszechwładco, prawdziwe i sprawiedliwe sądy twe.
Καὶ ὁ τέταρτος ἐξέχεεν τὴν φιάλην αὐτοῦ ἐπὶ τὸν ἥλιον, καὶ ἐδόθη αὐτῷ καυματίσαι τοὺς ἀνθρώπους ἐν πυρί.	Et quartus angelus effudit phialam suam in solem, et datum est illi æstu affligere homines, et igni:	I czwarty wylał czaszę jego na słońce. I dane zostało mu spalić ludzi ogniem.
καὶ ἐκαυματίσθησαν οἱ ἄνθρωποι καῦμα μέγα καὶ ἐβλασφήμησαν τὸ ὄνομα τοῦ θεοῦ τοῦ ἔχοντος τὴν ἐξουσίαν ἐπὶ τὰς πληγὰς ταύτας καὶ οὐ μετενόησαν δοῦναι αὐτῷ δόξαν.	et æstuaverunt homines æstu magno, et blasphemaverunt nomen Dei habentis potestatem super has plagas, neque egerunt pœnitentiam ut darent illi gloriam.	I spaleni zostali ludzie upałem wielkim, i zaczęli bluźnić imieniu Boga, mającego władzę nad plagami tymi, i nie zmienili myślenia, (by) dać mu chwałę.
Καὶ ὁ πέμπτος ἐξέχεεν τὴν φιάλην αὐτοῦ ἐπὶ τὸν θρόνον τοῦ θηρίου, καὶ ἐγένετο ἡ βασιλεία αὐτοῦ ἐσκοτωμένη, καὶ ἐμασῶντο τὰς γλώσσας αὐτῶν ἐκ τοῦ πόνου,	Et quintus angelus effudit phialam suam super sedem bestiæ: et factum est regnum ejus tenebrosum, et commanducaverunt linguas suas præ dolore:	I piąty wylał czaszę jego na tron zwierzęcia; i stało się królestwo jego zaciemnione, i gryźli języki ich z bólu,
καὶ ἐβλασφήμησαν τὸν θεὸν τοῦ οὐρανοῦ ἐκ τῶν πόνων αὐτῶν καὶ ἐκ τῶν ἑλκῶν αὐτῶν καὶ οὐ μετενόησαν ἐκ τῶν ἔργων αὐτῶν.	et blasphemaverunt Deum cæli præ doloribus, et vulneribus suis, et non egerunt pœnitentiam ex operibus suis.	i zaczęli bluźnić Bogu nieba za bóle ich i za wrzody ich, i nie zmienili myślenia od czynów ich.
Καὶ ὁ ἕκτος ἐξέχεεν τὴν φιάλην αὐτοῦ ἐπὶ τὸν ποταμὸν τὸν μέγαν τὸν Εὐφράτην, καὶ ἐξηράνθη τὸ ὕδωρ αὐτοῦ, ἵνα ἑτοιμασθῇ ἡ ὁδὸς τῶν βασιλέων τῶν ἀπὸ ἀνατολῆς ἡλίου.	Et sextus angelus effudit phialam suam in flumen illud magnum Euphraten: et siccavit aquam ejus, ut præpararetur via regibus ab ortu solis.	I szósty wylał czaszę jego na rzekę wielką Eufrat. I wysuszona została woda jej, aby przygotowana została droga królów od wschodu słońca.
Καὶ εἶδον ἐκ τοῦ στόματος τοῦ δράκοντος καὶ ἐκ τοῦ στόματος τοῦ θηρίου καὶ ἐκ τοῦ στόματος τοῦ ψευδοπροφήτου πνεύματα τρία ἀκάθαρτα ὡς βάτραχοι·	Et vidi de ore draconis, et de ore bestiæ, et de ore pseudoprophetæ spiritus tres immundos in modum ranarum.	I ujrzałem z paszczy smoka i z paszczy zwierzęcia i z paszczy kłamliwego proroka duchy trzy nieczyste jak żaby.
εἰσὶν γὰρ πνεύματα δαιμονίων ποιοῦντα σημεῖα, ἃ ἐκπορεύεται ἐπὶ τοὺς βασιλεῖς τῆς οἰκουμένης ὅλης συναγαγεῖν αὐτοὺς εἰς τὸν πόλεμον τῆς ἡμέρας τῆς μεγάλης τοῦ θεοῦ τοῦ παντοκράτορος.	Sunt enim spiritus dæmoniorum facientes signa, et procedunt ad reges totius terræ congregare illos in prælium ad diem magnum omnipotentis Dei.	Były bowiem duchy demonów czyniące znaki, które wychodzą do królów zamieszkiwanej (ziemi) całej, (by) zgromadzić ich na wojnę dnia wielkiego, Boga wszechwładcy. "Wielkiego" łączy się z "dnia".
Ἰδοὺ ἔρχομαι ὡς κλέπτης. μακάριος ὁ γρηγορῶν καὶ τηρῶν τὰ ἱμάτια αὐτοῦ, ἵνα μὴ γυμνὸς περιπατῇ καὶ βλέπωσιν τὴν ἀσχημοσύνην αὐτοῦ.	Ecce venio sicut fur. Beatus qui vigilat, et custodit vestimenta sua, ne nudus ambulet, et videant turpitudinem ejus.	Oto przychodzę jak złodziej. Szczęśliwy czuwający i strzegący szat jego, aby nie nagi chodził i widzieliby nieprzystojność jego.
Ich niejako wspólnym mianownikiem jest to, że każda z plag następujących po ich wylaniu dotyka w zasadzie składniki kosmosu: ziemię, morze, rzeki ze źródłami wód i wreszcie słońce, a tylko pośrednio ludzi winnych. Łatwo i tutaj dostrzec prawzór plag egipskich. Głos ze świątyni, a więc głos samego Boga, rzuca rozkaz wylania czasz. Gniew, to tym razem sprawiedliwość nie tyle pobudzająca karami do poprawy (poena medicinalis - kara lecząca), ile raczej szczytowe ukaranie niepoprawnych (poena vindicativa - kara odpłaty), przez zesłanie klęsk żywiołowych. Pierwsza plaga, wzorowana na szóstej - egipskiej (Wj 9.9) oraz na doświadczeniu Hioba (Ap 2.7), dotyka entuzjastów doczesności, która uzurpuje sobie prawo do kultu bałwochwalczego. Wrzód można rozumieć nie tylko w sensie choroby ciała, ale także cierpień moralnych.
καὶ συνήγαγεν αὐτοὺς εἰς τὸν τόπον τὸν καλούμενον Ἑβραϊστὶ Ἁρμαγεδών.	Et congregabit illos in locum qui vocatur hebraice Armagedon.	I zgromadziły ich na miejsce zwane (po) hebrajsku Harmagedon.
Καὶ ὁ ἕβδομος ἐξέχεεν τὴν φιάλην αὐτοῦ ἐπὶ τὸν ἀέρα, καὶ ἐξῆλθεν φωνὴ μεγάλη ἐκ τοῦ ναοῦ ἀπὸ τοῦ θρόνου λέγουσα, Γέγονεν.	Et septimus angelus effudit phialam suam in aërem, et exivit vox magna de templo a throno, dicens: Factum est.	I siódmy wylał czaszę jego na powietrze. I wyszedł głos wielki z przybytku od tronu mówiący: Stało się.
καὶ ἐγένοντο ἀστραπαὶ καὶ φωναὶ καὶ βρονταὶ καὶ σεισμὸς ἐγένετο μέγας, οἷος οὐκ ἐγένετο ἀφ᾽ οὗ ἄνθρωπος ἐγένετο ἐπὶ τῆς γῆς τηλικοῦτος σεισμὸς οὕτω μέγας.	Et facta sunt fulgura, et voces, et tonitrua, et terræmotus factus est magnus, qualis numquam fuit ex quo homines fuerunt super terram: talis terræmotus, sic magnus.	I stały się błyskawice i głosy i grzmoty, i trzęsienie stało się wielkie, jakie nie stało się od (kiedy) człowiek stał się na ziemi. Tak wielkie trzęsienie, tak wielkie.
καὶ ἐγένετο ἡ πόλις ἡ μεγάλη εἰς τρία μέρη καὶ αἱ πόλεις τῶν ἐθνῶν ἔπεσαν. καὶ Βαβυλὼν ἡ μεγάλη ἐμνήσθη ἐνώπιον τοῦ θεοῦ δοῦναι αὐτῇ τὸ ποτήριον τοῦ οἴνου τοῦ θυμοῦ τῆς ὀργῆς αὐτοῦ.	Et facta est civitas magna in tres partes: et civitates gentium ceciderunt. Et Babylon magna venit in memoriam ante Deum, dare illi calicem vini indignationis iræ ejus.	I stało się miasto wielkie na trzy części, i miasta narodów upadły, i Babilon wielki przypomniany został przed Bogiem (by) dać mu* kielich wina szału gniewu jego. * Dosłownie "jej" (Babilon: rodzaj żeński).
καὶ πᾶσα νῆσος ἔφυγεν καὶ ὄρη οὐχ εὑρέθησαν.	Et omnis insula fugit, et montes non sunt inventi.	I każda wyspa uciekła, a góry nie zostały znalezione.
καὶ χάλαζα μεγάλη ὡς ταλαντιαία καταβαίνει ἐκ τοῦ οὐρανοῦ ἐπὶ τοὺς ἀνθρώπους, καὶ ἐβλασφήμησαν οἱ ἄνθρωποι τὸν θεὸν ἐκ τῆς πληγῆς τῆς χαλάζης, ὅτι μεγάλη ἐστὶν ἡ πληγὴ αὐτῆς σφόδρα.	Et grando magna sicut talentum descendit de cælo in homines: et blasphemaverunt Deum homines propter plagam grandinis: quoniam magna facta est vehementer.	I grad wielki jak ważący talent zeszedł z nieba na ludzi. I zaczęli bluźnić ludzie Bogu za plagę gradu, bo wielka jest plaga jego bardzo,

17

Kobieta i bestia
Καὶ ἦλθεν εἷς ἐκ τῶν ἑπτὰ ἀγγέλων τῶν ἐχόντων τὰς ἑπτὰ φιάλας καὶ ἐλάλησεν μετ᾽ ἐμοῦ λέγων, Δεῦρο, δείξω σοι τὸ κρίμα τῆς πόρνης τῆς μεγάλης τῆς καθημένης ἐπὶ ὑδάτων πολλῶν,	Et venit unus de septem angelis, qui habebant septem phialas, et locutus est mecum, dicens: Veni, ostendam tibi damnationem meretricis magnæ, quæ sedet super aquas multas,	I przyszedł jeden z siedmiu zwiastunów mających siedem czasz, i zaczął mówić ze mną mówiąc: Pójdźże, pokażę ci sąd (nad) prostytutką wielką, siedzącą nad wodami wielu.
μεθ᾽ ἧς ἐπόρνευσαν οἱ βασιλεῖς τῆς γῆς καὶ ἐμεθύσθησαν οἱ κατοικοῦντες τὴν γῆν ἐκ τοῦ οἴνου τῆς πορνείας αὐτῆς.	cum qua fornicati sunt reges terræ, et inebriati sunt qui inhabitant terram de vino prostitutionis ejus.	z którą uprawiali rozpustę królowie ziemi, i upili się zamieszkujący ziemię od wina rozpusty jej.
καὶ ἀπήνεγκέν με εἰς ἔρημον ἐν πνεύματι. καὶ εἶδον γυναῖκα καθημένην ἐπὶ θηρίον κόκκινον, γέμον ὀνόματα βλασφημίας, ἔχων κεφαλὰς ἑπτὰ καὶ κέρατα δέκα.	Et abstulit me in spiritu in desertum. Et vidi mulierem sedentem super bestiam coccineam, plenam nominibus blasphemiæ, habentem capita septem, et cornua decem.	I odniósł mnie na pustkowie w duchu. I ujrzałem kobietę siedzącą na zwierzęciu szkarłatnym, pełnym imion bluźnierstwa, mającym głów siedem i rogów dziesięć.
καὶ ἡ γυνὴ ἦν περιβεβλημένη πορφυροῦν καὶ κόκκινον καὶ κεχρυσωμένη χρυσίῳ καὶ λίθῳ τιμίῳ καὶ μαργαρίταις, ἔχουσα ποτήριον χρυσοῦν ἐν τῇ χειρὶ αὐτῆς γέμον βδελυγμάτων καὶ τὰ ἀκάθαρτα τῆς πορνείας αὐτῆς	Et mulier erat circumdata purpura, et coccino, et inaurata auro, et lapide pretioso, et margaritis, habens poculum aureum in manu sua, plenum abominatione, et immunditia fornicationis ejus.	A kobieta była odziana purpurą i szkarłatem, i wyzłocona złotem, i kamieniem drogim, i perłami, mająca kielich złoty w ręce jej pełen obrzydliwości i nieczystości rozpusty jej. Niektóre rękopisy dodają: "i ziemi".
καὶ ἐπὶ τὸ μέτωπον αὐτῆς ὄνομα γεγραμμένον, μυστήριον, Βαβυλὼν ἡ μεγάλη, ἡ μήτηρ τῶν πορνῶν καὶ τῶν βδελυγμάτων τῆς γῆς.	Et in fronte ejus nomen scriptum: Mysterium: Babylon magna, mater fornicationum, et abominationum terræ.	I na czole jej imię napisane, tajemnica: Babilon wielki, matka prostytutek i obrzydliwości ziemi.
καὶ εἶδον τὴν γυναῖκα μεθύουσαν ἐκ τοῦ αἵματος τῶν ἁγίων καὶ ἐκ τοῦ αἵματος τῶν μαρτύρων Ἰησοῦ. Καὶ ἐθαύμασα ἰδὼν αὐτὴν θαῦμα μέγα.	Et vidi mulierem ebriam de sanguine sanctorum, et de sanguine martyrum Jesu. Et miratus sum cum vidissem illam admiratione magna.	I ujrzałem kobietę pijaną od krwi świętych i od krwi świadków Jezusa. I zdziwiłem się zobaczywszy ją, zdziwieniem wielkim.
καὶ εἶπέν μοι ὁ ἄγγελος, Διὰ τί ἐθαύμασας; ἐγὼ ἐρῶ σοι τὸ μυστήριον τῆς γυναικὸς καὶ τοῦ θηρίου τοῦ βαστάζοντος αὐτὴν τοῦ ἔχοντος τὰς ἑπτὰ κεφαλὰς καὶ τὰ δέκα κέρατα.	Et dixit mihi angelus: Quare miraris? ego dicam tibi sacramentum mulieris, et bestiæ, quæ portat eam, quæ habet capita septem, et cornua decem.	I rzekł mi zwiastun: Dla czego zdziwiłeś się? Ja powiem ci tajemnicę kobiety i zwierzęcia niosącego ją, mającego siedem głów i dziesięć rogów.
τὸ θηρίον ὃ εἶδες ἦν καὶ οὐκ ἔστιν καὶ μέλλει ἀναβαίνειν ἐκ τῆς ἀβύσσου καὶ εἰς ἀπώλειαν ὑπάγει, καὶ θαυμασθήσονται οἱ κατοικοῦντες ἐπὶ τῆς γῆς, ὧν οὐ γέγραπται τὸ ὄνομα ἐπὶ τὸ βιβλίον τῆς ζωῆς ἀπὸ καταβολῆς κόσμου, βλεπόντων τὸ θηρίον ὅτι ἦν καὶ οὐκ ἔστιν καὶ παρέσται.	Bestia, quam vidisti, fuit, et non est, et ascensura est de abysso, et in interitum ibit: et mirabuntur inhabitantes terram (quorum non sunt scripta nomina in libro vitæ a constitutione mundi) videntes bestiam, quæ erat, et non est.	Zwierzę, które ujrzałeś, było i nie jest, i ma wychodzić z czeluści, i na zgubę idzie. I zdziwią się zamieszkujący na ziemi, których nie jest zapisane imię do zwoju życia od założenia świata, (a) widzący* zwierzę, że było i nie jest i będzie obecne. * Dosłownie "widzących" (jak "których" powyżej).
ὧδε ὁ νοῦς ὁ ἔχων σοφίαν. αἱ ἑπτὰ κεφαλαὶ ἑπτὰ ὄρη εἰσίν, ὅπου ἡ γυνὴ κάθηται ἐπ᾽ αὐτῶν. καὶ βασιλεῖς ἑπτά εἰσιν·	Et hic est sensus, qui habet sapientiam. Septem capita, septem montes sunt, super quos mulier sedet, et reges septem sunt.	Tu rozum, mający mądrość. Siedem głów siedmioma górami są, gdzie kobieta siedzi na nich. I królowie siedmiu są.
οἱ πέντε ἔπεσαν, ὁ εἷς ἔστιν, ὁ ἄλλος οὔπω ἦλθεν, καὶ ὅταν ἔλθῃ ὀλίγον αὐτὸν δεῖ μεῖναι.	Quinque ceciderunt, unus est, et alius nondum venit: et cum venerit, oportet illum breve tempus manere.	Pięciu upadło, jeden jest, inny jeszcze nie przyszedł, i kiedy przyjdzie, trochę on ma pozostać.
καὶ τὸ θηρίον ὃ ἦν καὶ οὐκ ἔστιν καὶ αὐτὸς ὄγδοός ἐστιν καὶ ἐκ τῶν ἑπτά ἐστιν, καὶ εἰς ἀπώλειαν ὑπάγει.	Et bestia, quæ erat, et non est: et ipsa octava est: et de septem est, et in interitum vadit.	A zwierzę, które było i nie jest, i on ósmym jest, i od siedmiu jest, i ku zgubie idzie.
καὶ τὰ δέκα κέρατα ἃ εἶδες δέκα βασιλεῖς εἰσιν, οἵτινες βασιλείαν οὔπω ἔλαβον, ἀλλὰ ἐξουσίαν ὡς βασιλεῖς μίαν ὥραν λαμβάνουσιν μετὰ τοῦ θηρίου.	Et decem cornua, quæ vidisti, decem reges sunt: qui regnum nondum acceperunt, sed potestatem tamquam reges una hora accipient post bestiam.	A dziesięć rogów, które zobaczyłeś, dziesięcioma królami są, którzy królestwa jeszcze nie wzięli, ale władzę jak królowie (na) jedną godzinę otrzymują ze zwierzęciem.
οὗτοι μίαν γνώμην ἔχουσιν καὶ τὴν δύναμιν καὶ ἐξουσίαν αὐτῶν τῷ θηρίῳ διδόασιν.	Hi unum consilium habent, et virtutem, et potestatem suam bestiæ tradent.	Ci jedno mniemanie mają, a moc i władzę ich zwierzęciu dają.
οὗτοι μετὰ τοῦ ἀρνίου πολεμήσουσιν καὶ τὸ ἀρνίον νικήσει αὐτούς, ὅτι κύριος κυρίων ἐστὶν καὶ βασιλεὺς βασιλέων καὶ οἱ μετ᾽ αὐτοῦ κλητοὶ καὶ ἐκλεκτοὶ καὶ πιστοί.	Hi cum Agno pugnabunt, et Agnus vincet illos: quoniam Dominus dominorum est, et Rex regum, et qui cum illo sunt, vocati, electi, et fideles.	Ci z barankiem wojować będą, a baranek zwycięży ich, bo Panem panów jest i królem królów, a ci z nim powołanymi i wybranymi i wiernymi.
Καὶ λέγει μοι, Τὰ ὕδατα ἃ εἶδες οὗ ἡ πόρνη κάθηται, λαοὶ καὶ ὄχλοι εἰσὶν καὶ ἔθνη καὶ γλῶσσαι.	Et dixit mihi: Aquæ, quas vidisti ubi meretrix sedet, populi sunt, et gentes, et linguæ.	I mówi mi: Wody, które ujrzałeś, gdzie prostytutka siedzi. ludami i tłumami są i narodami i językami.
καὶ τὰ δέκα κέρατα ἃ εἶδες καὶ τὸ θηρίον οὗτοι μισήσουσιν τὴν πόρνην καὶ ἠρημωμένην ποιήσουσιν αὐτὴν καὶ γυμνὴν καὶ τὰς σάρκας αὐτῆς φάγονται καὶ αὐτὴν κατακαύσουσιν ἐν πυρί.	Et decem cornua, quæ vidisti in bestia: hi odient fornicariam, et desolatam facient illam, et nudam, et carnes ejus manducabunt, et ipsam igni concremabunt.	A dziesięć rogów. które ujrzałeś, i zwierzę, ci znienawidzą prostytutkę i spustoszoną uczynią ją i nagą, i ciała jej zjedzą, i ją spalą ogniem.
Początkowym niejako aktem wielkiego Dnia gniewu Bożego jest ukaranie głównego wroga Boga na ziemi - Wielkiego Babilonu. Pierwszym konkretem dziejowym tego symbolu był dla Jana Rzym jako stolica bałwochwalczego kultu cezarów. Ukazuje się on pod symbolem Wielkiej Nierządnicy. Jeden z siedmiu aniołów będzie w tej scenie typowym dla apokaliptyki "aniołem-tłumaczem" - jak w Dn 7.16; Dn 8.16; Dn 9.21; Za 1.9 itd. Zapowiedziany przez niego sąd nastąpi dopiero w Ap 18. Tytuł Wielkiej Nierządnicy ma precedensy u Proroków, którzy określali nim miasta pogańskie, oddane bałwochwalstwu, czyli "nierządowi" z bogami (Iz 23.16; Ez 16.15-21; Na 3.4). Nad wielu wodami leżał historyczny Babilon czy Tyr (Jer 51.13). Tutaj to określenie jest alegoryczne, jak pokaże Ap 17.15, a odnosi się do Rzymu, panującego nad wielu ludami. W królach ziemi zatem widzieć należy wasalów wszechwładnego światowego mocarstwa, które upaja narody im podległe kultem bałwochwalczym.
ὁ γὰρ θεὸς ἔδωκεν εἰς τὰς καρδίας αὐτῶν ποιῆσαι τὴν γνώμην αὐτοῦ καὶ ποιῆσαι μίαν γνώμην καὶ δοῦναι τὴν βασιλείαν αὐτῶν τῷ θηρίῳ ἄχρι τελεσθήσονται οἱ λόγοι τοῦ θεοῦ.	Deus enim dedit in corda eorum ut faciant quod placitum est illi: ut dent regnum suum bestiæ donec consummentur verba Dei.	Bowiem Bóg dał w serca ich, (by) uczynić mniemanie jego, i uczynić jednym mniemaniem, i dać królowanie (nad) nimi zwierzęciu, aż dokonane zostaną* słowa Boga. * Idee, zamiary. ** Lub: dobiegną do końca sprawy Boże.
καὶ ἡ γυνὴ ἣν εἶδες ἔστιν ἡ πόλις ἡ μεγάλη ἡ ἔχουσα βασιλείαν ἐπὶ τῶν βασιλέων τῆς γῆς.	Et mulier, quam vidisti, est civitas magna, quæ habet regnum super reges terræ.	A kobieta, którą zobaczyłeś, jest miastem wielkim mającym królowanie nad królami ziemi.

18

Upadek potężnego miasta
Μετὰ ταῦτα εἶδον ἄλλον ἄγγελον καταβαίνοντα ἐκ τοῦ οὐρανοῦ ἔχοντα ἐξουσίαν μεγάλην, καὶ ἡ γῆ ἐφωτίσθη ἐκ τῆς δόξης αὐτοῦ.	Et post hæc vidi alium angelum descendentem de cælo, habentem potestatem magnam: et terra illuminata est a gloria ejus.	Po tych ujrzałem innego zwiastuna schodzącego z nieba, mającego władzę wielką. i ziemia oświetlona została od chwały jego.
καὶ ἔκραξεν ἐν ἰσχυρᾷ φωνῇ λέγων, Ἔπεσεν ἔπεσεν Βαβυλὼν ἡ μεγάλη, καὶ ἐγένετο κατοικητήριον δαιμονίων καὶ φυλακὴ παντὸς πνεύματος ἀκαθάρτου καὶ φυλακὴ παντὸς ὀρνέου ἀκαθάρτου καὶ φυλακὴ παντὸς θηρίου ἀκαθάρτου καὶ μεμισημένου,	Et exclamavit in fortitudine, dicens: Cecidit, cecidit Babylon magna: et facta est habitatio dæmoniorum, et custodia omnis spiritus immundi, et custodia omnis volucris immundæ, et odibilis:	I krzyknął silnym głosem mówiąc: Upadła, upadła Babilon wielka, i stała się mieszkaniem demonów, i strażnicą wszelkiego ducha nieczystego, i strażnicą wszelkiego ptaka nieczystego, [i strażnicą wszelkiego zwierzęcia nieczystego] i znienawidzonego, Po grecku "Babilon" jest rodzaju żeńskiego (…Rzym" zresztą też). Na tym zbudowane jest porównanie stolicy do prostytutki.
ὅτι ἐκ τοῦ οἴνου τοῦ θυμοῦ τῆς πορνείας αὐτῆς πέπωκαν πάντα τὰ ἔθνη καὶ οἱ βασιλεῖς τῆς γῆς μετ᾽ αὐτῆς ἐπόρνευσαν καὶ οἱ ἔμποροι τῆς γῆς ἐκ τῆς δυνάμεως τοῦ στρήνους αὐτῆς ἐπλούτησαν.	quia de vino iræ fornicationis ejus biberunt omnes gentes: et reges terræ cum illa fornicati sunt: et mercatores terræ de virtute deliciarum ejus divites facti sunt.	bo z wina szału rozpusty jej wypiły* wszystkie narody, i królowie ziemi z nią uprawiali rozpustę, i kupcy ziemi z mocy przepychu jej wzbogacili się. * Liczba pojedyncza (ze względu na rodzaj nijaki podmiotu). Wiele rękopisów daje niepoprawną po grecku w tym miejscu liczbę mnogą. Niektóre rękopisy: "upadły".
Καὶ ἤκουσα ἄλλην φωνὴν ἐκ τοῦ οὐρανοῦ λέγουσαν, Ἐξέλθατε ὁ λαός μου ἐξ αὐτῆς ἵνα μὴ συγκοινωνήσητε ταῖς ἁμαρτίαις αὐτῆς, καὶ ἐκ τῶν πληγῶν αὐτῆς ἵνα μὴ λάβητε,	Et audivi aliam vocem de cælo, dicentem: Exite de illa populus meus: ut ne participes sitis delictorum ejus, et de plagis ejus non accipiatis.	I usłyszałem inny głos z nieba mówiący: Wyjdźcie, ludu mój z niej, aby nie współuczestniczyliście w grzechach jej, i od plag jej aby nie wzięliście.
ὅτι ἐκολλήθησαν αὐτῆς αἱ ἁμαρτίαι ἄχρι τοῦ οὐρανοῦ καὶ ἐμνημόνευσεν ὁ θεὸς τὰ ἀδικήματα αὐτῆς.	Quoniam pervenerunt peccata ejus usque ad cælum, et recordatus est Dominus iniquitatum ejus.	Bo spoiły się* jej grzechy aż do nieba, i przypomniał sobie Bóg czyny niesprawiedliwości jej. * Jak kamienie w murze.
ἀπόδοτε αὐτῇ ὡς καὶ αὐτὴ ἀπέδωκεν καὶ διπλώσατε τὰ διπλᾶ κατὰ τὰ ἔργα αὐτῆς, ἐν τῷ ποτηρίῳ ᾧ ἐκέρασεν κεράσατε αὐτῇ διπλοῦν,	Reddite illi sicut et ipsa reddidit vobis: et duplicate duplicia secundum opera ejus: in poculo, quo miscuit, miscete illi duplum.	Oddajcie jej, jak i ona oddała, i podwójcie podwójne według czynów jej. W kielichu, który zmieszała, zmieszajcie jej podwójnie.
ὅσα ἐδόξασεν αὐτὴν καὶ ἐστρηνίασεν, τοσοῦτον δότε αὐτῇ βασανισμὸν καὶ πένθος. ὅτι ἐν τῇ καρδίᾳ αὐτῆς λέγει ὅτι Κάθημαι βασίλισσα καὶ χήρα οὐκ εἰμὶ καὶ πένθος οὐ μὴ ἴδω.	Quantum glorificavit se, et in deliciis fuit, tantum date illi tormentum et luctum: quia in corde suo dicit: Sedeo regina: et vidua non sum, et luctum non videbo.	Ile wsławiła siebie i żyła w przepychu, tyle dajcie jej męczarni i boleści. Bo w sercu jej mówi, że: Siedzę (jako) królowa, i wdową nie jestem, i boleści nie zobaczę.
διὰ τοῦτο ἐν μιᾷ ἡμέρᾳ ἥξουσιν αἱ πληγαὶ αὐτῆς, θάνατος καὶ πένθος καὶ λιμός, καὶ ἐν πυρὶ κατακαυθήσεται, ὅτι ἰσχυρὸς κύριος ὁ θεὸς ὁ κρίνας αὐτήν.	Ideo in una die venient plagæ ejus, mors, et luctus, et fames, et igne comburetur: quia fortis est Deus, qui judicabit illam.	Dla tego w jednym dniu nadejdą plagi jej: śmierć i boleść i głód, i ogniem zostanie spalona, bo silny Pan, Bóg, (który osądził) ją.
Καὶ κλαύσουσιν καὶ κόψονται ἐπ᾽ αὐτὴν οἱ βασιλεῖς τῆς γῆς οἱ μετ᾽ αὐτῆς πορνεύσαντες καὶ στρηνιάσαντες, ὅταν βλέπωσιν τὸν καπνὸν τῆς πυρώσεως αὐτῆς,	Et flebunt, et plangent se super illam reges terræ, qui cum illa fornicati sunt, et in deliciis vixerunt, cum viderint fumum incendii ejus:	I zapłaczą i uderzą się (w piersi) nad nią królowie ziemi, (którzy) z nią (uprawiali rozpustę), i (którzy żyli w zbytku), kiedy zobaczą dym pożaru jej,
ἀπὸ μακρόθεν ἑστηκότες διὰ τὸν φόβον τοῦ βασανισμοῦ αὐτῆς λέγοντες, Οὐαὶ οὐαί, ἡ πόλις ἡ μεγάλη, Βαβυλὼν ἡ πόλις ἡ ἰσχυρά, ὅτι μιᾷ ὥρᾳ ἦλθεν ἡ κρίσις σου.	longe stantes propter timorem tormentorum ejus, dicentes: Væ, væ civitas illa magna Babylon, civitas illa fortis: quoniam una hora venit judicium tuum.	z daleka stojący z powodu strachu (przed) męczarnią jej, mówiący: Biada, biada, miasto wielkie, Babilonie, miasto silne, bo (w) jedną godzinę przyszedł wyrok twój.
Καὶ οἱ ἔμποροι τῆς γῆς κλαίουσιν καὶ πενθοῦσιν ἐπ᾽ αὐτήν, ὅτι τὸν γόμον αὐτῶν οὐδεὶς ἀγοράζει οὐκέτι	Et negotiatores terræ flebunt, et lugebunt super illam: quoniam merces eorum nemo emet amplius:	I kupcy ziemi płaczą i boleją nad nią, bo ładunku ich nikt (nie) kupuje już:
γόμον χρυσοῦ καὶ ἀργύρου καὶ λίθου τιμίου καὶ μαργαριτῶν καὶ βυσσίνου καὶ πορφύρας καὶ σιρικοῦ καὶ κοκκίνου, καὶ πᾶν ξύλον θύϊνον καὶ πᾶν σκεῦος ἐλεφάντινον καὶ πᾶν σκεῦος ἐκ ξύλου τιμιωτάτου καὶ χαλκοῦ καὶ σιδήρου καὶ μαρμάρου,	merces auri, et argenti, et lapidis pretiosi, et margaritæ, et byssi, et purpuræ, et serici, et cocci (et omne lignum thyinum, et omnia vasa eboris, et omnia vasa de lapide pretioso, et æramento, et ferro, et marmore,	ładunku złota i srebra i kamienia drogiego i pereł i cienkiego lnu i purpury i jedwabiu i szkarłatu; i wszelkiego drzewa cytrusowego, i wszelkiej rzeczy z kości słoniowej, i wszelkiej rzeczy z drewna najdroższego i miedzi* i żelaza i marmuru, * Może chodzić także o brąz lub mosiądz.
καὶ κιννάμωμον καὶ ἄμωμον καὶ θυμιάματα καὶ μύρον καὶ λίβανον καὶ οἶνον καὶ ἔλαιον καὶ σεμίδαλιν καὶ σῖτον καὶ κτήνη καὶ πρόβατα, καὶ ἵππων καὶ ῥεδῶν καὶ σωμάτων, καὶ ψυχὰς ἀνθρώπων.	et cinnamomum) et odoramentorum, et unguenti, et thuris, et vini, et olei, et similæ, et tritici, et jumentorum, et ovium, et equorum, et rhedarum, et mancipiorum, et animarum hominum.	i cynamon i amomum* i wonności i pachnidła i kadzidła i wina i oliwy i czystej mąki pszennej i zboża i bydląt i owiec i koni i powozów, i ciał i dusz ludzi. * Przyprawa bliżej niezidentyfikowana. ** Oba te zwroty oznaczają niewolników.
καὶ ἡ ὀπώρα σου τῆς ἐπιθυμίας τῆς ψυχῆς ἀπῆλθεν ἀπὸ σοῦ, καὶ πάντα τὰ λιπαρὰ καὶ τὰ λαμπρὰ ἀπώλετο ἀπὸ σοῦ καὶ οὐκέτι οὐ μὴ αὐτὰ εὑρήσουσιν.	Et poma desiderii animæ tuæ discesserunt a te, et omnia pinguia et præclara perierunt a te, et amplius illa jam non invenient.	I lato* twego pożądania duszy odeszło od ciebie i wszystko świetne i wspaniałe przepadło od ciebie, i już nie nie nie** je znajdą. * Późne lato, pora zbiorów. Może też "młodość dojrzała"? ** Rozmyślne wielokrotne przeczenie.
οἱ ἔμποροι τούτων οἱ πλουτήσαντες ἀπ᾽ αὐτῆς ἀπὸ μακρόθεν στήσονται διὰ τὸν φόβον τοῦ βασανισμοῦ αὐτῆς κλαίοντες καὶ πενθοῦντες	Mercatores horum, qui divites facti sunt, ab ea longe stabunt propter timorem tormentorum ejus, flentes, ac lugentes,	Kupcy tych, (ci) (którzy wzbogacili się) z niej, z daleka staną z powodu strachu (przed) męczarnią jej, płacząc i bolejąc.
λέγοντες, Οὐαὶ οὐαί, ἡ πόλις ἡ μεγάλη, ἡ περιβεβλημένη βύσσινον καὶ πορφυροῦν καὶ κόκκινον καὶ κεχρυσωμένη ἐν χρυσίῳ καὶ λίθῳ τιμίῳ καὶ μαργαρίτῃ,	et dicentes: Væ, væ civitas illa magna, quæ amicta erat bysso, et purpura, et cocco, et deaurata erat auro, et lapide pretioso, et margaritis:	mówiący: Biada, biada, miasto wielkie. odziana cienkim lnem, i purpurą, i szkarłatem, i wyzłocona złotem, i kamieniem drogim i perłą,
ὅτι μιᾷ ὥρᾳ ἠρημώθη ὁ τοσοῦτος πλοῦτος. Καὶ πᾶς κυβερνήτης καὶ πᾶς ὁ ἐπὶ τόπον πλέων καὶ ναῦται καὶ ὅσοι τὴν θάλασσαν ἐργάζονται, ἀπὸ μακρόθεν ἔστησαν	quoniam una hora destitutæ sunt tantæ divitiæ, et omnis gubernator, et omnis qui in lacum navigat, et nautæ, et qui in mari operantur, longe steterunt,	bo (w) jednej godzinie zostało spustoszone takie bogactwo. I każdy sternik i każdy na miejscu żeglujący i marynarze i ilu (na) morzu pracują, z daleka stanęli
Inny anioł niż poprzednio tłumaczący tajemnicę ma wielką władzę odpowiednio do stopnia doniosłości swego orędzia, wyroku na Wielki Babilon. W porównaniu z Ap 14.8 niniejszy dublet (zob. Wstęp) rozszerza cały opis upadku. Wszystkie szczegóły zostaną potem podane w czasie przyszłym. Określenia, czym się stanie potężna dotąd stolica, zaczerpnięte są od Proroków (Iz 13.21; Iz 34.11; Iz 34.14- LXX; Ba 4.25). Główna jej wina - to znane już z Ap 14.8rozpowszechnianie kultu imperium i władców wśród królów ziemi, tzn. państw zależnych. Obok tego nierządu w znaczeniu biblijnym drugą winą jest nieokiełznany przepych. Luksus cezarów i arystokracji pogańskiej Rzymu zestawiony z nędzą jego proletariatu w I w. musiał razić sumienia chrześcijańskie, czego ślady mamy zresztą w NT (Jk 2.1-10; Jk 5.1-6).
καὶ ἔκραζον βλέποντες τὸν καπνὸν τῆς πυρώσεως αὐτῆς λέγοντες, Τίς ὁμοία τῇ πόλει τῇ μεγάλῃ;	et clamaverunt videntes locum incendii ejus, dicentes: Quæ similis civitati huic magnæ?	i krzyczeli widząc dym pożaru jej, mówiąc: Które podobne (temu) miastu wielkiemu?
καὶ ἔβαλον χοῦν ἐπὶ τὰς κεφαλὰς αὐτῶν καὶ ἔκραζον κλαίοντες καὶ πενθοῦντες λέγοντες, Οὐαὶ οὐαί, ἡ πόλις ἡ μεγάλη, ἐν ᾗ ἐπλούτησαν πάντες οἱ ἔχοντες τὰ πλοῖα ἐν τῇ θαλάσσῃ ἐκ τῆς τιμιότητος αὐτῆς, ὅτι μιᾷ ὥρᾳ ἠρημώθη.	et miserunt pulverem super capita sua, et clamaverunt flentes, et lugentes, dicentes: Væ, væ civitas illa magna, in qua divites facti sunt omnes, qui habebant naves in mari de pretiis ejus: quoniam una hora desolata est.	I rzucili pył na głowy ich i krzyczeli płacząc i bolejąc. mówiący: Biada, biada, miasto wielkie. na której wzbogacili się wszyscy mający statki na morzu dzięki drogości jej, bo (w) jednej godzinie została spustoszona.
Εὐφραίνου ἐπ᾽ αὐτῇ, οὐρανὲ καὶ οἱ ἅγιοι καὶ οἱ ἀπόστολοι καὶ οἱ προφῆται, ὅτι ἔκρινεν ὁ θεὸς τὸ κρίμα ὑμῶν ἐξ αὐτῆς.	Exsulta super eam cælum, et sancti apostoli, et prophetæ: quoniam judicavit Deus judicium vestrum de illa.	Ciesz się nad nią, niebo, i święci i wysłannicy i prorocy, bo osądził Bóg sąd wasz* (przeciw) niej. * W odpowiedzi na waszą skargę?
Καὶ ἦρεν εἷς ἄγγελος ἰσχυρὸς λίθον ὡς μύλινον μέγαν καὶ ἔβαλεν εἰς τὴν θάλασσαν λέγων, Οὕτως ὁρμήματι βληθήσεται Βαβυλὼν ἡ μεγάλη πόλις καὶ οὐ μὴ εὑρεθῇ ἔτι.	Et sustulit unus angelus fortis lapidem quasi molarem magnum, et misit in mare, dicens: Hoc impetu mittetur Babylon civitas illa magna, et ultra jam non invenietur.	I podniósł jeden zwiastun silny kamień jak młyński wielki, i rzucił w morze mówiąc: Tak (z) rozmachem będzie rzucona, Babilon wielkie miasto, i nie zostanie znaleziona już.
καὶ φωνὴ κιθαρῳδῶν καὶ μουσικῶν καὶ αὐλητῶν καὶ σαλπιστῶν οὐ μὴ ἀκουσθῇ ἐν σοὶ ἔτι, καὶ πᾶς τεχνίτης πάσης τέχνης οὐ μὴ εὑρεθῇ ἐν σοὶ ἔτι, καὶ φωνὴ μύλου οὐ μὴ ἀκουσθῇ ἐν σοὶ ἔτι,	Et vox citharœdorum, et musicorum, et tibia canentium, et tuba non audietur in te amplius: et omnis artifex omnis artis non invenietur in te amplius: et vox molæ non audietur in te amplius:	I głos cytrzystów i śpiewaków, i fletnistów, i trębaczy nie będzie słyszany w tobie już, i wszelki rzemieślnik wszelkiego rzemiosła nie zostanie znaleziony w tobie już, i głos kamienia młyńskiego nie będzie słyszany w tobie już.
καὶ φῶς λύχνου οὐ μὴ φάνῃ ἐν σοὶ ἔτι, καὶ φωνὴ νυμφίου καὶ νύμφης οὐ μὴ ἀκουσθῇ ἐν σοὶ ἔτι· ὅτι οἱ ἔμποροί σου ἦσαν οἱ μεγιστᾶνες τῆς γῆς, ὅτι ἐν τῇ φαρμακείᾳ σου ἐπλανήθησαν πάντα τὰ ἔθνη,	et lux lucernæ non lucebit in te amplius: et vox sponsi et sponsæ non audietur adhuc in te: quia mercatores tui erant principes terræ, quia in veneficiis tuis erraverunt omnes gentes.	I światło lampki nie ukaże się w tobie już, i głos pana młodego i panny młodej nie będzie słyszany w tobie już. bo kupcy twoi byli wielmożami ziemi, bo czarnoksięstwem twym zwiedzione zostały wszystkie narody,
καὶ ἐν αὐτῇ αἷμα προφητῶν καὶ ἁγίων εὑρέθη καὶ πάντων τῶν ἐσφαγμένων ἐπὶ τῆς γῆς.	Et in ea sanguis prophetarum et sanctorum inventus est: et omnium qui interfecti sunt in terra.	i w tobie krew proroków i świętych została znaleziona, i wszystkich zabitych (w ofierze) na ziemi.

19

Wielka radość w niebie
Μετὰ ταῦτα ἤκουσα ὡς φωνὴν μεγάλην ὄχλου πολλοῦ ἐν τῷ οὐρανῷ λεγόντων, Ἁλληλουϊά· ἡ σωτηρία καὶ ἡ δόξα καὶ ἡ δύναμις τοῦ θεοῦ ἡμῶν,	Post hæc audivi quasi vocem turbarum multarum in cælo dicentium: Alleluja: salus, et gloria, et virtus Deo nostro est:	Po tych usłyszałem jakby głos wielki tłumu licznego w niebie, mówiących: Alleluja! Wybawienie i chwała i moc Boga naszego,
ὅτι ἀληθιναὶ καὶ δίκαιαι αἱ κρίσεις αὐτοῦ· ὅτι ἔκρινεν τὴν πόρνην τὴν μεγάλην ἥτις ἔφθειρεν τὴν γῆν ἐν τῇ πορνείᾳ αὐτῆς, καὶ ἐξεδίκησεν τὸ αἷμα τῶν δούλων αὐτοῦ ἐκ χειρὸς αὐτῆς.	quia vera et justa judicia sunt ejus, qui judicavit de meretrice magna, quæ corrupit terram in prostitutione sua, et vindicavit sanguinem servorum suorum de manibus ejus.	bo prawdziwe i sprawiedliwe wyroki jego, bo osądził prostytutkę wielką, która niszczyła ziemię rozpustą jej, i pomścił krew sług jego z ręki jej.
καὶ δεύτερον εἴρηκαν, Ἁλληλουϊά· καὶ ὁ καπνὸς αὐτῆς ἀναβαίνει εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων.	Et iterum dixerunt: Alleluja. Et fumus ejus ascendit in sæcula sæculorum.	I drugie rzekli: Alleluja! I dym jej wznosi się na wieki wieków.
καὶ ἔπεσαν οἱ πρεσβύτεροι οἱ εἴκοσι τέσσαρες καὶ τὰ τέσσαρα ζῷα καὶ προσεκύνησαν τῷ θεῷ τῷ καθημένῳ ἐπὶ τῷ θρόνῳ λέγοντες, Ἀμὴν Ἁλληλουϊά,	Et ceciderunt seniores viginti quatuor, et quatuor animalia, et adoraverunt Deum sedentem super thronum, dicentes: Amen: alleluja.	I upadli starsi, dwudziestu czterech, i cztery istoty żywe, i pokłonili się Bogu siedzącemu na tronie, mówiąc: Amen, Alleluja.
Καὶ φωνὴ ἀπὸ τοῦ θρόνου ἐξῆλθεν λέγουσα, Αἰνεῖτε τῷ θεῷ ἡμῶν πάντες οἱ δοῦλοι αὐτοῦ οἱ φοβούμενοι αὐτόν, οἱ μικροὶ καὶ οἱ μεγάλοι.	Ex vox de throno exivit, dicens: Laudem dicite Deo nostro omnes servi ejus: et qui timetis eum pusilli et magni.	I głos od tronu wyszedł mówiący: Wielbijcie Boga naszego, wszyscy słudzy jego, [i] bojący się go, mali i wielcy.
καὶ ἤκουσα ὡς φωνὴν ὄχλου πολλοῦ καὶ ὡς φωνὴν ὑδάτων πολλῶν καὶ ὡς φωνὴν βροντῶν ἰσχυρῶν λεγόντων, Ἁλληλουϊά, ὅτι ἐβασίλευσεν κύριος ὁ θεὸς ἡμῶν ὁ παντοκράτωρ.	Et audivi quasi vocem turbæ magnæ, et sicut vocem aquarum multarum, et sicut vocem tonitruorum magnorum, dicentium: Alleluja: quoniam regnavit Dominus Deus noster omnipotens.	I usłyszałem jakby głos tłumu licznego, i jakby głos wód wielu, i jakby głos grzmotów silnych mówiących: Alleluja, bo zakrólował Pan, Bóg [nasz], wszechwładca.
χαίρωμεν καὶ ἀγαλλιῶμεν καὶ δώσωμεν τὴν δόξαν αὐτῷ, ὅτι ἦλθεν ὁ γάμος τοῦ ἀρνίου καὶ ἡ γυνὴ αὐτοῦ ἡτοίμασεν ἑαυτὴν	Gaudeamus, et exsultemus: et demus gloriam ei: quia venerunt nuptiæ Agni, et uxor ejus præparavit se.	Radujmy się i weselmy się, i (od)dajmy chwałę mu, bo przyszło wesele baranka, i żona jego przygotowała siebie.
καὶ ἐδόθη αὐτῇ ἵνα περιβάληται βύσσινον λαμπρὸν καθαρόν· τὸ γὰρ βύσσινον τὰ δικαιώματα τῶν ἁγίων ἐστίν.	Et datum est illi ut cooperiat se byssino splendenti et candido. Byssinum enim justificationes sunt sanctorum.	I dane zostało jej, aby odziała się cienkim lnem błyszczącym, czystym, bowiem cienki len czynami sprawiedliwymi świętych jest.
Καὶ λέγει μοι, Γράψον· Μακάριοι οἱ εἰς τὸ δεῖπνον τοῦ γάμου τοῦ ἀρνίου κεκλημένοι. καὶ λέγει μοι, Οὗτοι οἱ λόγοι ἀληθινοὶ τοῦ θεοῦ εἰσιν.	Et dixit mihi: Scribe: Beati qui ad cœnam nuptiarum Agni vocati sunt; et dixit mihi: Hæc verba Dei vera sunt.	I mówi mi: Napisz: Szczęśliwi na wieczerzę wesela baranka zaproszeni. I mówi mi: Te słowa prawdziwe Boga są.
καὶ ἔπεσα ἔμπροσθεν τῶν ποδῶν αὐτοῦ προσκυνῆσαι αὐτῷ. καὶ λέγει μοι, Ὅρα μή· σύνδουλός σού εἰμι καὶ τῶν ἀδελφῶν σου τῶν ἐχόντων τὴν μαρτυρίαν Ἰησοῦ· τῷ θεῷ προσκύνησον. ἡ γὰρ μαρτυρία Ἰησοῦ ἐστιν τὸ πνεῦμα τῆς προφητείας.	Et cecidi ante pedes ejus, ut adorarem eum. Et dicit mihi: Vide ne feceris: conservus tuus sum, et fratrum tuorum habentium testimonium Jesu. Deum adora. Testimonium enim Jesu est spiritus prophetiæ.	I padłem przed stopami jego, (by) pokłonić się mu. I mówi mi: Patrzaj, nie! Współsługą twoim jestem i braci twych mających świadectwo Jezusa. Bogu pokłoń się. Bowiem świadectwem Jezusa jest duch proroctwa.
Jeździec na białym koniu
Καὶ εἶδον τὸν οὐρανὸν ἠνεῳγμένον, καὶ ἰδοὺ ἵππος λευκὸς καὶ ὁ καθήμενος ἐπ᾽ αὐτὸν καλούμενος πιστὸς καὶ ἀληθινός, καὶ ἐν δικαιοσύνῃ κρίνει καὶ πολεμεῖ.	Et vidi cælum apertum, et ecce equus albus, et qui sedebat super eum, vocabatur Fidelis, et Verax, et cum justitia judicat et pugnat.	I ujrzałem niebo otwarte, a oto koń biały i siedzący na nim [zwany] wiernym i prawdziwym, a w sprawiedliwości sądzi i wojuje.
οἱ δὲ ὀφθαλμοὶ αὐτοῦ ὡς φλὸξ πυρός, καὶ ἐπὶ τὴν κεφαλὴν αὐτοῦ διαδήματα πολλά, ἔχων ὄνομα γεγραμμένον ὃ οὐδεὶς οἶδεν εἰ μὴ αὐτός,	Oculi autem ejus sicut flamma ignis, et in capite ejus diademata multa, habens nomen scriptum, quod nemo novit nisi ipse.	Zaś oczy jego [jak] płomień ognia i na głowie jego diademy liczne, mający imię napisane, którego nikt (nie) zna, jeśli nie on sam.
καὶ περιβεβλημένος ἱμάτιον βεβαμμένον αἵματι, καὶ κέκληται τὸ ὄνομα αὐτοῦ ὁ λόγος τοῦ θεοῦ.	Et vestitus erat veste aspersa sanguine: et vocatur nomen ejus: Verbum Dei.	A odziany płaszczem zanurzonym we krwi, i nazywa się imię jego Słowo Boga.
καὶ τὰ στρατεύματα τὰ ἐν τῷ οὐρανῷ ἠκολούθει αὐτῷ ἐφ᾽ ἵπποις λευκοῖς, ἐνδεδυμένοι βύσσινον λευκὸν καθαρόν.	Et exercitus qui sunt in cælo, sequebantur eum in equis albis, vestiti byssino albo et mundo.	A wojska w niebie towarzyszyły mu na koniach białych, odziane cienkim lnem białym, czystym.
καὶ ἐκ τοῦ στόματος αὐτοῦ ἐκπορεύεται ῥομφαία ὀξεῖα, ἵνα ἐν αὐτῇ πατάξῃ τὰ ἔθνη, καὶ αὐτὸς ποιμανεῖ αὐτοὺς ἐν ῥάβδῳ σιδηρᾷ, καὶ αὐτὸς πατεῖ τὴν ληνὸν τοῦ οἴνου τοῦ θυμοῦ τῆς ὀργῆς τοῦ θεοῦ τοῦ παντοκράτορος,	Et de ore ejus procedit gladius ex utraque parte acutus, ut in ipso percutiat gentes. Et ipse reget eas in virga ferrea: et ipse calcat torcular vini furoris iræ Dei omnipotentis.	I z ust jego wychodzi miecz ostry, aby nim raził narody, i sam pasł będzie ich laską żelazną. I sam depcze tłocznię wina szału gniewu Boga, Wszechwładcy.
καὶ ἔχει ἐπὶ τὸ ἱμάτιον καὶ ἐπὶ τὸν μηρὸν αὐτοῦ ὄνομα γεγραμμένον· Βασιλεὺς βασιλέων καὶ κύριος κυρίων.	Et habet in vestimento et in femore suo scriptum: Rex regum et Dominus dominantium.	I ma na płaszczu i na biodrze jego imię napisane: Król królów i Pan panów.
Καὶ εἶδον ἕνα ἄγγελον ἑστῶτα ἐν τῷ ἡλίῳ καὶ ἔκραξεν ἐν φωνῇ μεγάλῃ λέγων πᾶσιν τοῖς ὀρνέοις τοῖς πετομένοις ἐν μεσουρανήματι, Δεῦτε συνάχθητε εἰς τὸ δεῖπνον τὸ μέγα τοῦ θεοῦ	Et vidi unum angelum stantem in sole, et clamavit voce magna, dicens omnibus avibus, quæ volabant per medium cæli: Venite, et congregamini ad cœnam magnam Dei:	I ujrzałem jednego zwiastuna stojącego w słońcu, i krzyknął głosem wielkim mówiąc wszystkim ptakom latającym w środku nieba: Pójdźcież, zbierzcie się na wieczerzę wielką Boga,
ἵνα φάγητε σάρκας βασιλέων καὶ σάρκας χιλιάρχων καὶ σάρκας ἰσχυρῶν καὶ σάρκας ἵππων καὶ τῶν καθημένων ἐπ᾽ αὐτῶν καὶ σάρκας πάντων ἐλευθέρων τε καὶ δούλων καὶ μικρῶν καὶ μεγάλων.	ut manducetis carnes regum, et carnes tribunorum, et carnes fortium, et carnes equorum, et sedentium in ipsis, et carnes omnium liberorum, et servorum, et pusillorum et magnorum.	aby zjedliście ciała* królów i ciała tysiączników i ciała silnych i ciała koni i siedzących na nich, i ciała wszystkich wolnych i niewolników, i małych i wielkich. * Nawet "mięso", ciało w sensie czysto materialnym.
Kontrast z poprzednimi lamentacjami tworzy śpiew triumfalny niebian, którzy wysławiają sprawiedliwość Bożą, ujawnioną w wyroku wydanym na Wielką Nierządnicę oraz zapowiadają nadejście Godów Baranka. Wielki tłum w niebie - skoro nie ma podanych rozróżnień - obejmuje zarówno aniołów, jak i ludzi zbawionych, świętych. Hymn zaczyna się od znanej już w ST aklamacji liturgicznej "Alleluja" (tzn. chwalcie Jahwe), stanowiącej rodzaj antyfony na początku i na końcu piątej księgi Psalmów (od Ps 110 począwszy do Ps 118 włącznie, wreszcie w ostatnich pięciu). Była to radosna aklamacja ludu Bożego (Tb 13.18). W NT tylko ten rozdział Ap ją zawiera. Z liturgii Synagogi przechodzi ona do liturgii Kościoła, podobnie jak "Hosanna". Uznanie sprawiedliwości wyroku Bożego wymienia dwie winy Wielkiej Nierządnicy: propagowanie kultów bałwochwalczych wraz z zepsuciem moralnym oraz prześladowanie sług Bożych. Wyrok wyrażony został słowami, które w 2Krl 9.7 odnoszą się do biblijnej Izebel.
Καὶ εἶδον τὸ θηρίον καὶ τοὺς βασιλεῖς τῆς γῆς καὶ τὰ στρατεύματα αὐτῶν συνηγμένα ποιῆσαι τὸν πόλεμον μετὰ τοῦ καθημένου ἐπὶ τοῦ ἵππου καὶ μετὰ τοῦ στρατεύματος αὐτοῦ.	Et vidi bestiam, et reges terræ, et exercitus eorum congregatos ad faciendum prælium cum illo, qui sedebat in equo, et cum exercitu ejus.	I ujrzałem zwierzę i królów ziemi i wojska ich zgromadzone. (by) uczynić wojnę z siedzącym na koniu i z wojskiem jego.
καὶ ἐπιάσθη τὸ θηρίον καὶ μετ᾽ αὐτοῦ ὁ ψευδοπροφήτης ὁ ποιήσας τὰ σημεῖα ἐνώπιον αὐτοῦ, ἐν οἷς ἐπλάνησεν τοὺς λαβόντας τὸ χάραγμα τοῦ θηρίου καὶ τοὺς προσκυνοῦντας τῇ εἰκόνι αὐτοῦ· ζῶντες ἐβλήθησαν οἱ δύο εἰς τὴν λίμνην τοῦ πυρὸς τῆς καιομένης ἐν θείῳ.	Et apprehensa est bestia, et cum ea pseudopropheta: qui fecit signa coram ipso, quibus seduxit eos, qui acceperunt caracterem bestiæ, et qui adoraverunt imaginem ejus. Vivi missi sunt hi duo in stagnum ignis ardentis sulphure:	I ujęte zostało zwierzę, a z nim kłamliwy prorok. (ten), (który uczynił) znaki przed nim, którymi zwiódł (tych), (którzy wzięli) piętno zwierzęcia, i kłaniających się obrazowi jego. Żyjący rzuceni zostali oboje do jeziora ognia palącego się siarką.
καὶ οἱ λοιποὶ ἀπεκτάνθησαν ἐν τῇ ῥομφαίᾳ τοῦ καθημένου ἐπὶ τοῦ ἵππου τῇ ἐξελθούσῃ ἐκ τοῦ στόματος αὐτοῦ, καὶ πάντα τὰ ὄρνεα ἐχορτάσθησαν ἐκ τῶν σαρκῶν αὐτῶν.	et ceteri occisi sunt in gladio sedentis super equum, qui procedit de ore ipsius: et omnes aves saturatæ sunt carnibus eorum.	I pozostali zostali zabici mieczem siedzącego na koniu, wychodzącym z ust jego, i wszystkie ptaki zostały nasycone z ciał ich.

20

Tysiąc lat
Καὶ εἶδον ἄγγελον καταβαίνοντα ἐκ τοῦ οὐρανοῦ ἔχοντα τὴν κλεῖν τῆς ἀβύσσου καὶ ἅλυσιν μεγάλην ἐπὶ τὴν χεῖρα αὐτοῦ.	Et vidi angelum descendentem de cælo, habentem clavem abyssi, et catenam magnam in manu sua.	I ujrzałem zwiastuna schodzącego z nieba mającego klucz czeluści i kajdany wielkie w ręce jego.
καὶ ἐκράτησεν τὸν δράκοντα, ὁ ὄφις ὁ ἀρχαῖος, ὅς ἐστιν Διάβολος καὶ ὁ Σατανᾶς, καὶ ἔδησεν αὐτὸν χίλια ἔτη	Et apprehendit draconem, serpentem antiquum, qui est diabolus, et Satanas, et ligavit eum per annos mille:	I chwycił smoka, węża dawnego, którym jest Oszczerca i Szatan, i związał go (na) tysiąc lat,
καὶ ἔβαλεν αὐτὸν εἰς τὴν ἄβυσσον καὶ ἔκλεισεν καὶ ἐσφράγισεν ἐπάνω αὐτοῦ, ἵνα μὴ πλανήσῃ ἔτι τὰ ἔθνη ἄχρι τελεσθῇ τὰ χίλια ἔτη. μετὰ ταῦτα δεῖ λυθῆναι αὐτὸν μικρὸν χρόνον.	et misit eum in abyssum, et clausit, et signavit super illum ut non seducat amplius gentes, donec consummentur mille anni: et post hæc oportet illum solvi modico tempore.	i rzucił go do czeluści, i zamknął, i opieczętował na niej. aby nie zwodził już narodów, aż dokona się tysiąc lat. Po tych ma zostać rozwiązanym on (na) mały czas.
Καὶ εἶδον θρόνους καὶ ἐκάθισαν ἐπ᾽ αὐτοὺς καὶ κρίμα ἐδόθη αὐτοῖς, καὶ τὰς ψυχὰς τῶν πεπελεκισμένων διὰ τὴν μαρτυρίαν Ἰησοῦ καὶ διὰ τὸν λόγον τοῦ θεοῦ καὶ οἵτινες οὐ προσεκύνησαν τὸ θηρίον οὐδὲ τὴν εἰκόνα αὐτοῦ καὶ οὐκ ἔλαβον τὸ χάραγμα ἐπὶ τὸ μέτωπον καὶ ἐπὶ τὴν χεῖρα αὐτῶν. καὶ ἔζησαν καὶ ἐβασίλευσαν μετὰ τοῦ Χριστοῦ χίλια ἔτη.	Et vidi sedes, et sederunt super eas, et judicium datum est illis: et animas decollatorum propter testimonium Jesu, et propter verbum Dei, et qui non adoraverunt bestiam, neque imaginem ejus, nec acceperunt caracterem ejus in frontibus, aut in manibus suis, et vixerunt, et regnaverunt cum Christo mille annis.	I ujrzałem trony, i zasiedli na nich, i sąd został dany im. i dusze ściętych toporem z powodu świadectwa Jezusa i z powodu słowa Boga, i którzy nie pokłonili się zwierzęciu ani obrazowi jej, i nie wzięli piętna na czoło i na rękę ich. I ożyli i zakrólowali z Pomazańcem tysiąc lat.
οἱ λοιποὶ τῶν νεκρῶν οὐκ ἔζησαν ἄχρι τελεσθῇ τὰ χίλια ἔτη. αὕτη ἡ ἀνάστασις ἡ πρώτη.	Ceteri mortuorum non vixerunt, donec consummentur mille anni. Hæc est resurrectio prima.	Pozostali (z) martwych nie ożyli, aż dokona się tysiąc lat. To (zmartwych)powstanie pierwsze.
μακάριος καὶ ἅγιος ὁ ἔχων μέρος ἐν τῇ ἀναστάσει τῇ πρώτῃ· ἐπὶ τούτων ὁ δεύτερος θάνατος οὐκ ἔχει ἐξουσίαν, ἀλλ᾽ ἔσονται ἱερεῖς τοῦ θεοῦ καὶ τοῦ Χριστοῦ καὶ βασιλεύσουσιν μετ᾽ αὐτοῦ τὰ χίλια ἔτη.	Beatus, et sanctus, qui habet partem in resurrectione prima: in his secunda mors non habet potestatem: sed erunt sacerdotes Dei et Christi, et regnabunt cum illo mille annis.	Szczęśliwy i święty mający udział w (zmartwych)powstaniu pierwszym. Nad tymi druga śmierć nie ma władzy, ale będą kapłanami Boga i Pomazańca, i królować będą z nim tysiąc lat.
Zagłada szatana
Καὶ ὅταν τελεσθῇ τὰ χίλια ἔτη, λυθήσεται ὁ Σατανᾶς ἐκ τῆς φυλακῆς αὐτοῦ	Et cum consummati fuerint mille anni, solvetur Satanas de carcere suo,	I kiedy dokona się (to) tysiąc lat, rozwiązany zostanie Szatan ze strażnicy jego.
καὶ ἐξελεύσεται πλανῆσαι τὰ ἔθνη τὰ ἐν ταῖς τέσσαρσιν γωνίαις τῆς γῆς, τὸν Γὼγ καὶ Μαγώγ, συναγαγεῖν αὐτοὺς εἰς τὸν πόλεμον, ὧν ὁ ἀριθμὸς αὐτῶν ὡς ἡ ἄμμος τῆς θαλάσσης.	et exibit, et seducet gentes, quæ sunt super quatuor angulos terræ, Gog, et Magog, et congregabit eos in prælium, quorum numerus est sicut arena maris.	i wyjdzie zwieść narody na czterech rogach ziemi, Goga i Magoga. (by) zgromadzić ich na wojnę, których liczba ich jak piasek morza.
καὶ ἀνέβησαν ἐπὶ τὸ πλάτος τῆς γῆς καὶ ἐκύκλευσαν τὴν παρεμβολὴν τῶν ἁγίων καὶ τὴν πόλιν τὴν ἠγαπημένην, καὶ κατέβη πῦρ ἐκ τοῦ οὐρανοῦ καὶ κατέφαγεν αὐτούς.	Et ascenderunt super latitudinem terræ, et circuierunt castra sanctorum, et civitatem dilectam. Et descendit ignis a Deo de cælo, et devoravit eos:	I weszli na szerokość ziemi i okrążyli obóz świętych i miasto umiłowane, i zeszedł ogień z nieba i pożarł ich.
καὶ ὁ διάβολος ὁ πλανῶν αὐτοὺς ἐβλήθη εἰς τὴν λίμνην τοῦ πυρὸς καὶ θείου ὅπου καὶ τὸ θηρίον καὶ ὁ ψευδοπροφήτης, καὶ βασανισθήσονται ἡμέρας καὶ νυκτὸς εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων.	et diabolus, qui seducebat eos, missus est in stagnum ignis, et sulphuris, ubi et bestia et pseudopropheta cruciabuntur die ac nocte in sæcula sæculorum.	A oszczerca zwodzący ich rzucony został do jeziora ognia i siarki, gdzie i zwierzę i kłamliwy prorok, a męczeni będą dniem i nocą na wieki wieków.
Sąd nad zmarłymi
Καὶ εἶδον θρόνον μέγαν λευκὸν καὶ τὸν καθήμενον ἐπ᾽ αὐτόν, οὗ ἀπὸ τοῦ προσώπου ἔφυγεν ἡ γῆ καὶ ὁ οὐρανὸς καὶ τόπος οὐχ εὑρέθη αὐτοῖς.	Et vidi thronum magnum candidum, et sedentem super eum, a cujus conspectu fugit terra, et cælum, et locus non est inventus eis.	I ujrzałem tron wielki, biały, i siedzącego na nim, którego od oblicza uciekła ziemia i niebo, i miejsce nie zostało znalezione im.
καὶ εἶδον τοὺς νεκρούς, τοὺς μεγάλους καὶ τοὺς μικρούς, ἑστῶτας ἐνώπιον τοῦ θρόνου. καὶ βιβλία ἠνοίχθησαν, καὶ ἄλλο βιβλίον ἠνοίχθη, ὅ ἐστιν τῆς ζωῆς, καὶ ἐκρίθησαν οἱ νεκροὶ ἐκ τῶν γεγραμμένων ἐν τοῖς βιβλίοις κατὰ τὰ ἔργα αὐτῶν.	Et vidi mortuos, magnos et pusillos, stantes in conspectu throni, et libri aperti sunt: et alius liber apertus est, qui est vitæ: et judicati sunt mortui ex his, quæ scripta erant in libris, secundum opera ipsorum:	I ujrzałem martwych, wielkich i małych, stojących przed tronem, i zwoje zostały otwarte. I inny zwój został otwarty, który jest życia. I osądzeni zostali martwi z zapisanych w zwojach według czynów ich.
καὶ ἔδωκεν ἡ θάλασσα τοὺς νεκροὺς τοὺς ἐν αὐτῇ καὶ ὁ θάνατος καὶ ὁ ᾅδης ἔδωκαν τοὺς νεκροὺς τοὺς ἐν αὐτοῖς, καὶ ἐκρίθησαν ἕκαστος κατὰ τὰ ἔργα αὐτῶν.	et dedit mare mortuos, qui in eo erant: et mors et infernus dederunt mortuos suos, qui in ipsis erant: et judicatum est de singulis secundum opera ipsorum.	I dało morze martwych w nim. i śmierć i otchłań dały martwych w nich. i osądzeni zostali. każdy według czynów ich.
καὶ ὁ θάνατος καὶ ὁ ᾅδης ἐβλήθησαν εἰς τὴν λίμνην τοῦ πυρός. οὗτος ὁ θάνατος ὁ δεύτερός ἐστιν, ἡ λίμνη τοῦ πυρός.	Et infernus et mors missi sunt in stagnum ignis. Hæc est mors secunda.	I śmierć i otchłań rzucone zostały do jeziora ognia. To śmierć druga jest, jezioro ognia.
καὶ εἴ τις οὐχ εὑρέθη ἐν τῇ βίβλῳ τῆς ζωῆς γεγραμμένος, ἐβλήθη εἰς τὴν λίμνην τοῦ πυρός.	Et qui non inventus est in libro vitæ scriptus, missus est in stagnum ignis.	I jeśli ktoś nie został znaleziony w zwoju życia zapisany, rzucony został w jezioro ognia.

21

Nowe niebo i nowa ziemia
Καὶ εἶδον οὐρανὸν καινὸν καὶ γῆν καινήν. ὁ γὰρ πρῶτος οὐρανὸς καὶ ἡ πρώτη γῆ ἀπῆλθαν καὶ ἡ θάλασσα οὐκ ἔστιν ἔτι.	Et vidi cælum novum et terram novam. Primum enim cælum, et prima terra abiit, et mare jam non est.	I ujrzałem niebo nowe i ziemię nową. Bowiem pierwsze niebo i pierwsza ziemia odeszły, i morze nie jest już.
καὶ τὴν πόλιν τὴν ἁγίαν Ἰερουσαλὴμ καινὴν εἶδον καταβαίνουσαν ἐκ τοῦ οὐρανοῦ ἀπὸ τοῦ θεοῦ ἡτοιμασμένην ὡς νύμφην κεκοσμημένην τῷ ἀνδρὶ αὐτῆς.	Et ego Joannes vidi sanctam civitatem Jerusalem novam descendentem de cælo a Deo, paratam sicut sponsam ornatam viro suo.	I miasto święte Jeruzalem nowe ujrzałem; schodzącą z nieba od Boga przygotowaną jak panna młoda przystrojona mężowi jej.
καὶ ἤκουσα φωνῆς μεγάλης ἐκ τοῦ θρόνου λεγούσης, Ἰδοὺ ἡ σκηνὴ τοῦ θεοῦ μετὰ τῶν ἀνθρώπων, καὶ σκηνώσει μετ᾽ αὐτῶν, καὶ αὐτοὶ λαοὶ αὐτοῦ ἔσονται, καὶ αὐτὸς ὁ θεὸς μετ᾽ αὐτῶν ἔσται αὐτῶν θεός	Et audivi vocem magnam de throno dicentem: Ecce tabernaculum Dei cum hominibus, et habitabit cum eis. Et ipsi populus ejus erunt, et ipse Deus cum eis erit eorum Deus:	I usłyszałem głos wielki z tronu mówiący: Oto namiot Boga z ludźmi, i rozbije namiot z nimi, i oni ludami jego będą, i on Bóg z nimi będzie, [ich Bóg.]
καὶ ἐξαλείψει πᾶν δάκρυον ἐκ τῶν ὀφθαλμῶν αὐτῶν, καὶ ὁ θάνατος οὐκ ἔσται ἔτι οὔτε πένθος οὔτε κραυγὴ οὔτε πόνος οὐκ ἔσται ἔτι, ὅτι τὰ πρῶτα ἀπῆλθαν.	et absterget Deus omnem lacrimam ab oculis eorum: et mors ultra non erit, neque luctus, neque clamor, neque dolor erit ultra, quia prima abierunt.	I zetrze wszelką łzę z oczu ich, i śmierci nie będzie już. ani boleści, ani krzyku, ani bólu nie będzie już. [Bo] pierwsze odeszły.
Καὶ εἶπεν ὁ καθήμενος ἐπὶ τῷ θρόνῳ, Ἰδοὺ καινὰ ποιῶ πάντα, καὶ λέγει, Γράψον, ὅτι οὗτοι οἱ λόγοι πιστοὶ καὶ ἀληθινοί εἰσιν.	Et dixit qui sedebat in throno: Ecce nova facio omnia. Et dixit mihi: Scribe, quia hæc verba fidelissima sunt, et vera.	I powiedział (ten) siedzący na tronie: Oto nowe czynię wszystkie. I mówi: Zapisz, bo te słowa wierne i prawdziwe są.
καὶ εἶπέν μοι, Γέγοναν. ἐγώ τὸ Ἄλφα καὶ τὸ Ὦ, ἡ ἀρχὴ καὶ τὸ τέλος. ἐγὼ τῷ διψῶντι δώσω ἐκ τῆς πηγῆς τοῦ ὕδατος τῆς ζωῆς δωρεάν.	Et dixit mihi: Factum est: ego sum alpha et omega, initium et finis. Ego sitienti dabo de fonte aquæ vitæ, gratis.	I powiedział mi: Stały się. Ja [jestem] Alfa i Omega, początek i koniec. Ja pragnącemu dam ze źródła wody życia darmo.
ὁ νικῶν κληρονομήσει ταῦτα καὶ ἔσομαι αὐτῷ θεὸς καὶ αὐτὸς ἔσται μοι υἱός.	Qui vicerit, possidebit hæc: et ero illi Deus, et ille erit mihi filius.	Zwyciężający odziedziczy te i będę mu Bogiem, a on będzie mi synem.
τοῖς δὲ δειλοῖς καὶ ἀπίστοις καὶ ἐβδελυγμένοις καὶ φονεῦσιν καὶ πόρνοις καὶ φαρμάκοις καὶ εἰδωλολάτραις καὶ πᾶσιν τοῖς ψευδέσιν τὸ μέρος αὐτῶν ἐν τῇ λίμνῃ τῇ καιομένῃ πυρὶ καὶ θείῳ, ὅ ἐστιν ὁ θάνατος ὁ δεύτερος.	Timidis autem, et incredulis, et execratis, et homicidis, et fornicatoribus, et veneficis, et idolatris, et omnibus mendacibus, pars illorum erit in stagno ardenti igne et sulphure: quod est mors secunda.	A tchórzliwym, i niewierzącym, i czyniącym obrzydliwości, i mordercom, i rozpustnikom, i czarodziejom, i bałwochwalcom, i wszelkim kłamcom: udział ich w jeziorze palącym się ogniem i siarką; to jest śmierć druga.
Καὶ ἦλθεν εἷς ἐκ τῶν ἑπτὰ ἀγγέλων τῶν ἐχόντων τὰς ἑπτὰ φιάλας τῶν γεμόντων τῶν ἑπτὰ πληγῶν τῶν ἐσχάτων καὶ ἐλάλησεν μετ᾽ ἐμοῦ λέγων, Δεῦρο, δείξω σοι τὴν νύμφην τὴν γυναῖκα τοῦ ἀρνίου.	Et venit unus de septem angelis habentibus phialas plenas septem plagis novissimis, et locutus est mecum, dicens: Veni, et ostendam tibi sponsam, uxorem Agni.	I przyszedł jeden z siedmiu zwiastunów, mających siedem czasz, napełnionych siedmioma plagami ostatnimi, i zaczął mówić ze mną mówiąc: Chodźże, pokażę ci pannę młodą, żonę baranka.
Miasto Bożej chwały
καὶ ἀπήνεγκέν με ἐν πνεύματι ἐπὶ ὄρος μέγα καὶ ὑψηλόν, καὶ ἔδειξέν μοι τὴν πόλιν τὴν ἁγίαν Ἰερουσαλὴμ καταβαίνουσαν ἐκ τοῦ οὐρανοῦ ἀπὸ τοῦ θεοῦ	Et sustulit me in spiritu in montem magnum et altum, et ostendit mihi civitatem sanctam Jerusalem descendentem de cælo a Deo,	I odniósł mnie w duchu na górę wielką i wysoką. i pokazał mi miasto święte Jerozolimę schodzącą z nieba od Boga,
ἔχουσαν τὴν δόξαν τοῦ θεοῦ, ὁ φωστὴρ αὐτῆς ὅμοιος λίθῳ τιμιωτάτῳ ὡς λίθῳ ἰάσπιδι κρυσταλλίζοντι.	habentem claritatem Dei: et lumen ejus simile lapidi pretioso tamquam lapidi jaspidis, sicut crystallum.	mającą chwałę Boga. Świetlistość jej podobna kamieniowi najdroższemu, jakby kamieniowi jaspisowi jasnemu jak kryształ.
ἔχουσα τεῖχος μέγα καὶ ὑψηλόν, ἔχουσα πυλῶνας δώδεκα καὶ ἐπὶ τοῖς πυλῶσιν ἀγγέλους δώδεκα καὶ ὀνόματα ἐπιγεγραμμένα, ἅ ἐστιν τῶν δώδεκα φυλῶν υἱῶν Ἰσραήλ·	Et habebat murum magnum, et altum, habentem portas duodecim: et in portis angelos duodecim, et nomina inscripta, quæ sunt nomina duodecim tribuum filiorum Israël:	Mająca mur wielki i wysoki, mająca bram dwanaście, a na bramach zwiastunów dwunastu, i imiona napisane, które są [ imionami] dwunastu plemion synów Izraela.
ἀπὸ ἀνατολῆς πυλῶνες τρεῖς καὶ ἀπὸ βορρᾶ πυλῶνες τρεῖς καὶ ἀπὸ νότου πυλῶνες τρεῖς καὶ ἀπὸ δυσμῶν πυλῶνες τρεῖς.	ab oriente portæ tres, et ab aquilone portæ tres, et ab austro portæ tres, et ab occasu portæ tres.	Od wschodu bramy trzy, i od północy bramy trzy, i od południa bramy trzy, i od zachodu bramy trzy.
καὶ τὸ τεῖχος τῆς πόλεως ἔχων θεμελίους δώδεκα καὶ ἐπ᾽ αὐτῶν δώδεκα ὀνόματα τῶν δώδεκα ἀποστόλων τοῦ ἀρνίου.	Et murus civitatis habens fundamenta duodecim, et in ipsis duodecim nomina duodecim apostolorum Agni.	A mur miasta mający fundamentów dwanaście, a na nich dwanaście imion dwunastu wysłanników baranka.
Καὶ ὁ λαλῶν μετ᾽ ἐμοῦ εἶχεν μέτρον κάλαμον χρυσοῦν, ἵνα μετρήσῃ τὴν πόλιν καὶ τοὺς πυλῶνας αὐτῆς καὶ τὸ τεῖχος αὐτῆς.	Et qui loquebatur mecum, habebat mensuram arundineam auream, ut metiretur civitatem, et portas ejus, et murum.	A mówiący ze mną miał miarę, trzcinę złotą, aby zmierzył miasto i bramy jej i mur jej.
καὶ ἡ πόλις τετράγωνος κεῖται καὶ τὸ μῆκος αὐτῆς ὅσον τὸ πλάτος. καὶ ἐμέτρησεν τὴν πόλιν τῷ καλάμῳ ἐπὶ σταδίων δώδεκα χιλιάδων, τὸ μῆκος καὶ τὸ πλάτος καὶ τὸ ὕψος αὐτῆς ἴσα ἐστίν.	Et civitas in quadro posita est, et longitudo ejus tanta est quanta et latitudo: et mensus est civitatem de arundine aurea per stadia duodecim millia: et longitudo, et altitudo, et latitudo ejus æqualia sunt.	A miasto czwororożne leży, i długość jej, ile [i] szerokość. I zmierzył miasto trzciną na stadiów dwanaście tysięcy: długość i szerokość i wysokość jej równa jest.
καὶ ἐμέτρησεν τὸ τεῖχος αὐτῆς ἑκατὸν τεσσεράκοντα τεσσάρων πηχῶν μέτρον ἀνθρώπου, ὅ ἐστιν ἀγγέλου.	Et mensus est murum ejus centem quadraginta quatuor cubitorum, mensura hominis, quæ est angeli.	I zmierzył mur jej sto czterdzieści cztery łokcie, miarą człowieka, ta jest zwiastuna.
καὶ ἡ ἐνδώμησις τοῦ τείχους αὐτῆς ἴασπις καὶ ἡ πόλις χρυσίον καθαρὸν ὅμοιον ὑάλῳ καθαρῷ.	Et erat structura muri ejus ex lapide jaspide: ipsa vero civitas aurum mundum simile vitro mundo.	A budulcem* muru jej jaspis, a miasto złotem czystym, podobnym szkłu czystemu. * Może "okładziną", "inkrustacją"?
οἱ θεμέλιοι τοῦ τείχους τῆς πόλεως παντὶ λίθῳ τιμίῳ κεκοσμημένοι· ὁ θεμέλιος ὁ πρῶτος ἴασπις, ὁ δεύτερος σάπφιρος, ὁ τρίτος χαλκηδών, ὁ τέταρτος σμάραγδος,	Et fundamenta muri civitatis omni lapide pretioso ornata. Fundamentum primum, jaspis: secundum, sapphirus: tertium, calcedonius: quartum, smaragdus:	Fundamenty muru miasta wszelkim kamieniem drogim ozdobione: fundament pierwszy jaspis, drugi szafir, trzeci chalcedon, czwarty szmaragd,
ὁ πέμπτος σαρδόνυξ, ὁ ἕκτος σάρδιον, ὁ ἕβδομος χρυσόλιθος, ὁ ὄγδοος βήρυλλος, ὁ ἔνατος τοπάζιον, ὁ δέκατος χρυσόπρασος, ὁ ἑνδέκατος ὑάκινθος, ὁ δωδέκατος ἀμέθυστος,	quintum, sardonyx: sextum, sardius: septimum, chrysolithus: octavum, beryllus: nonum, topazius: decimum, chrysoprasus: undecimum, hyacinthus: duodecimum, amethystus.	piąty sardonyks, szósty krwawnik, siódmy chryzolit, ósmy beryl, dziewiąty topaz, dziesiąty chryzopraz, jedenasty hiacynt, dwunasty ametyst.
Tematem ostatnim w porządku chronologii i logiki, po usunięciu i eliminacji zła moralnego, jest ostateczne połączenie Boga ze swym ludem - Gody Baranka z Oblubienicą. Nosi tu ona kształt Nowego Jeruzalem. Dwa niemal jednakowe opisy Miasta Świętego - to dwie fazy istnienia Kościoła. Jest on rzeczywistością eschatologiczną już teraz w doczesności, a potem nastąpi jego pełnia eschatologiczna - niebo. W obecnej redakcji księgi porządek tych aspektów jest odwrotny: najpierw ukazuje się faza definitywna, wieczna. Zapożyczone z Iz 65.17; Iz 66.22 wyrażenie nowe niebo i nowa ziemia zostało rozwinięte w apokaliptyce judaizmu. Sens jego jest następujący: obecny wszechświat ustąpi nowemu "odrodzonemu", w którym nie będzie już żadnej niedoskonałości (por. Mt 19.28; Dz 3.21; Rz 8.19-22). Morza nie ma - nacisk położony na tym elemencie kosmosu tłumaczy się jego znaczeniem symbolicznym, związkiem z mitycznymi potworami (Lewiatanem, Rahabem, Smokiem, Wężem - por. Ap 12.3), które w Piśmie Świętym oznaczają wrogie Bogu siły, bądź też związkiem z ideą zmienności, obrazowaną przez przypływ i odpływ.
καὶ οἱ δώδεκα πυλῶνες δώδεκα μαργαρῖται, ἀνὰ εἷς ἕκαστος τῶν πυλώνων ἦν ἐξ ἑνὸς μαργαρίτου. καὶ ἡ πλατεῖα τῆς πόλεως χρυσίον καθαρὸν ὡς ὕαλος διαυγής.	Et duodecim portæ, duodecim margaritæ sunt, per singulas: et singulæ portæ erant ex singulis margaritis: et platea civitatis aurum mundum, tamquam vitrum perlucidum.	I dwanaście bram dwunastoma perłami, po jednej, każda (z) bram była z jednej perły. A plac miasta złotem czystym jak szkło przejrzystym.
Καὶ ναὸν οὐκ εἶδον ἐν αὐτῇ, ὁ γὰρ κύριος ὁ θεὸς ὁ παντοκράτωρ ναὸς αὐτῆς ἐστιν καὶ τὸ ἀρνίον.	Et templum non vidi in ea: Dominus enim Deus omnipotens templum illius est, et Agnus.	A przybytku nie ujrzałem w niej, bowiem Pan Bóg Wszechwładca przybytkiem jej jest, i baranek.
καὶ ἡ πόλις οὐ χρείαν ἔχει τοῦ ἡλίου οὐδὲ τῆς σελήνης ἵνα φαίνωσιν αὐτῇ, ἡ γὰρ δόξα τοῦ θεοῦ ἐφώτισεν αὐτήν, καὶ ὁ λύχνος αὐτῆς τὸ ἀρνίον.	Et civitas non eget sole neque luna ut luceant in ea, nam claritas Dei illuminavit eam, et lucerna ejus est Agnus.	A (to) miasto nie potrzebę ma słońca ani księżyca, aby ukazywały się jej, bowiem chwała Boga oświetliła ją. i lampą jej baranek.
καὶ περιπατήσουσιν τὰ ἔθνη διὰ τοῦ φωτὸς αὐτῆς, καὶ οἱ βασιλεῖς τῆς γῆς φέρουσιν τὴν δόξαν αὐτῶν εἰς αὐτήν,	Et ambulabunt gentes in lumine ejus: et reges terræ afferent gloriam suam et honorem in illam.	I chodzić będą narody przez światło jej. A królowie ziemi niosą chwałę ich do niej.
καὶ οἱ πυλῶνες αὐτῆς οὐ μὴ κλεισθῶσιν ἡμέρας, νὺξ γὰρ οὐκ ἔσται ἐκεῖ,	Et portæ ejus non claudentur per diem: nox enim non erit illic.	A bramy jej nie będą zamykane dniem, noc bowiem nie jest tam.
καὶ οἴσουσιν τὴν δόξαν καὶ τὴν τιμὴν τῶν ἐθνῶν εἰς αὐτήν.	Et afferent gloriam et honorem gentium in illam.	I zaniosą chwałę i szacunek narodów do niej.
καὶ οὐ μὴ εἰσέλθῃ εἰς αὐτὴν πᾶν κοινὸν καὶ ὁ ποιῶν βδέλυγμα καὶ ψεῦδος εἰ μὴ οἱ γεγραμμένοι ἐν τῷ βιβλίῳ τῆς ζωῆς τοῦ ἀρνίου.	Non intrabit in eam aliquod coinquinatum, aut abominationem faciens et mendacium, nisi qui scripti sunt in libro vitæ Agni.	I nie wejdzie do niej wszelkie zbrukanie, i czyniący obrzydliwość i kłamstwo, (tylko) zapisani w zwoju życia baranka.

22

Rzeka życia
Καὶ ἔδειξέν μοι ποταμὸν ὕδατος ζωῆς λαμπρὸν ὡς κρύσταλλον, ἐκπορευόμενον ἐκ τοῦ θρόνου τοῦ θεοῦ καὶ τοῦ ἀρνίου.	Et ostendit mihi fluvium aquæ vitæ, splendidum tamquam crystallum, procedentem de sede Dei et Agni.	I pokazał mi rzekę wody życia lśniącą jak kryształ, wychodzącą z tronu Boga i baranka.
ἐν μέσῳ τῆς πλατείας αὐτῆς καὶ τοῦ ποταμοῦ ἐντεῦθεν καὶ ἐκεῖθεν ξύλον ζωῆς ποιοῦν καρποὺς δώδεκα, κατὰ μῆνα ἕκαστον ἀποδιδοῦν τὸν καρπὸν αὐτοῦ, καὶ τὰ φύλλα τοῦ ξύλου εἰς θεραπείαν τῶν ἐθνῶν.	In medio plateæ ejus, et ex utraque parte fluminis, lignum vitæ, afferens fructus duodecim per menses singulos, reddens fructum suum et folia ligni ad sanitatem gentium.	Na środku placu jej i rzeki stąd i stamtąd drzewo życia czyniące owoców dwanaście, po miesiącu każdym oddające owoc jego, a liście drzewa ku leczeniu narodów.
καὶ πᾶν κατάθεμα οὐκ ἔσται ἔτι. καὶ ὁ θρόνος τοῦ θεοῦ καὶ τοῦ ἀρνίου ἐν αὐτῇ ἔσται, καὶ οἱ δοῦλοι αὐτοῦ λατρεύσουσιν αὐτῷ	Et omne maledictum non erit amplius: sed sedes Dei et Agni in illa erunt, et servi ejus servient illi.	I wszelkie wyklęte nie będzie już. A tron Boga i baranka w niej będzie i niewolnicy jego służyć będą mu,
καὶ ὄψονται τὸ πρόσωπον αὐτοῦ, καὶ τὸ ὄνομα αὐτοῦ ἐπὶ τῶν μετώπων αὐτῶν.	Et videbunt faciem ejus: et nomen ejus in frontibus eorum.	i widzieć będą twarz jego, a imię jego na czołach ich.
καὶ νὺξ οὐκ ἔσται ἔτι καὶ οὐκ ἔχουσιν χρείαν φωτὸς λύχνου καὶ φωτὸς ἡλίου, ὅτι κύριος ὁ θεὸς φωτίσει ἐπ᾽ αὐτούς, καὶ βασιλεύσουσιν εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων.	Et nox ultra non erit: et non egebunt lumine lucernæ, neque lumine solis, quoniam Dominus Deus illuminabit illos, et regnabunt in sæcula sæculorum.	I nocy nie będzie już i nie mają potrzeby światła lampki i światła słońca, bo Pan Bóg świecić będzie na nich, i królować będą na wieki wieków.
Jezus nadchodzi
Καὶ εἶπέν μοι, Οὗτοι οἱ λόγοι πιστοὶ καὶ ἀληθινοί, καὶ ὁ κύριος ὁ θεὸς τῶν πνευμάτων τῶν προφητῶν ἀπέστειλεν τὸν ἄγγελον αὐτοῦ δεῖξαι τοῖς δούλοις αὐτοῦ ἃ δεῖ γενέσθαι ἐν τάχει.	Et dixit mihi: Hæc verba fidelissima sunt, et vera. Et Dominus Deus spirituum prophetarum misit angelum suum ostendere servis suis quæ oportet fieri cito.	I powiedział mi: Te słowa wierne i prawdziwe, i Pan, Bóg duchów proroków, wysłał zwiastuna jego, (by) pokazać sługom jego, co ma stać się szybko.
καὶ ἰδοὺ ἔρχομαι ταχύ. μακάριος ὁ τηρῶν τοὺς λόγους τῆς προφητείας τοῦ βιβλίου τούτου.	Et ecce venio velociter. Beatus, qui custodit verba prophetiæ libri hujus.	I oto przychodzi szybko. Szczęśliwy strzegący słów proroctwa zwoju tego.
Κἀγὼ Ἰωάννης ὁ ἀκούων καὶ βλέπων ταῦτα. καὶ ὅτε ἤκουσα καὶ ἔβλεψα, ἔπεσα προσκυνῆσαι ἔμπροσθεν τῶν ποδῶν τοῦ ἀγγέλου τοῦ δεικνύοντός μοι ταῦτα.	Et ego Joannes, qui audivi, et vidi hæc. Et postquam audissem, et vidissem, cecidi ut adorarem ante pedes angeli, qui mihi hæc ostendebat:	I ja, Jan, słuchający i patrzący (na) te. I gdy usłyszałem i zobaczyłem, padłem, (by) pokłonić się przed stopami zwiastuna pokazującego mi te.
καὶ λέγει μοι, Ὅρα μή· σύνδουλός σού εἰμι καὶ τῶν ἀδελφῶν σου τῶν προφητῶν καὶ τῶν τηρούντων τοὺς λόγους τοῦ βιβλίου τούτου· τῷ θεῷ προσκύνησον.	et dixit mihi: Vide ne feceris: conservus enim tuus sum, et fratrum tuorum prophetarum, et eorum qui servant verba prophetiæ libri hujus: Deum adora.	I mówi mi: Patrzaj, nie. Współsługa twój jestem i braci twych proroków i strzegących słów zwoju tego: Bogu pokłoń się.
καὶ λέγει μοι, Μὴ σφραγίσῃς τοὺς λόγους τῆς προφητείας τοῦ βιβλίου τούτου, ὁ καιρὸς γὰρ ἐγγύς ἐστιν.	Et dicit mihi: Ne signaveris verba prophetiæ libri hujus: tempus enim prope est.	I mówi mi: Nie (zapieczętuj) słów proroctwa zwoju tego: pora bowiem blisko jest.
ὁ ἀδικῶν ἀδικησάτω ἔτι καὶ ὁ ῥυπαρὸς ῥυπανθήτω ἔτι, καὶ ὁ δίκαιος δικαιοσύνην ποιησάτω ἔτι καὶ ὁ ἅγιος ἁγιασθήτω ἔτι.	Qui nocet, noceat adhuc: et qui in sordibus est, sordescat adhuc: et qui justus est, justificetur adhuc: et sanctus, sanctificetur adhuc.	Czyniący niesprawiedliwość niech uczyni niesprawiedliwość jeszcze, a brudny niech się zbrudzi jeszcze, a sprawiedliwy sprawiedliwość niech uczyni jeszcze, a święty niech się uświęci jeszcze.
Ἰδοὺ ἔρχομαι ταχύ, καὶ ὁ μισθός μου μετ᾽ ἐμοῦ ἀποδοῦναι ἑκάστῳ ὡς τὸ ἔργον ἐστὶν αὐτοῦ.	Ecce venio cito, et merces mea mecum est, reddere unicuique secundum opera sua.	Oto przychodzę szybko, i zapłata ma ze mną, (by) oddać każdemu, jak praca jest jego.
ἐγὼ τὸ Ἄλφα καὶ τὸ Ὦ, ὁ πρῶτος καὶ ὁ ἔσχατος, ἡ ἀρχὴ καὶ τὸ τέλος.	Ego sum alpha et omega, primus et novissimus, principium et finis.	Ja Alfa i Omega, pierwszy i ostatni, początek i koniec.
Μακάριοι οἱ πλύνοντες τὰς στολὰς αὐτῶν, ἵνα ἔσται ἡ ἐξουσία αὐτῶν ἐπὶ τὸ ξύλον τῆς ζωῆς καὶ τοῖς πυλῶσιν εἰσέλθωσιν εἰς τὴν πόλιν.	Beati, qui lavant stolas suas in sanguine Agni: ut sit potestas eorum in ligno vitæ, et per portas intrent in civitatem.	Szczęśliwi płuczący szaty ich, aby była władza ich nad drzewem życia i bramami weszliby do miasta.
ἔξω οἱ κύνες καὶ οἱ φάρμακοι καὶ οἱ πόρνοι καὶ οἱ φονεῖς καὶ οἱ εἰδωλολάτραι καὶ πᾶς φιλῶν καὶ ποιῶν ψεῦδος.	Foris canes, et venefici, et impudici, et homicidæ, et idolis servientes, et omnis qui amat et facit mendacium.	Na zewnątrz psy i czarownicy i rozpustnicy i zabójcy i bałwochwalcy i każdy kochający i czyniący kłamstwo.
Ἐγὼ Ἰησοῦς ἔπεμψα τὸν ἄγγελόν μου μαρτυρῆσαι ὑμῖν ταῦτα ἐπὶ ταῖς ἐκκλησίαις. ἐγώ εἰμι ἡ ῥίζα καὶ τὸ γένος Δαυίδ, ὁ ἀστὴρ ὁ λαμπρὸς ὁ πρωϊνός.	Ego Jesus misi angelum meum testificari vobis hæc in ecclesiis. Ego sum radix, et genus David, stella splendida et matutina.	Ja, Jezus, posłałem zwiastuna* mego, (by) zaświadczyć wam to o zgromadzeniach. Ja jestem korzeniem i rodem Dawida, gwiazdą lśniącą poranną. * Wysłannika.
Καὶ τὸ πνεῦμα καὶ ἡ νύμφη λέγουσιν, Ἔρχου. καὶ ὁ ἀκούων εἰπάτω, Ἔρχου. καὶ ὁ διψῶν ἐρχέσθω, ὁ θέλων λαβέτω ὕδωρ ζωῆς δωρεάν.	Et spiritus, et sponsa dicunt: Veni. Et qui audit, dicat: Veni. Et qui sitit, veniat: et qui vult, accipiat aquam vitæ, gratis.	A duch i panna młoda mówią: Przychodź. I słyszący niech powie: Przychodź. I pragnący niech przychodzi, chcący niech weźmie wodę życia darmo.
Μαρτυρῶ ἐγὼ παντὶ τῷ ἀκούοντι τοὺς λόγους τῆς προφητείας τοῦ βιβλίου τούτου· ἐάν τις ἐπιθῇ ἐπ᾽ αὐτά, ἐπιθήσει ὁ θεὸς ἐπ᾽ αὐτὸν τὰς πληγὰς τὰς γεγραμμένας ἐν τῷ βιβλίῳ τούτῳ,	Contestor enim omni audienti verba prophetiæ libri hujus: si quis apposuerit ad hæc, apponet Deus super illum plagas scriptas in libro isto.	Zaświadczam ja każdemu słuchającemu słów proroctwa zwoju tego. Jeśli ktoś dołoży do tego, nałoży Bóg na niego plagi opisane w zwoju tym.
καὶ ἐάν τις ἀφέλῃ ἀπὸ τῶν λόγων τοῦ βιβλίου τῆς προφητείας ταύτης, ἀφελεῖ ὁ θεὸς τὸ μέρος αὐτοῦ ἀπὸ τοῦ ξύλου τῆς ζωῆς καὶ ἐκ τῆς πόλεως τῆς ἁγίας τῶν γεγραμμένων ἐν τῷ βιβλίῳ τούτῳ.	Et si quis diminuerit de verbis libri prophetiæ hujus, auferet Deus partem ejus de libro vitæ, et de civitate sancta, et de his quæ scripta sunt in libro isto:	I jeśli ktoś zabierze ze słów zwoju proroctwa tego, zabierze Bóg udział jego od drzewa życia i z miasta świętego, opisanych w zwoju tym.
Λέγει ὁ μαρτυρῶν ταῦτα, Ναί, ἔρχομαι ταχύ. Ἀμήν, ἔρχου κύριε Ἰησοῦ.	dicit qui testimonium perhibet istorum. Etiam venio cito: amen. Veni, Domine Jesu.	Mówi świadczący to: Tak, przychodzę szybko. Amen, przychodź, Panie Jezu.
Ἡ χάρις τοῦ κυρίου Ἰησοῦ μετὰ τῶν ἁγίων. ἀμήν.	Gratia Domini nostri Jesu Christi cum omnibus vobis. Amen.	Łaska Pana Jezusa ze wszystkimi.